Oesters en mangroves beschermen Bangladesh tegen overstromingen
Gepubliceerd op
28 november 2014
Door
LEI Wageningen UR, IMARES Wageningen UR
"Kunstmatige oesterriffen en mangrovebossen dragen bij aan een duurzame kustverdediging en vormen tegelijkertijd een voedselbron", zegt Arie van Duijn van het LEI. In Bangladesh, dat geteisterd wordt door vloedgolven en cyclonen, kan dit helpen om kustafslag tegen te gaan en om mensen te
beschermen tegen overstromingen. Dat bleek uit een internationaal project rondom eco-engineering in Bangladesh.
Controleer uw cookie-instellingen
Schelpdieren als oesters kunnen riffen voor de kust vormen, die de stroming en de golven beinvloeden. Wanneer je zorgt dat er oesterriffen ontstaan voor de kust van een overstromingsgevoelig land als Bangladesh, heeft dat veel voordelen. Er ontstaat een zandophoping tussen het rif en het
strand waar mangrovebomen geplant kunnen worden. Op het rif en het mangrovebos komen vissen en krabben af, die als voedselbron kunnen dienen.
Onderzoekers van het LEI en IMARES, onderdelen van Wageningen UR, bestudeerden de ecologische en sociaaleconomische mogelijkheden van dit idee, terwijl ingenieurs van Royal Haskoning de technische kant in ogenschouw namen.
Ieder jaar overstromingen in Bangladesh
Allereerst bekeken de onderzoekers wat het beste materiaal zou zijn om een rif van te maken. Oesters hechten zich alleen aan een harde ondergrond. "Uiteindelijk blijkt een ondergrond van beton financieel en technisch het best toepasbaar", vertelt Arie van Duijn van het LEI. Maar met alleen een
rif ben je er nog niet. "De golven slaan bij hoog water gewoon over het rif. De sedimentatie, de ophoping van zand achter het rif, kan de kracht van de golven wel enigszins breken. Maar bij een echte storm baat dat niet." Ieder jaar overstroomt zo'n 30 tot 70 procent van het dichtbevolkte
Bangladesh. De klimaatverandering brengt in de toekomst naast een versnelde zeespiegelstijging nog meer stormen en cyclonen mee.
Zelfherstellende kustwering
Vroeger lagen er langs de kusten van Bangladesh veel meer mangrovebossen, die grotendeels zijn gekapt. Als het aan de onderzoekers ligt, worden de mangroven in ere hersteld vanwege hun kustverdedigende functie. Op de sedimentatie tussen het oesterrif en het strand, is het makkelijker om
mangrove aan te planten. "We verwachten dat het mangrovebos sneller groeit door de aanwezigheid van het oesterrif. Uiteindelijk heb je een brede strook van minstens 30 of 40 meter volwassen mangrovebomen nodig om de kust te beschermen. Op de langere termijn heb je dan een zelfherstellend
kustweringssysteem van oesteriffen en mangrovebossen", vertelt Van Duijn enthousiast. Daardoor worden de aarden dijken erachter minder beschadigd bij stormen en vloedgolven, zagen de onderzoekers.
Mangrovebos ook inkomensvoorziening
Het is wel belangrijk dat de oesterriffen en mangrovebossen goed beheerd worden. Zodat mensen bijvoorbeeld niet al het hout of alle oesters weghalen. "Dat kan alleen in afstemming met de kustgemeenschappen, als mensen inzien dat ze er op lange termijn profijt van hebben wanneer het rif
beschermd en gerepareerd wordt", benadrukt Arie van Duijn. Verder bestudeerde het LEI de mogelijke extra voedselbronnen. "De kustbewoners eten wel oesters, maar het is nog geen topproduct in Bangladesh. Krab bleek echter ook exportwaarde te hebben en was er al veel sneller te vinden." Niet
overal langs de kust is de bodem geschikt voor mangroves en oesterriffen. Van Duijn: "Deze methode biedt extra mogelijkheden. Overal betonnen dijken neerleggen is onbetaalbaar. En de aarden dijken zijn vaak te kwetsbaar. Deze vorm van eco-engineering is een relatief goedkope en duurzame
methode voor op de lange termijn."
Het journaal in Bangladesh zond eind november 2014 een item uit over het ECOBAS-project. De overheid van Bangladesh is geinteresseerd in grotere pilotprojecten en er loopt nog vervolgonderzoek.
drs. AP (Arie) van Duijn MSc
Contactpersoon drs. AP (Arie) van Duijn MSc
Contactformulier + Meer (2)
* dr.ir. AJ (Arjo) Rothuis
Contactpersoon dr.ir. AJ (Arjo) Rothuis
Contactformulier
* M (Marijn) Tangelder MSc BSc
Contactpersoon M (Marijn) Tangelder MSc BSc
Contactformulier
LEI Wageningen UR
LEI ontwikkelt sociaal-economische kennis op het gebied van voedsel, landbouw en groene ruimte.
* [IMG] Nationale strategie cruciaal voor succesvolle agri-food relatie met China
* [IMG] Schade vogelgriep 10 mln. per week
* [IMG] Voedselprijzenmonitor: hogere productie en Russische grenssluiting zetten landbouwprijzen onder druk
Meer nieuws
Dossier over Eco-engineering
* Bouwen met natuur Wageningen UR Bouwen met natuur In dit dossier vindt u nieuws, achtergronden en onderzoeksresultaten over "Bouwen met natuur / Building with Nature", een concept waarbij de...
ECOBAS
In het project Eco-engineering in Bangladesh (ECOBAS) werkten IMARES Wageningen UR en LEI Wageningen UR samen met ingenieursbureau Royal HaskoningDHV en het Institute of Marine Sciences and Fisheries van de University of Chittagong, Bangladesh.
Presentaties van de resultaten van ECOBAS, op 26 november 2014 in Bangladesh
* Ecological aspects ECOBAS (2,5 mb)
* Ecological Engineering (6,51 mb)
* Major outcomes of ECOBAS (1,81 mb)
* Hydromorphological aspects ECOBAS (1,88 mb)
* Social Cost Benefit Analysis ECOBAS (1,67 mb)
Het project startte in januari 2012 en eindigt in december 2014. Het totale budget is EUR490.000. De deelnemende organisaties betalen mee, net als Partners voor Water en de Nederlandse ambassade in Dhaka.