#diplodays: toespraak van staatssecretaris De Crem
Datum: 02 februari 2015
- - - Enkel het gesproken woord telt - Seul le prononce fait foi - - -
[Introduction]
Monsieur le Vice-Premier Ministre, Messieurs les Ministres,
Messieurs et Mesdames les Ambassadeurs et Membres du Corps diplomatique,
Mesdames et Messieurs,
La prosperite, l'emploi et le bien-etre en Belgique, pays exportateur par excellence, sont tres dependants de l'etranger. Neanmoins, l'emergence de nouveaux pays `a forte croissance economique dans un monde actuel de plus en plus globalise, accroit la pression concurrentielle sur nos
entreprises. La crise economique et financiere a egalement mis notre economie sous pression. Nous sommes donc confrontes au defi important de renforcer la position de nos entreprises sur le marche mondial, d'ameliorer notre balance commerciale et le climat d'investissement et de reconquerir la
part de marche perdue. Cela demandera des efforts supplementaires importants de toutes les autorites et des entreprises. Une politique coherente et complementaire du Gouvernement federal et des Regions, chacun dans les limites de ses competences, visant `a soutenir l'exportation, est donc
d'une grande importance.
[Mission du Secretaire d'Etat au Commerce exterieur]
La mission du Secretaire d'Etat au Commerce exterieur :
Soutenir au maximum les entreprises par une approche inclusive, qui vise `a la croissance economique et `a notre prosperite.
L'approche economique inclusive vise une approche globale `a court et `a long terme, qui profite `a chaque composante des entreprises. Cela implique qu'il considere les determinants `a la fois microeconomiques et macroeconomiques de l'economie et de la croissance belges, en d'autres termes
tant la transformation structurelle de la diversification economique et de la competitivite que l'etat de sante macroeconomique plus large de notre pays (le PNB, le PIB et la productivite de nos entreprises).
* Une telle approche inclusive constitue la cle de voute de la recherche d'une croissance economique durable et d'une grande prosperite pour la population.
Dans ma politique, j'accorderai une attention prioritaire aux points suivants :
1. Soutenir pleinement les initiatives regionales `a l'exportation (federalisme de cooperation) ;
2. Actualiser et affiner, ou cela s'avere necessaire, les instruments de financement `a l'exportation ;
3. Defendre les interets de nos entreprises et de la societe economique au niveau international ;
4. En cas de sanctions ou de crises inattendues qui atteignent notre commerce, developper des initiatives coherentes pour nos entreprises, en concertation avec toutes les instances concernees ;
5. Insister sur ces aspects dans les negociations multilaterales qui facilitent le commerce - ce qui est essentiel pour l'internationalisation de nos PME - sur une veritable reduction des barrieres de commerce non-tarifaires et sur l'ouverture maximale aux services et marches publics.
[Samenwerkingsfederalisme]
Dames en Heren,
Een van de prioritaire uitdagingen van ons buitenlands beleid blijft de modernisering, zeg maar de versterking van onze diplomatie op maat van de veranderde en veranderende institutionele omgeving, zowel in de context van de Europese Unie als in de verhoudingen tussen de verschillende
overheden en bestuursniveaus die ons land rijk is.
Als Staatssecretaris voor Buitenlandse Handel voel ik me sterk aangesproken door deze uitdaging. We mogen ons alvast verheugen dat in het federaal regeerakkoord een sterke klemtoon wordt gelegd op meer en betere samenwerking met de deelstaten. Deze klemtoon staat voor een doelgericht streven
naar eigentijdse verhoudingen tussen alle instellingen die zich in ons land met buitenlands beleid, buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking inlaten.
Vandaag al beschikken we over de nodige instrumenten voor overleg en samenwerking met de deelstaten. Ze moeten niet meer worden uitgevonden, maar wel meer of beter - of nog meer en nog beter - worden gebruikt. Ik denk hier aan de Interministeriele Conferentie voor Buitenlands Beleid, die als
instelling een sterk potentieel heeft en daarom dringend actiever en dynamischer dient gemaakt te worden - dit geldt trouwens nog meer voor de Interministeriele Conferentie voor Buitenlandse Handel. Ik denk aan de herziening van belangrijke samenwerkingsakkoorden tussen de federale en
deelstatelijke overheden, die al vele jaren op de onderhandelingstafel liggen en dringend moet kunnen worden afgerond. Ik denk aan de bestaande cooerdinatiestructuren van het departement zoals de DGE-cooerdinatie en de CoorMulti-vergaderingen, die goed werken en waarin dus nog meer mag worden
geinvesteerd. Ik denk aan het zetel- en onthaalbeleid, waar overleg en samenwerking met de deelstaten onontbeerlijk zijn om het niveau te halen dat terecht van ons land wordt verwacht. Het zijn enkele voorbeelden.
