Voedsel en Waren Autoriteit

Voedingsclaims steeds vaker juist op etiket

Nieuwsbericht nieuwe Voedsel en Waren Autoriteit | 29 november 2011

Voedingsclaims staan steeds vaker op de juiste wijze op het etiket. Wel komt de Nederlandse Voedsel- en Warenautoriteit (NVWA) bij gericht onderzoek nog afwijkingen tegen. Dit blijkt uit een onderzoek dat de NVWA eind 2010 heeft uitgevoerd. Om structureel de vinger aan de pols te houden bij voedingsclaims, onderzocht de NVWA alleen producten die op basis van een 1e screening vragen opriepen over de juistheid van de etikettering.

Werkwijze
De controles vonden plaats in diverse handelskanalen: bij landelijk opererende supermarkten, producenten en importeurs. De controleurs voerden eerst een globale check uit. Ze bekeken het etiket en ook de website van het product. Als de claims op het etiket en de website op het 1e gezicht aan de wettelijke voorschriften voldeden, werden ze niet meegenomen in het handhavingsproject. Door deze gerichte bemonstering kan men op basis van de resultaten geen conclusies trekken over de exacte naleving van de wetgeving voor voedingsclaims. Als voedingsclaims op het product of in reclame-uitingen niet aan de wetgeving voldoen, krijgt de fabrikant een waarschuwing. Bij herhaalde overtreding maakt de NVWA een boeterapport op.

Resultaten gericht onderzoek
De NVWA beoordeelde van september tot december 2010 de etiketten en websites van 105 levensmiddelen. Het betrof levensmiddelen die bij een 1e screening vragen opriepen over de juistheid van de etikettering. In totaal trof de NVWA daarbij 329 voedingsclaims aan, dus een gemiddelde van ruim 3 voedingsclaims per product. 70% daarvan voldeed aan de regels die gelden voor het gebruik van voedingsclaims.

Voedingsclaims
Voedingsclaims suggereren of stellen dat een levensmiddel bepaalde heilzame voedingseigenschappen heeft. De claim 'light' wordt bijvoorbeeld veel gebruikt. De fabrikant is verplicht uit te leggen wat hij hiermee bedoelt. Gaat het bijvoorbeeld om minder energie, minder suiker of minder vet? En hoeveel minder dan? Ook de claim 'zonder toegevoegde suikers' wordt veel toegepast. Als een levensmiddel van nature al suikers bevat, is het verplicht de zin 'dit product bevat van nature aanwezige suikers' op het etiket te vermelden. Denk daarbij aan een frisdrank waarin vruchten of vruchtextracten zijn verwerkt. Uit het onderzoek van de NVWA blijkt dat deze informatie nog ontbreekt op veel etiketten met de claim 'zonder toegevoegde suikers'.

Herformuleringsclaims
De NVWA trof in dit project 11 herformuleringsclaims aan. Dat zijn voedingsclaims die een vergelijking maken tussen de oude en de nieuwe receptuur van hetzelfde product, zoals 'nu 15% minder vet'. Herformuleringsclaims staan niet in de bijlage van de claimsverordening en zijn dus niet toegestaan. De NVWA handhaaft hier echter niet op, omdat er een voorstel van de Europese Commissie ligt om herformuleringsclaims toe te voegen aan de bijlage van de claimsverordening.

Europese claimsverordening
Sinds 1 juli 2007 geldt een nieuwe Europese claimsverordening. Hierdoor moeten alle lidstaten zich aan dezelfde regels houden voor de vermelding van claims op etiketten van voedingsmiddelen. Het is niet verplicht claims op producten te zetten, maar áls fabrikanten claims gebruiken moeten ze voldoen aan de wet. De NVWA heeft de fabrikanten die de claimsverordening overtreden gewaarschuwd. Als de overtreding niet wordt hersteld krijgt de fabrikant een boete.

Meer informatie:
Rapport voedingsclaims
Dossier Claims