D66

dinsdag 27 september 2011

EU moet technologieverkoop aan dictaturen harder aanpakken

Europarlementariër Marietje Schaake vindt dat de EU een exportverbod moet kunnen opleggen aan westerse bedrijven die onderdrukkende regimes voorzien van technologie om (data)communicatie te onderscheppen en mobiele telefoons af te luisteren.

Technologie wordt steeds vaker gebruikt om burgers op te sporen en vast te zetten.

Bemoeilijkt

Het Europees Parlement heeft vandaag besloten de riskante export van westerse technologie naar dictaturen in het vervolg te bemoeilijken. Door de aftaptechnologieën onder de zogenoemde dual-use items te scharen, onderkent de EU het gevaar van dergelijke exportproducten. Schaake is blij met deze stap: "De technologie vergroot enerzijds de openheid van samenlevingen en laat mensen met elkaar communiceren. Maar regeringen gebruiken het ook als effectief wapen om tegenstanders op te pakken. Het is onbestaanbaar dat Europese bedrijven die instrumenten aan die regimes verkopen."

Eerste stap

Schaake maakt zich zorgen over het gebrek aan kennis bij beleidsmakers over de gevaren voor mensenrechtenverdedigers of oppositieleden. In 2009 werd bekend dat Nokia Siemens zaken deed met het regime van Ahmadinejad in Iran, in februari hielp Vodafone oud-president Mubarak met het afsluiten van het internet in Egypte.

Schaake wil dat de EU nog een stap verder gaat. Onder de nieuwe regels is het niet mogelijk ad hoc een exportverbod op te leggen en moeten bedrijven de export zelf melden. D66 zou graag zien dat er een controle vóóraf plaatsvindt. "Je zou kunnen denken aan een openbare database, waarin bedrijven voorgenomen transacties melden", verklaart Schaake. "Niet de afzonderlijke lidstaten, maar de Europese Commissie zou dan groen licht moeten geven."

Bedrijfsbelangen

Schaake zal zich in de Parlementaire Commissie Internationale Handel sterk maken voor strengere regels. "Bedrijfsbelangen mogen hierbij nooit de boventoon voeren." Enkele technologieconcerns hebben aangekondigd in het vervolg beter op te letten. Zij zitten immers ook niet te wachten op negatieve publiciteit. Volgens Schaake zijn het echter vaak kleine dochterondernemingen of spin-offs die ontransparant handelen. "Die hebben geen last van eventuele negatieve publiciteit, omdat niemand ze kent. Europa kan daarom niet wachten tot bedrijven zichzelf reguleren."

Wel vindt Schaake dat bedrijven proactief moeten meedenken over meer transparantie. De politica heeft daartoe in het Europees Parlement een werkgroep opgericht, waarin politiek en bedrijfsleven het gesprek hierover aangaan.

Klik hier voor de schriftelijke vragen van Marietje Schaake aan de Europese Commissie.