Van onze federale diplomaten mag veel worden verwacht. Tegen die verwachtingen zijn ze beslist wel opgewassen. Bij opvallende inzet en verdiensten - die ik ze graag toedicht - is een woordje van waardering nooit misplaatst. De grote meerderheid van onze diplomaten zijn zich zeer goed bewust
van hun opdrachten en hun verantwoordelijkheden ten aanzien van de deelstaten en werken daar ook naar met toewijding en efficientie. Twee opmerkingen in dit verband:
* It takes two to tango. Samenwerking is een proces van wederkerigheid en wat van de federale diplomatie mag worden verwacht, dat mag uiteraard ook en in dezelfde mate van de bevoegde diensten van de deelstaten worden geeist. Dit is geen kritiek - het is slechts een vaststelling, een
principe dat we niet uit het oog willen verliezen.
* Hoe sterk de ingesteldheid van onze federale diplomaten ook moge zijn, de diplomatie zelf en het beleid mogen daar ook niet teveel afhankelijk van zijn. Structuren, mechanismen, procedures, regels moeten garanties bieden voor het beleid en de samenwerking die wij beogen - ongeacht
persoonlijke bereidwilligheid en aanspreekbaarheid van individuele ambtenaren -, en als dat nog niet het geval is dan moet daar werk van worden gemaakt. Welnu, een van de sleutels om de structuren te verbeteren is dezelfde sleutel als degene die al door goede diplomaten wordt gehanteerd:
investering in wederzijds vertrouwen.
Werken aan onderling vertrouwen is ook een sleutel die ik als Staatssecretaris voor Buitenlandse Handel zelf wil hanteren. Vertrouwen wekken doen we door stimulerend en faciliterend op te treden ten bate van de bedrijven in hun buitenlandse handelsactiviteiten en ten bate van de Gewestelijke
overheden met respect voor de bevoegdheden die zij in dit beleidsdomein hebben, maar ook - en niet in mindere mate - ten behoeve van de samenhang en uitstraling van de buitenlandse handel van ons land als geheel, omdat het rendement van het grotere geheel ook hier het rendement van de
samenstellende delen bevordert. Zolang onze bedrijven en in ruimere zin onze economie en welvaart er wel bij varen, zolang blijft dit mijn overtuiging en de leidraad van mijn beleid.
[Un cadre de soutien `a l'exportation pour nos entreprises]
Mesdames et Messieurs,
Dans ce contexte, je voudrais egalement ajouter quelques mots sur le cadre de soutien `a l'exportation pour nos entreprises.
Credendo, Finexpo, SBI
Le Groupe Credendo (Ducroire et ses filiales), Finexpo et la Societe Belge d'Investissement International devront pouvoir continuer `a disposer de ressources suffisantes, malgre les economies des prochaines annees, afin de pouvoir soutenir de fac,on adequate l'internationalisation de nos
entreprises.
Remarque : Depuis ma nomination en tant que Secretaire d'Etat au Commerce exterieur, j'ai dej`a visite de nombreuses entreprises et institutions. Ducroire est un bel exemple d'une institution publique qui s'adapte `a son environnement en privatisant des filiales et qui peut ainsi fonctionner
de maniere tres flexible.
Ces institutions doivent accorder une attention particuliere `a l'internationalisation des PME. A cet egard, un allegement des procedures administratives dans le cadre d'une demande de soutien financier `a l'exportation / l'investissement sera examinee. Afin de pouvoir faire face `a la
concurrence croissante, la possibilite sera egalement examinee de fournir une assistance technique dans le cadre de projets d'investissements `a l'etranger.
Afin de clarifier pour les entreprises les multiples possibilites de soutien, il est utile d'assurer, en concertation avec les Regions, une meilleure visibilite et lisibilite des instruments existants aux niveaux regional, federal, europeen et international.
