Een nieuw jaar, een nieuw Oss
Gepubliceerd op: 07-01-2015
De nieuwsjaarstoespraak die de burgemeester gaf op 5 januari 2015: Een nieuw jaar, een nieuw Oss.
Zojuist heb ik de sleutels van het gemeentehuis van Geffen uit de handen van voormalig burgemeester van Maasdonk mogen ontvangen. Sinds vijf dagen hoort Geffen officieel bij Oss. Ik wil dan ook als eerste alle Geffenaren welkom heten. Hiermee is Oss de vijfde gemeente van Brabant in
inwoneraantal en nog steeds de tweede in oppervlakte na Moerdijk.
Sinds drie dagen een nieuwe Gemeenteraad met nieuwe volksvertegenwoordigers, die hun kennis, ervaring, maatschappelijke betrokkenheid ter beschikking stellen om de gemeenschap te versterken: ze geven richting op hoofdlijnen en controleren de gemeente namens de bevolking.
Ook sinds drie dagen een nieuw gemeentebestuur: met de wethouders Frank den Brok, Kees van Geffen, Rene Peters, Johan van der Schoot en Ge Wagemakers. Onze Gemeentesecretaris Marie-Louise van Schaijk en ik maken het bestuur compleet. Fijn dat u de tijd genomen hebt om samen met ons stil te
staan bij de start van het nieuwe jaar.
En als we het toch over nieuw hebben, is het mooi om de hele nieuwe generatie te noemen. Vorige week interviewde de Volkskrant 9 Osse schoolkinderen. Zoals de redacteuren ze noemen: de `columnisten van morgen'. Ze hadden speciaal voor Oss gekozen omdat Oss veel illustere smaakmakers opgeleverd
had: Alexander Kloepping kwam uit de `mondaine regiostad'. Mediaman Harry de Winter, politicus Wim van de Camp en journalist Malou van Hintum en Jan Marijnissen komt uit het `Quartier Latin van Noord-Brabant. Ik bedenk dit niet zelf, dit schrijft de Volkskrant. Eindelijk nieuwe kwalificaties
van Oss.En na twee pagina's actualiteiten doornemen, sturen de journalisten de Osse kinderen weer `het goede Osse leven in', schrijven ze. Ik citeer weer: `Vol vertrouwen dat het met de toekomst wel goed zit.' Dat is mooi! De jeugd heeft de toekomst en Oss heeft de jeugd. en met de nieuwe
Talentencampus investeert Oss in haar jeugd. Of, in de woorden van de Volkskrant van vorige week: je kunt erop `vertrouwen dat het met de toekomst wel goed zit.' Ik heb een enorm vertrouwen in Oss, de Ossenaren, de kracht van Oss.
Een nieuw jaar, Een nieuw Oss.
Als gemeente hebben we er nieuwe taken bijgekregen. Op het gebied van jeugdzorg, op het gebied van werk en inkomen en op het gebied van langdurige zorg. We nemen dat als gemeenten over van provincie en rijk, omdat we als lokale overheid dichter bij de bewoners staan en weten wat er nodig is.
Het rijk en de provincie gingen er vanuit dat iedereen gelijk is en dezelfde rechten heeft. Daar zit ook een andere kant aan. We lopen het risico dat de overheid daarmee voor allerlei doelgroepen van burgers tot in de puntjes beleid uitwerkt. De vorige en de huidige Osse coalitie kijken daar
anders naar.
Geen enkele burger past precies in een plaatje. Als iedereen gebruik maakt van zijn deze rechten, omdat hij aantoont in een groep te horen, worden de voorzieningen onbetaalbaar. De gemeenten kregen niet alleen de taak om deze zorg over te nemen, maar ook om er flink op te bezuinigen. Ook de
nieuwe coalitie kiest voor maatwerk. Niet meer alles voor iedereen die er recht op heeft, maar: wat heeft iemand nodig om mee te doen in de samenleving? Ik citeer uit het coalitieakkoord: `Een manier die het beste past bij de persoon en dus maatwerk.'
We kijken daarbij ook naar de eigen omgeving. Wat kunnen kinderen, ouders of buren doen? We zoeken naar maatwerkoplossingen; in de thuiszorg, in de jeugdzorg en rond werk en inkomen. Het is onze opgave recht te doen aan al onze burgers door verschil te maken.
We beseffen dat dat wel wennen is. Voor de mensen die de zorg ontvangen allereerst. Maar ook voor hun familie, voor de professionals en voor de gemeente. Sommige gezinsleden of buren kunnen best wat klussen doen, mantelzorg bieden, zoals dat altijd en overal in de wereld gebeurt. Maar in
sommige gevallen zal dat echt lastig zijn. We gaan daar zorgvuldig, maar ook kritisch naar kijken. Elke samenleving heeft een sociale structuur: gezinnen, familie, buren en vrienden staan voor elkaar klaar. Die structuur kunnen en willen wij niet vervangen. Maar we moeten hem soms wel
aanvullen: Als iemand de gemeente echt nodig heeft, zijn we er.
Als er iets misgaat in de samenleving wordt er al gauw naar de overheid gekeken. De discussies worden versneld en heftiger door de social media. Dit laat ook een andere kant van de samenleving zien, een enorme verharding. Incidenten geven aanleiding tot felle discussies, niet meer op een
verjaardagsfeestje: maar breeduit op internet. Soms ontaardt dit in ongenuanceerde vuilspuiterij, soms zonder argumenten, op basis van loze kreten en emoties, in plaats van een gedegen analyse van de zaak.
