Algemene Onderwijsbond

27-10-2011

Grote verschillen tussen beloning toezichthouders

De vergoedingen van toezichthouders in het mbo en hbo vertonen grote verschillen. De raad van toezicht-voorzitter bij een middelgroot roc in Leeuwarden kreeg vorig jaar anderhalf keer zoveel als zijn collega bij de grootste hogeschool.

In 2010 varieerden de vergoedingen van nul (onbezoldigd) tot zo'n zeventienduizend euro, in incidentele gevallen meer. Behalve bij universiteiten bepalen raden van toezicht in het onderwijs zelf hun samenstelling en honorarium.

Bij het `groene' Wellantcollege (vmbo/mbo) staat rvt-voorzitter Marc Vermeulen in de boeken met een vergoeding van 16 duizend euro. Zijn inmiddels vertrokken collega Jan Leutscher bij roc Friese Poort toucheerde 14.623 euro. Anderhalf tot twee keer zoveel als de rvt-voorzitters van de in elk geval in omzet veel grotere Fontys Hogescholen (EUR10.000) en Hogeschool Utrecht (EUR7.027).

Op één na alle andere rvt-leden bij Friese Poort zitten op een bezoldiging van 10.445 euro. Volgens de jaarrekening is de vaste vergoeding gebaseerd op een door bureau Hay Group in 2005 uitgebracht advies. Met ingang van vorig jaar wordt de sectorbrede leidraad gevolgd.

`Heijnen-norm'
De beloning van toezichthouders is actueel mede vanwege de behandeling deze weken van de Wet normering topinkomens in de Tweede Kamer. PvdA-Kamerlid Pierre Heijnen wil met een amendement de vergoeding voor raden van toezicht limiteren tot 5 procent van het nieuwe maximum voor bestuurders. Zo'n norm zou een aanscherping betekenen van de bestaande sectorcodes voor toezichthouders uit 2007 en 2008.

Bij een bestuursmaximum van 194 duizend euro voor het mbo en hbo, zou de `Heijnen-norm' voor toezichthouders uitkomen op 9.700 euro. Enkele tientallen toezichthouders zitten daar op dit moment boven, blijkt uit een inventarisatie van het Onderwijsblad bij de meeste roc's en hogescholen. De hoogste vergoeding bedraagt 23.000 euro. Die staat op naam van de voorzitter van de gecombineerde raad van toezicht van de Hogeschool en Universiteit van Amsterdam.

Terugwerkende kracht
Opvallende bedragen staan in het jaarverslag van de Onderwijsgroep Noord (OGN), dat verantwoordelijk is voor twee scholen voor voortgezet onderwijs en één agrarisch opleidingscentrum. Voorzitter Erik Kuik van de raad van toezicht ontving vorig jaar 21.845 euro, de meeste overige leden tussen de veertien- en zestienduizend euro.

In 2010 besloot de raad namelijk tot een verhoging van de vergoeding en wel met terugwerkende kracht tot 1 januari 2009. Die `nabetaling' over 2009 is ook bij vorig jaar opgeteld. Tot hij staatssecretaris werd op 14 oktober 2010 was ook Henk Bleeker lid van de raad van toezicht; zijn vergoeding bedroeg 7.425 euro.

Volgens het OGN-jaarverslag liggen de vergoedingen nu op 7.800 euro voor de leden en 11.700 euro voor de voorzitter. Plus een aanvulling van 1.950 euro voor zittingschap in een audit- of remuneratiecommissie.

Die terugwerkende kracht vindt Kuik verdedigbaar. "We hebben in 2009 vastgesteld dat de vergoeding voor de raad van toezicht niet adequaat en gangbaar was en hebben gelijk met de bezoldiging van het bestuur ook de vergoeding van de raad van toezicht onderzocht. Dat heeft in 2010 geleid tot een besluit over een meer bij de inspanningen passende vergoeding. Omdat we daar sinds 2009 mee bezig waren, vonden we het gepast om dat met terugwerkende kracht vanaf 1 januari 2009 toe te passen."

Verlagen
Bij Stenden Hogeschool is vorig jaar besloten de toezichthoudersvergoeding juist te verlagen. Niet met terugwerkende kracht, maar met ingang van 2011. Rvt-voorzitter Cees Bijl staat in de boeken voor 17.134 euro.

Dat is net iets minder dan zijn collega Karel Noordzij (17.258 euro) bij Inholland, die begin dit jaar met de andere toezichthouders aftrad. De toezichtvergoedingen bij de in opspraak geraakte hogeschool liggen allemaal boven de tienduizend euro.

Opleidingskosten
Opvallend zijn ook de staatjes bij de Aeres Groep, een kenniscentrum van `groene' beroepsopleidingen en commerciële opleidingstrajecten. Rvt-voorzitter Sybren Jansen komt uit op 17.413 euro, dankzij een kleine zevenenhalfduizend euro aan overige kosten bovenop de reguliere vergoeding van tienduizend euro.

In 2009 bleek bij de Aeres Groep een ander rvt-lid naast de reguliere vergoeding van zevenduizend euro ook 9.750 euro aan opleidingskosten vergoed te hebben gekregen. De totale bezoldiging voor die toezichthouder kwam toen uit op ruim 18 duizend euro.

Afgezien van honorering
Ook bij Roc Rijn IJssel heeft een toezichthouder een opleiding gevolgd op kosten van de school. Volgens de mbo-beloningscode voor raden van toezicht is dat toegestaan in het kader van deskundigheidsbevordering. Volgens de jaarrekening betaalde het roc voor Cathy van Beek, die inmiddels is vertrokken, vorig jaar 11.894 euro aan opleidingskosten.

Het roc verklaarde onlangs desgevraagd per mail: `Zij volgde een training op het terrein van Governance en Toezicht bij Nijenrode Business Universiteit. Hoewel niet noodzakelijk heeft mevrouw van Beek in verband daarmee afgezien van de gebruikelijke honorering.'

Criterium
Jaarverslagen vermelden overigens vaak één totaalbedrag bij de bezoldiging van toezichthouders. Eventueel aparte posten zoals onkostenvergoedingen worden lang niet altijd gespecificeerd.

Minister Donner van Binnenlandse Zaken vindt dat er grenzen gesteld moeten worden. Dat zei hij in de eerste termijn van de wetsbehandeling. Hij voelde meer voor een ander criterium dan de 5-procentsnorm, omdat die geen rekening zou houden met het werkelijke tijdsbeslag. De tweede termijn van de wetsbehandeling Normering topinkomens staat vooralsnog gepland voor de week van 1 november.