Hoezo Engelstalig hoger onderwijs?
Geplaatst: 14 oktober, 2011
Universiteiten en hogescholen moeten beter uitleggen waarom ze zo vaak
in het Engels lesgeven. Er zou een maatschappelijk debat moeten komen
over Engels in het hoger onderwijs, vindt de Onderwijsraad.
De raad vindt het vreemd dat bijna geen enkele onderwijsinstelling
verantwoording aflegt over de gekozen voertaal van hun opleidingen. Dat
zouden ze in hun jaarverslag moeten doen, stelt de raad.
Inmiddels is de helft van alle universitaire masteropleidingen
Engelstalig. Enkele domeinen zijn bijna volledig op het Engels
overgestapt: landbouw en natuur (94 procent), techniek (91 procent) en
economie (82 procent). In het bacheloronderwijs gaat het om vijf
procent van alle opleidingen, zowel in het hbo als in het
wetenschappelijk onderwijs.
Of het kwaad kan, weet de raad niet. Er zijn aanwijzingen dat
Nederlandstalige docenten in het Engels minder goed lesgeven en dat
studenten door Engelstalig onderwijs ook minder goed leren. Maar uit
ander onderzoek zou blijken dat dit negatieve effect na een half jaar
weer verdwijnt.
Mogelijke nadelen kunnen volgens het rapport ondervangen worden. Zo zou
het gebruik van Engels als deelvoertaal in het primair en voortgezet
onderwijs gestimuleerd moeten worden, zodat toekomstige studenten beter
beslagen ten ijs komen.
De raad begrijpt waarom Engels zo vaak de voertaal is: er komen veel
buitenlandse studenten en docenten naar Nederland, en die kun je niet
vragen om in korte tijd Nederlands te leren. Maar het hoger onderwijs
moet de Nederlandse taal niet verwaarlozen. Bij alle pogingen die
worden gedaan om een kosmopolitische instelling te bevorderen, moet
ervoor gewaakt worden dat niet ongemerkt de wereld verdwijnt waarin men
kosmopoliet kan zijn.
In Denemarken is er een maatschappelijk debat over deze kwestie
geweest, schrijft de Onderwijsraad. Dit heeft er onder meer toe geleid
dat de meeste Deense universiteiten ervoor kiezen hun
bacheloropleidingen in belangrijke mate in het Deens te blijven
aanbieden, maar voor hun masters in ruime mate van het Engels gebruik
te maken. Ook in Denemarken is de zorg voor de Deense taal hierbij een
punt van overweging geweest.
Zo kiest de Onderwijsraad dus een middenpositie in een discussie die al
jaren af en toe opflakkert. In het vorige kabinet liet PvdA-minister
Plasterk onderzoek doen naar het taalniveau van docenten aan de
universiteit, omdat zoveel anekdotes over hun beroerde Engels de ronde
deden. Het bleek mee te vallen met hun niveau.
Het onderzoek kwam er vooral op aandringen van de PVV. Het Nederlands
dreigt een soort boerendialect te worden dat blijkbaar niet meer goed
genoeg is om academisch onderwijs in te geven, zei kamerlid Martin
Bosma drie jaar geleden.
Plasterk vond dat toen een interessant onderwerp: Ik ben het met hem
eens dat het soms een vorm van stoer doen lijkt, zo van: kijk ons eens
internationaal zijn. Moet het allemaal zo nodig in het Engels? Daar kun
je je vraagtekens bij zetten. Daar staat tegenover dat veel mensen
graag willen oefenen. (Cursor, HOP)
Technische Universiteit Eindhoven