Mensen worden geslachtofferd, met regelmatig inbreuken op het priveleven. Een gefilmde uithuisplaatsing van een kind, komt op internet. Zo'n uithuisplaatsing moet uitermate zorgvuldig gaan. Maar de social media pikken het op en vanuit het hele land komen bedreigingen naar Oss. In de
Pietendiscussie is elke nuance zoek. De scheiding tussen prive en zakelijk vervaagt en mensen, die publiekelijk hun nek uitsteken worden geslachtofferd.
Ik ben blij dat wij in Oss fatsoenlijk met elkaar omgaan, dat wij elkaar blijven ontmoeten, elkaar kennen, elkaar opzoeken. Dat moet ook: want ook onze gemeente heeft afgelopen jaren veel maatschappelijke vragen aangepakt op allerlei terreinen. Nu het economisch slechter gaat en er minder geld
binnenkomt, zullen we zaken moeten loslaten en erop vertrouwen dat de samenleving een deel van de verantwoordelijkheid terug neemt. De effecten van de bezuinigingen zullen de komende jaren zichtbaar worden. Juist nu de samenleving voor een enorme uitdaging staat, sociaal en economisch, hebben
we behoefte aan mildheid, begrip en overleg. We moeten discussieren, natuurlijk, maar vanuit respect. Niet het respect dat je voor jezelf opeist, maar het respect dat je hebt voor een ander. Er is geen onderwerp dat niet besproken moet kunnen worden, maar de toon bepaalt 90% van de boodschap.
Wij als gemeente zetten ons in om mensen bij elkaar te brengen. Via de wijk en dorpsraden, via een social wijkteam, maar ook met buurtbemiddelaars. Maar ook door actief te zijn in netwerken buiten Oss, zoals de G32, de As 50 en Agrifoodcapital. Ik ben ervan overtuigd dat we ons daar sterk voor
moeten maken. Voor de samenleving. Letterlijk, de `samen leving'.
Als samenleving zullen we keuzes moeten maken. In een groot gezin moet je een beetje inschikken.
Er was een tijd dat elke vereniging een clubhuis had, of een eigen sportveld en andere accommodaties. Dat verandert. Gemeenten kijken streng naar de kosten. Dat betekent ook: accommodaties delen. Dat is soms lastig, zeker in het begin. Niet alleen omdat er vaak een gezonde rivaliteit is tussen
buurclubs. Maar ook praktisch. Het is vaak al een hele klus om de roosters voor een nieuw sportjaar rond te krijgen; of de programma's van een cultureel seizoen. Als je dat in overleg met andere verenigingen doet, is het extra lastig. Maar accommodaties en activiteiten delen, betekent ook: dat
een club meer stabiliteit heeft, het betekent extra ontmoetingen en extra kansen. En ontmoeten, samenwerken en kansen pakken, dat kunnen we in Oss.
Oss slaat de handen goed ineen. Bijvoorbeeld bij Winterland, dat een groot succes was, in februari bij de 33e Verlichte Optocht op carnavalszondag in Berghem of bij Actiefix Lithoijen, het Mennus Toernooi of de Oktoberfeste in Oijen. Bij de voorstellingen van Dorp aan de Rivier, die straks
weer plaatsvinden op de uiterwaarden van Lith. En bij het Fantastival. Maar ook bij de Talentencampus, Landerij van Tosse, de uitgave van het boek Onder de Maas en een Ravenstijnse publicatie over het Osse bedrijfsleven. Mensen genieten van de Berghse kwis, de Osse kwis, de Lithse kwis. En wat
doen onze verenigingen het goed, de baseballclub bestond afgelopen jaar veertig jaar, OBK uit Ravenstein heeft het 125ste jubileumjaar ingeluid met een prachtconcert en een prachtboek en KVA viert in mei het 180-jarig bestaan. Mensen die elkaar vinden in hun passie, vrijwilligers die handen
uit de mouwen steken. En de vraag is dan ook: hoe kunnen we de handen ineenslaan om Ravenstein bij Kaarslicht komend jaar, maar ook jaren daarna solide ondersteunen met helpende handen van vrijwilligers uit heel Oss.
Ook de Kracht van Oss is een voorbeeld van hoe goed Oss de handen ineenslaat. Ondernemers hebben samen met gemeente het economisch beleid vormgegeven, maar brengen het ook ten uitvoer. Samen met het onderwijs in een talentenprogramma, maar ook samen met studenten van de Hogere Agrarische
School. We halen de regio naar Oss. Oss als industrieel hart van Agrifoodcapital.
Ik zie ook hoe de next generation van Osse ondernemers elkaar weet te vinden: samen projecten opzet, in Oss, maar ook in Dubai. De eerste innovation in a week vond in Oss plaats. De Megense zangeres Marij vd Boom kreeg vanaf de premiere van haar theatershow in de Lievekamp verzoeken om een CD
uit te brengen. Ze bracht brengt via crowdfunding geld bij elkaar en op 8 januari presenteert ze haar CD in de Groene Engel in Oss. Een uitstekende inzet van nieuwe media.
Een nieuw jaar, een nieuw Oss.
Een Oss dat we samen maken: de overheid, de bedrijven, het onderwijs en vooral de inwoners zelf. As. Donderdag mag ik de nieuwe leden van wijk- en dorpsraden installeren, een bijzondere vorm van samenwerking, die burgerbetrokkenheid dichtbij huis mee vorm geeft.
Beste aanwezigen, U bent hier omdat U zich verbonden weet met de rest van Oss. Omdat U zich inzet voor de gemeenschap. Ik wil U bedanken voor uw betrokkenheid.
Graag breng ik met U allen een toast uit op het nieuwe jaar: ik wens U een gezond en gelukkig 2015 toe !
07-01-2015