14 september 2011
Verkeersveiligheid delft onderspit in gemeentelijk beleid
Gemeenten geven regelmatig andere belangen zoals reistijd, draagvlak en
landschap voorrang boven verkeersveiligheid. Niet alleen laten
gemeenten de andere belangen zwaarder wegen, het ontbreekt hen vaak ook
aan kennis hóe ze verkeersveiligheid moeten laten meewegen. Dit blijkt
uit het promotieonderzoek waarop SWOV-onderzoeker Charlotte Bax op 14
september promoveert aan de Radboud Universiteit Nijmegen. Bax
onderzocht het gebruik van wetenschappelijke kennis in
verkeersveiligheidsbeleid.
Bax interviewde voor haar onderzoek onder andere 14 gemeenten over hun
verkeersveiligheidsbeleid en vroeg in hoeverre er gebruik werd gemaakt
van wetenschappelijke verkeersveiligheidskennis. Hieruit bleek dat
decentrale overheden de kennis wel vaak gebruiken, maar
verkeersveiligheidsmaatregelen niet altijd toepassen. Zo bleken de 14
onderzochte gemeenten op de helft van hun wegen ándere belangen dan
verkeersveiligheid voorrang te geven. Drempels of andere
verkeersremmende maatregelen werden bijvoorbeeld niet aangelegd, omdat
deze de doorstroming hinderden, overlast gaven voor omwonenden, duur
waren of het landschappelijk karakter aantastten. Volgens de gemeenten
ontbreekt het hen aan kennis hoe verkeersveiligheid in
beleidsvormingsprocessen tegen andere belangen af te wegen.
Kloof
Hoewel Bax constateert dat veel verkeersveiligheidskennis door
decentrale overheden goed wordt gebruikt, is er een kloof tussen de
beschikbare kennis enerzijds en de kennis waar gemeenten en provincies
behoefte aan hebben. In Nederland zijn bijvoorbeeld risicocijfers en
effectberekeningen over verkeersveiligheidsmaatregelen alleen voor het
land als een geheel beschikbaar. Provincies en gemeenten willen echter
preciezer weten hoe die maatregelen voor hún gebied of wegen uitpakken.
Op dat detailniveau ontbreken gegevens. Verkeersveiligheid is bovendien
vaak onderdeel van een breder verkeer- en vervoerbeleid, terwijl veel
kennis over verkeersveiligheid geproduceerd en benaderd wordt als apart
beleids- en onderzoeksonderwerp.
Om de kloof tussen kennis en beleid te dichten beveelt Bax o.a. aan dat
decentrale overheden en kennisinstituten meer en beter communiceren
over de behoefte aan en beschikbaarheid van kennis. Ook kunnen er
instrumenten worden ontwikkeld waarmee decentrale overheden
verkeersveiligheid op goede manier kunnen afwegen tegen andere belangen
in de beleidsvorming. Hierbij kan worden gedacht aan kosten-baten
analyses, multi-criteria-analyses, veiligheidseffectrapportages, maar
ook betere instrumenten in de communicatie tussen overheid en burgers.
Naar het proefschrift
Stichting Wetenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid