Universiteit van Amsterdam


Promotie: De Merovingische begrafenischronologie en de grafobjecten in Maastricht


Promotie Archeologie

dinsdag 13 september, 12.00 uur

Aan de basis van de lange onderzoekstraditie waarin de chronologische fasering van Merovingische grafuitrustingen tot stand is gekomen, staat het concept 'individueel onvervreemdbaar bezit', dat een statische relatie tussen mens en object verwoordt. Het theoretische debat legt echter de nadruk op de betekenis van rituele objectdepositie in graven. De betekenis en dynamiek van materiële cultuur in de wereld van de levenden blijft in beide onderzoeksrichtingen nagenoeg buiten beschouwing. Een uitzondering is het onderzoek naar de uitwisseling en doorgifte van exclusieve objecten in door mannen gevormde elite-netwerken. Mirjam Kars' analyse van het formele vroegmiddeleeuwse huwelijk op basis van overgeleverde wetteksten laat zien dat men ook in andere lagen van de bevolking bekend was met geschenkuitwisseling en overervingspraktijken. De expliciete verwijzingen naar gereguleerde doorgifte hebben echter vaak betrekking op grondbezit en laten zich interpreteren als het veiligste llen van het 'economisch kapitaal' van familiegroepen. De stelling dat de intergenerationele doorgifte van objecten rituelen in de private sfeer begeleiden die verbonden zijn aan de individuele en familiale levenscyclus, wordt ondersteund door de observatie dat het merendeel van de grafobjecten een sterke correlatie vertoont met specifieke leeftijdsgroepen. Het beëindigen van de doorgifte door depositie in graven kan verklaard worden door het voortijdig overlijden van tijdelijke en toekomstige 'schatbewaarders' (zowel mannen, vrouwen en kinderen), die verantwoordelijk waren voor de succesvolle doorgifte van objecten die een andere rol vervulden dan het economisch kapitaal. Chronologisch onderzoek naar Merovingische grafvelden, zoals naar het Vrijthof-grafveld en het Pandhof-grafveld uit Maastricht, vanuit een cultureel perspectief legt het accent op de variatie aan circulatietrajecten en de achterliggende oorzaken en creëert een veelzijdig beeld van het rijke materiële Meroving ische verleden.
Mw. M. Kars: A Cultural Perspective on Merovingian Burial Chronology and the Grave Goods from the Vrijthof and Pandhof Cemeteries in Maastricht. Promotor is dhr. prof. dr. F.C.W.J. Theuws.
Locatie: Agnietenkapel, Oudezijds Voorburgwal 231, Amsterdam.

Meer informatie over de items in deze agenda kunt u krijgen bij de afdeling Persvoorlichting, tel. 020 - 525 2695, e-mail: persvoorlichting@uva.nl. Met vragen over plechtigheden Geneeskunde kunt u contact opnemen met AMC Voorlichting, tel. 020 - 566 2929.