UMC Utrecht
'MRSA valt niet uit te roeien'
De ziekenhuisbacterie MRSA heeft zich zo sterk aangepast aan het
ziekenhuis dat hij erbuiten moeilijker kan leven. Het is een van de
conclusies van een Europees onderzoek geleid door het UMC Utrecht. De
resultaten worden vanmiddag in Brussel gepresenteerd.
Het UMC Utrecht voerde het onderzoek uit in samenwerking met acht
Europese onderzoeksgroepen, onder andere van de Universiteit Utrecht en
de Universiteit van Amsterdam. De Europese Unie financierde het
CONCORD-project in 2009 drie met miljoen euro voor drie jaar.
Microbioloog dr. Ad Fluit van het UMC Utrecht leidde het project.
MRSA komt al sinds 1960 voor in ziekenhuizen. Pas sinds de jaren
negentig duikt de resistente bacterie ook buiten het ziekenhuis op, de
laatste jaren ook in de veehouderij. MRSA komt vrij weinig voor in
Nederlandse ziekenhuizen, maar is wel aanwezig in 60-70% van de
varkenshouderijen. De bacterie is niet `ontsnapt' uit ziekenhuizen,
maar is onder meer door antibioticagebruik in de veehouderij opgekomen.
Het uitroeien van MRSA in de veehouderij is praktisch onmogelijk.
Wiskundig onderzoek laat zien dat intensieve contacten tussen
boerderijen de besmetting in stand houden ook als de bacterie slechts
heel weinig voor zou komen.
De MRSA-stam die in ziekenhuizen voorkomt heeft zich aangepast aan het
ziekenhuis, blijkt uit het Europese onderzoek. De bacterie is bestand
tegen meerdere antibiotica, maar groeit daardoor langzamer. Het
betekent dat de bacterie moeilijk te bestrijden is in het ziekenhuis,
maar dat hij zich daarbuiten nauwelijks verspreidt. Dit in
tegenstelling tot de variant die buiten de ziekenhuizen vookomt. Die is
minder resistent maar groeit normaal. De MRSA-stam in de veehouderij
verschilt zowel van de ziekenhuisvariant als van de variant die buiten
het ziekenhuis voorkomt.
"Het lijkt erop dat we MRSA in Nederlandse ziekenhuizen goed in de hand
hebben", reageert Ad Fluit. "Maar de bacterie is genetisch flexibel en
kan zich makkelijk aanpassen aan nieuwe omstandigheden. MRSA blijft een
risico. Een oplossing bestaat nog niet, maar isolatie van patiënten in
ziekenhuizen en terughoudend omgaan met antibiotica is de enige manier
om de bacterie binnen de perken te houden."
Op 28 en 29 november presenteren de onderzoekers hun resultaten op een
symposium in Brussel. Tijdens dat symposium vertellen ook
wetenschappers van het PILGRIM-project over hun resultaten. In dat
project zochten wetenschappers naar manieren om de verspreiding van
MRSA te voorkomen. Twee Nederlandse onderzoeksgroepen uit Nijmegen en
Rotterdam werkten eraan mee.
dinsdag 29 november 2011