Handenwassen spaart kinderlevens


15 oktober 2014 |
Pagina-inhoud

*Vandaag, 15 oktober is het Global Handwashing Day 2014. Wist je dat handenwassen een van de goedkoopste en gemakkelijkste manieren is om infecties te voorkomen? Handenwassen met zeep is een soort `doe-het-zelf-vaccin' dat kinderlevens kan redden.

Handen zijn de belangrijkste dragers van ziektekiemen. In ontwikkelingslanden overlijden elk jaar twee miljoen kinderen onder de vijf aan diarree of longontsteking. Handenwassen met water en zeep kan naar schatting de helft van deze sterfgevallen voorkomen, mits op grote schaal toegepast.

Uit een studie in de sloppenwijken van Karachi, Pakistan, blijkt dat kinderen in gemeenschappen die intensief handenwassen, half zoveel kans op diarree of longontsteking hebben als kinderen in gemeenschappen die dat niet doen. Handenwassen werkt ook in de Westerse wereld. Zo verminderde het
aantal ernstige infecties in New Yorkse ziekenhuizen drastisch toen in 2005 het handenwassen extra aandacht kreeg.

'Doe-het-zelf-vaccin'

Handenwassen met water en zeep - na gebruik van het toilet, na verschoning van een kind en voorafgaand aan de maaltijdbereiding - vermindert de kans op diarree met bijna de helft. De kans op een infectie van de luchtwegen neemt af met ongeveer een kwart. Handenwassen met zeep werkt als een
soort 'doe-het-zelf-vaccin'. Ontlasting zit namelijk vol met ziekteverwekkers. Een gram menselijke uitwerpselen kan 10 miljoen virussen en 1 miljoen bacterien bevatten die tyfus, cholera en andere maagdarminfecties veroorzaken, maar ook griep en longontsteking. Verhitting van voedsel,
waterzuivering, en vliegencontrole kunnen veel leed voorkomen, maar handenwassen met zeep zorgt voor een eerste barriere zodat de ziekmakers zich niet verder verspreiden.

Hoe was je je handen op de juiste manier?

Maak de handen nat met water en wrijf ze in met zeep. Schrob de handpalmen, tussen de vingers, en vooral onder vingernagels. Het handenwassenritueel duurt ongeveer 20 seconden. In die tijd kun je het liedje Happy Birthday twee keer zingen. Zo heeft elk land wel een kort, populair kinderliedje
om te zingen tijdens het handenwassen.

Waarom is het niet genoeg om de handen te spoelen met water?

De handen spoelen met water blijkt minder effectief dan handenwassen met zeep. Ziektekiemen afkomstig uit de ontlasting binden zich aan de natuurlijke olien van de handen. Water alleen kan deze ziekteverwekkers niet verdrijven. Het gebruik van zeep maakt het verschil.

Werkt antibacteriele zeep beter dan gewone zeep tegen de verspreiding van ziektekiemen?

Alle zeepsoorten werken even goed bij het verwijderen van de ziektekiemen. Het is wel belangrijk om grondig te wassen en de minimale wastijd in de gaten te houden. De waterkwaliteit is minder belangrijk, maar het moet wel stromend water zijn.

Hoe zit het met mensen die geen zeep hebben?

Kinderen uit de armste 20 procent van de huishoudens lopen ruim 10 keer zoveel kans om te sterven als kinderen uit de rijkste 20 procent van de huishoudens. Het bijzondere is echter dat een gebrek aan zeep nauwelijks aan de orde is, ook niet in de armste huishoudens ter wereld. Onderzoek wijst
uit dat bijvoorbeeld 95 procent van de huishoudens in Oeganda, 97 procent van de huishoudens in Kenia, en 100 procent van de huishoudens in Peru zeep in huis heeft.

Het grote probleem is dat de zeep wordt gebruikt voor de was of de afwas, maar zelden voor handenwassen. Zeep wordt vaak gezien als iets kostbaars, en dus aarzelen gezinnen het gebruik voor zoiets als handenwassen. Op de scholen in ontwikkelingslanden gaat het wel om gebrek aan zeep. Met de
aanleg van behoorlijk sanitair en een stukje zeep op de wastafel kunnen scholen veel ziekteverzuim terugdringen.

Is het gebrek aan handenwassen met zeep alleen een probleem in ontwikkelingslanden?

Nee, verre van. Handenwassen met zeep blijkt ook in onze Westerse cultuur vaak geen gewoonte te zijn. Uit een Engelse studie blijkt dat mensen na het verschonen van hun kind de helft van de keren geen handen wast. In artsenpraktijken in de Verenigde Staten bleek verrassend vaak dat er geen
handenwasmoment zat tussen twee consulten. Om allerlei vage redenen: 'gebrek aan tijd', 'ruwe papieren handdoekjes', 'lastig geplaatste wastafels', of het argument 'schrale handen' door veelvuldig wassen met zeep.

Bekijk ons filmpje waarin medewerkers van het Filipijnse Rode Kruis uitleggen hoe zij schoolkinderen meekrijgen in het handenwassen met zeep.

IFrame


Global Handwashing Day 2014

Global Handwashing Day 2014 is een initiatief voor schoolkinderen. Dit keer vindt de zesde editie plaats. Inmiddels zijn 200 miljoen mensen in 100 landen betrokken bij de handenwasdag, die jaarlijks op 15 oktober plaatsvindt.

Bron: http://www.globalhandwashing.org/