Socialistische Partij
Sociaal alternatief voor verlies 100 miljoen Waalsprong: zelf betaalbare huurwoningen bouwen voor Nijmeegse starters
30-10-2011 * In de Waalsprong dreigt de gemeente Nijmegen voor vele tientallen miljoenen het schip in te gaan. Om quitte te draaien moet in Nijmegen-Noord elk jaar gemiddeld voor 25 miljoen euro grond verkocht worden. Nu de woningmarkt op zijn gat ligt en de verkoop van bouwgrond stagneert loopt de gemeente het risico minstens 100 miljoen te moeten bijpassen om de planexploitatie sluitend te krijgen. In het verleden ging iedereen er vanuit dat gemeente en private projectontwikkelaars winst en verlies van de planexploitatie in de GEM Waalsprong eerlijk delen. Nu het slecht gaat blijkt echter dat de private partijen geen enkel risico lopen. Als projectontwikkelaars niet bijpassen en de GEM Waalsprong failliet gaat, draait de gemeente (lees de belastingbetaler) volledig op voor het aflossen van de openstaande lening van 300 miljoen euro.
De coalitie van GroenLinks, PvdA en D66 komt nu met maatregelen die nauwelijks voor extra grondverkoop in de Waalsprong zorgen. De grondprijs wordt verlaagd in de hoop ontwikkelaars over de streep te trekken weer te gaan bouwen. Verder mogen corporaties 'betaalbare' huurwoningen bouwen met een huur van 652 euro. Al deze maatregelen samen zijn ruimschoots onvoldoende om de Waalsprong financieel te redden als het doemscenario werkelijkheid wordt. De rekening van de financiële crisis wordt zo voor de zoveelste keer bij hen neergelegd die het minst kunnen missen. Projectontwikkelaars worden beloond met lagere grondprijzen en huurders worden gestraft door een extra hoge huur te eisen.
De SP heeft een sociaal alternatief waarmee drie problemen in een klap worden opgelost: 1. einde miljoenentekort in de Waalsprong, 2. einde aan de jarenlange wachtlijst voor starters op de woningmarkt, 3. behoud van hoog opgeleide jongeren voor Nijmegen die nu massaal vertrekken omdat er geen huisvesting beschikbaar is. De oplossing is even simpel als doeltreffend: de gemeente moet zelf 4.000 kwalitatief goede sociale huurwoningen in de Waalsprong bouwen exclusief voor Nijmeegse starters met een huur van maximaal 575 euro per maand.
De bouw van 4.000 betaalbare huurwoningen levert 100 miljoen euro op aan grondopbrengsten en aan bespaarde rente nog eens 100 miljoen. Dat is ruimschoots genoeg om een dreigend tekort in de Waalsprong volledig af te dekken. De GEM Waalsprong loopt wel toekomstige inkomsten mis, omdat op deze locaties geen (middel)dure koopwoningen meer gebouwd kunnen worden. Dat verlies wordt echter ruimschoots gecompenseerd door de bespaarde rentelasten. In plaats van een verlies van 100 miljoen euro als het echt mis gaat, levert deze operatie netto voor de gemeente 50 miljoen euro winst op.
De woningnood bij Nijmeegse starters neemt op onmenselijke vormen aan. Op dit moment heeft de gemiddelde starter jaarlijks 6 procent kans om aan een betaalbare huurwoning te komen. In de praktijk kost het jongeren in Nijmegen 8 jaar om een betaalbare huurwoning te bemachtigen. De helft van de wachtende jongeren kiest blijkbaar eieren voor zijn geld. De welvaredend de starter gaat voor een koopwoning, maar het grootste deel van deze jongeren vertrekt uit Nijmegen door gebrek aan woonruimte. Daarmee jaagt dit stadsbestuur elk jaar duizenden goed opgeleide jongeren de stad uit. Daarmee wordt voortdurend een enorm economisch potentieel voor de stad vernietigd. Met de bouw van 4.000 betaalbare huurwoningen voor Nijmeegse starters is de enorme woningnood in de stad in een klap opgelost. Bovendien is Nijmegen daarmee verzekerd van toekomstige vraag voor nog te realiseren bouwprojecten. Immers, de hoog opgeleide starters van nu, zijn de goedverdienende gezinnen van de toekomst.
Wat gaat de bouw van 4000 sociale huurwoningen voor starters nu kosten? Een eenvoudig rekensommetje leert dat hier jaarlijks een bedrag van 4 miljoen euro voor nodig is. Dat is evenveel als de prijs voor 60 ambtenaren op het gemeentehuis en het is minder dan de gemeentelijke uitgaven voor schouwburg en museum samen. Bovendien is dit bedrag nog altijd minder dan de 5 miljoen euro die straks wellicht jaarlijks nodig is om de bodemloze put van de planexploitatie Waalsprong te dempen.
Deze sociale investering kost de gemeente uiteindelijk geen cent. Na 65 jaar is er 65.000 euro (prijspeil 2012) geïnvesteerd in elke sociale starterswoning. Die woning is dan boekhoudkundig volledig afgeschreven, maar op de markt nog altijd meer dan 65.000 euro waard (prijspeil 2012). Kortom een sociale investering in een woning voor starters verdient zichzelf op termijn dubbel en dwars terug.
Iedereen met een hart en gezond verstand zou het sociaal alternatief van de SP moeten omarmen.
Hans van Hooft is fractievoorzitter van de SP in de gemeenteraad van Nijmegen.