27 okt 2011
Onderdeel: LEI
Als landen - na tegenvallende tarweoogsten - een exportverbod
afkondigen, worden graanimporterende Afrikaanse landen zoals Tanzania
in het bijzonder geraakt. Deze verboden stuwen de internationale
tarweprijzen namelijk omhoog. Dit concludeert het LEI in een vandaag
verschenen rapport.
Toen in 2007 en 2008 de voedselprijzen hoog waren, stelden
verschillende landen handelsbeperkingen in. Recent hebben bijvoorbeeld
Rusland en Oekraïne met een exportverbod gereageerd op de mislukte
binnenlandse graanoogst. In het rapport Sit down at the ballgame; How
export barriers make the world less food secure concludeert het LEI dat
dit soort maatregelen een negatief effect heeft op de voedselzekerheid.
Lage prijzen maar hogere kosten
Als voorbeeld is gekeken naar de situatie in Tanzania en Kenia. Deze
landen hebben zelf ook exportverboden ingevoerd voor graan. Hoewel dit
leidde tot lagere binnenlandse prijzen, had dit ook nadelen. De boeren
kregen minder voor hun oogst en handelaren verloren zowel een
lucratieve markt in het buitenland als investeringen en contacten.
Verder leidde het beleid tot een toename van de illegale handel.
Importtarieven verlagen is te duur
Wanneer de internationale graanprijs stijgt, kan een importerend land
ook reageren door de importtarieven te reduceren. Hoewel dit beleid de
voedselzekerheid in het land verbetert, is het nadelig vanwege een
verlies aan belastinginkomsten. Het ontbreekt deze landen ook vaak aan
alternatieve bronnen voor overheidsinkomsten, die nodig zijn om hun
inwoners te voorzien van basisbehoeften zoals onderwijs en
gezondheidszorg.
Gecoördineerde actie nodig
Handelsmaatregelen kunnen worden vergeleken met het opstaan van het
publiek tijdens een wedstrijd. Als één persoon dit doet heeft diegene
een beter uitzicht, maar deze daad brengt anderen ertoe om ook te gaan
staan. Om voor elkaar te krijgen dat iedereen 'bij de wedstrijd blijft
zitten', zal een gezamenlijke en gecoördineerde actie nodig zijn in de
wereldhandelsorganisatie WTO.
Minder scherpe prijsstijgingen door liberalisatie
In een geliberaliseerde wereld, waar alle importtarieven en
exportrestricties op tarwe zijn afgeschaft, zullen tarweprijzen minder
scherp stijgen na een daling van de tarweopbrengst en zal het
welvaartniveau in de wereld hoger zijn. Verdere liberalisatie in
toekomstige WTO-rondes kunnen daarom leiden tot een afname van de
prijspieken.Â
LEI