Hoek van Holland' herbevestigt lessen orde-handhaving bij evenementen
Persbericht van Het Programma Politie en Wetenschap
Managing collective violence around public events: an international
comparison', nieuwe uitgave in de reeks Politiewetenschap van het
Programma Politie en Wetenschap.
'Hoek van Holland' herbevestigt bekende lessen over orde-handhaving bij
grote evenementen
Internationaal vergelijkend onderzoek laat zien dat uitkomst van de
rellen bij het strandfeest in Hoek van Holland weliswaar extreem en
uitzonderlijk was, en het politieel vuurwapengebruik zonder precedent,
maar de achterliggende mechanismen van de rellen niet. De uitkomsten
bevestigen eens te meer dat cruciaal zijn: een goede kennis- en
informatiepositie, zowel voorafgaand als tijdens een manifestatie,
flexibiliteit in de toepassing van bewezen effectieve controle en
interventiestrategieën, in combinatie met een goede en open
communicatie met actievoerders e.d. met duidelijke tolerantiegrenzen.
Dit zijn enkele belangrijke uitkomsten van een internationaal
vergelijkend onderzoek naar collectief geweld en ordehandhaving bij
evenementen, dat in opdracht van het Programma Politie en Wetenschap is
uitgevoerd door een team o.l.v. Otto Adang, lector Openbare Orde &
Gevaarbeheersing aan de Politieacademie. Het onderzoeksrapport is in
het Engels gesteld, maar bevat wel een uitgebreide Nederlands
samenvatting.
Directe aanleiding van het onderzoek waren de strandrellen in Hoek van
Holland. Parallel aan de nationale 'fenomeen-studie' die vorig jaar is
afgerond, is deze internationaal vergelijkende studie opgezet. Deze
richt zich op, al dan niet vergelijkbare, rellen of incidenten in
buurlanden en de eventuele lessen die daar getrokken zijn. Uiteindelijk
zijn (recente) rellen of uit de hand gelopen evenementen of
manifestaties meegenomen in drietal landen: Duitsland, Engeland en
Zweden. Daar bleken, opmerkelijk genoeg, Hooligans maar nauwelijks bij
betrokken te zijn. Wel veel politiek of anderszins gemotiveerde
actievoerders. Dat neem niet weg dat de lessen over uit de hand gelopen
manifestaties of evenementen veel overeenkomsten vertonen: de
achterliggende mechanismen zijn steeds dezelfde.
De belangrijkste lessen uit Hoek van Holland en uit het internationale
onderzoek zijn dan ook vooral gelegen in een hernieuwde bewustwording
van waar het steeds om gaat bij het managen van publieke evenementen:
een gedegen voorbereiding, het voorkomen en beperken van gelegenheden
voor ongestraft geweldgebruik, het monitoren van het gedrag van
betrokkenen, het vroegtijdig, kleinschalig interveniëren en het op een
geloofwaardige wijze vriendelijk en streng hanteren van
tolerantiegrenzen.
Het onderzoek laat verder zien dat, ongeacht de verschillen tussen de
drie landen (bijvoorbeeld met betrekking tot wetgeving en
politieorganisatie) er een aantal duidelijke internationale trends zijn
met betrekking tot het ordehandhaving bij publieke evenementen.
Behoefte bestaat aan;
1. een beter begrip en gebruik van bestaande bevoegdheden in plaats van
uitbreiding van bevoegdheden of nieuwe wetgeving;
2. betere uitrusting voor 1) persoonlijke bescherming van agenten 2)
politie-onderlinge communicatie 3) communicatie met deelnemers aan
publieke evenementen 4) informatieverzameling 5) bewijsverzameling of
6) flexibiliteit en mobiliteit;
3. toenemende flexibiliteit waarbij de politie als geheel of
verschillende eenheden eenvoudig kunnen switchen tussen verschillende
benaderingen, mobiel zijn en op- en af kunnen schalen;
4. meer aandacht voor bewijsgaring om zo de kwaliteit van aanhoudingen
te vergroten en de kans op succesvolle vervolging te vergroten;
5. meer aandacht voor goede inhoudelijke debriefings, het identificeren
van goede werkwijzen en de uitwisseling van leerervaringen tussen
korpsen;
6. toepassing van een goede mix van een "vriendelijke' en 'strenge'
strategie gebaseerd op het faciliteren van vreedzaam gedrag en een
graduele, gedifferentieerde en informatiegestuurde benadering die
ruimte creëert voor enerzijds dialoog in combinatie met anderzijds
vroegtijdige, kleinschalige en gerichte interventies.
7. opbouwen van een goede intelligence-positie met betrekking tot
bekende geweldplegers in combinatie met contextgebonden informatie over
de dynamiek van menigten.
Het onderzoeksrapport is uitgegeven in de reeks Politiewetenschap van
het Onderzoeksprogramma Politie en Wetenschap, een zelfstandig
onderdeel van het kenniscentrum van de Politieacademie. Politie en
Wetenschap is in mei 1999 ingesteld om het wetenschappelijk onderzoek
en de kennisontwikkeling op het gebied van politie en veiligheid te
stimuleren en tevens een impuls te geven aan een betere benutting van
onderzoeksresultaten in politiepraktijk en opleiding. Daartoe is een
meerjarig onderzoeksprogramma ontwikkeld. De uitvoering van dit
programma geschiedt onder leiding van de directeur van het
programmabureau, G.C.K. Vlek.
Razende Robot Reporter