Rijksoverheid
Toespraak t.g.v. uitreiking Academische Jaarprijs 2011
Toespraak | 26-10-2011
Woensdagavond 26 oktober reikte staatssecretaris Zijlstra de
Academische Jaarprijs uit in de Stadsgehoorzaal te Leiden. Voordat hij
de winnaar bekendmaakte, sprak hij onderstaande speech uit.
Dames en heren,
o Na deze boeiende presentaties aan mij de taak om de ondraaglijke
spanning nog wat verder op te voeren. Dat geeft me bovendien de
gelegenheid om een groot compliment te maken aan de jury. Het zal niet
gemakkelijk zijn geweest om uit deze prachtige projecten een winnaar te
kiezen.
o Alledrie projecten sluiten naadloos aan bij bijzonder actuele
thema's. Ze stellen vragen aan de orde die ons allemaal aangaan.
Bijvoorbeeld of we met DNA boeven gaan vangen, of uitgestorven dieren
tot leven gaan wekken. Als Boudewijn Büch nog onder ons zou zijn, dan
had hij vast en zeker een vurig pleidooi gehouden voor de laatste
optie, dan had hij eindelijk een levende Dodo kunnen zien.
o Ook het project `Brein in Beeld' lijkt me bijzonder fascinerend
om te doen en mee te maken. Ik kan me voorstellen dat het werken met
tablets heel spannend en verhelderend kan zijn, of dat nu een Apple of
een Samsung is. En ik zie potenties voor de `gaming' industrie, met
hersengolven als de ultieme joystick voor een spelletje tennis.
o Ook het project antibiotica spreekt sterk tot de verbeelding,
misschien ook wel door de positieve benadering. Want antibiotica zijn
de laatste tijd vaak negatief in het nieuws, denk maar aan discussies
rond de bio-industrie. Ook de gezondheidszorg ligt onder vuur, met
problemen rond de ziekenhuisbacteriën klebsiella (28 slachtoffers in
Maasstad Ziekenhuis Rotterdam) en MRSA. Met dit project worden
antibiotica positief benaderd, en leren we dat antibiotica overal om
ons heen zijn, en dat je ze gemakkelijk zelf kunt isoleren.
o Ik gun het jullie allemaal om te winnen. Alledrie projecten
zetten wetenschap op de kaart. Ze laten zien dat het beoefenen van
wetenschap een belangrijke, dankbare en spannende bezigheid is. Ik vind
de Academische Jaarprijs dan ook een geweldig initiatief, en het is
voor mij een grote eer om die te mogen uitreiken.
o Met deze prijs snijdt het mes aan twee kanten. In de eerste
plaats krijgt een breed publiek hierdoor een duidelijker en beter beeld
van wetenschap. Dat is hard nodig, want veel mensen weten niet of
nauwelijks waar wetenschap zich mee bezig houdt, en wat
wetenschappelijk onderzoek voor ons kan betekenen. En u weet: onbekend
maakt onbemind. Dat moet veranderen, en deze prijs draagt daar een
belangrijk steentje aan bij.
o Daarnaast zorgt deze prijs ervoor dat de jeugd wordt
geenthousiasmeerd voor wetenschap. Ook dat is hard nodig, want er zijn
nog altijd veel te weinig jongeren die voor een baan in de wetenschap
kiezen. En áls ze dat al doen, dan kiezen ze nog te weinig voor bèta-
en technische vakken.
o De genomineerde projecten zijn allemaal bèta-projecten, dus dat
zit wel goed. En van die drie gaat er één winnen, en ik mag zo meteen
bekend maken wie dat is. Maar eerst doe ik nog een stapje opzij voor de
juryvoorzitter Paul Schnabel.