Une concertation sera lancee avec le Groupe Credendo, les Regions et les secteurs concernees afin d'identifier la problematique autour du financement de l'exportation belge, et qui, basee sur une comparaison internationale et tenant compte des reglements internationaux et europeens, doit
degager des solutions sans implications budgetaires directes pour le Gouvernement. Pour que les mesures s'accordent aux besoins des entrepreneurs, une concertation aura lieu avec les Regions, les entreprises et les federations d'entreprises.
L'Agence pour le Commerce exterieur
Un debat sur les taches essentielles de l'Agence pour le Commerce exterieur s'impose, compte tenu de la situation financiere apres les diminutions des dotations regionales `a partir de cette annee-ci. Le message cle dans ce contexte est la recherche de solutions. Nous devons reduire notre
manteau selon notre tissu dans l'Etat belge. Une economie de 20 % est requise sur tous les services publics. Certains devront economiser un peu plus, d'autres un peu moins. Cependant, il n'y a pas d'autre solution. La stagnation n'est donc non plus la solution. Tout le monde doit s'adapter au
cadre evolue.
En ce qui concerne l'Agence pour le Commerce exterieur, il sera examine, en consultation avec les Regions et avec le Conseil d'Administration, comment faire les economies necessaires et comment generer de nouveaux revenus, eventuellement en donnant de nouvelles taches `a l'Agence.
Les Chambres de Commerce et les Business Clubs
Actuellement, le Gouvernement, ensemble avec les Regions, appuie financierement les Chambres de Commerce en Belgique et `a l'etranger et les Business Clubs. Dans cette legislature, les objectifs, le fonctionnement et les criteres d'appui seront revises en concertation avec les parties
concernees. Ensemble avec le Ministre des Affaires etrangeres et en concertation avec les Regions, je verifiera egalement comment le reseau informel `a l'etranger pourrait etre developpe plus, sur base d'objectifs clairs.
Autres
J'accorderai egalement une attention particuliere au lien entre les mondes universitaire et economique, en particulier dans le domaine de la Recherche et du Developpement. Le lien entre nos universites et nos entreprises est primordial si nous voulons maintenir notre position de leader dans le
domaine de l'innovation et eviter la fuite des cerveaux. Des etudes universitaires devraient egalement prendre davantage en compte leur pertinence pour l'economie. Je pense en particulier aux spin-off de technologies pour le benefice de notre economie. Lors des missions et visites economiqies
en Belgique et `a l'etranger, je plaiderai egalement pour le renforcement de la cooperation entre ces deux domaines ou nous sommes parmi les meilleurs dans le monde.
[Handelsmissies]
Mr de Voorzitter,
Excellenties,
Dames en Heren,
Sta me vervolgens toe even dieper in te gaan op de drie verschillende types handelsmissies.
De economische missies in aanwezigheid van een Lid van de Koninklijke familie zijn veruit de bekendste en de meest zichtbare. Eind 2014 ging het richting Peru in Colombia en vervolgens naar Maleisie en Singapore. Deze missies bewijzen telkens opnieuw hun absoluut rendement zowel voor onze
bedrijven als voor de politieke en bilaterale relaties met onze handelspartners. Zij blijven een belangrijk en substantieel instrument en derhalve een essentieel onderdeel van onze buitenlandse handel en dit tot grote tevredenheid van de deelnemende bedrijven en onze handelspartners. Niettemin
werd tot halvering van deze handelsmissies beslist. Welke bezoeken vallen hierdoor weg?
* Brazilie staat onder druk. Misschien toch nog doorgaan.
* Indonesie - zal op een later tijdstip plaatsvinden.
Een tweede type missie is diegene waarvoor zowel ikzelf als Vice-Eerste Minister Reynders sterk hebben gepleit en ondertussen een verworvenheid is. Namelijk de toevoeging van een economisch luik aan officiele staatsbezoeken. Het is wachten op het Koninklijke bezoek aan China eind juni, waar
dit concept voor de eerste maal wordt getest in de praktijk. De verwachtingen zijn hoog gespannen.
Een derde type missie is eveneens nieuw en kan ik best beschrijven onder de noemer `topicgerichte' verplaatsingen. Dit op vraag van de bedrijven en de Gewesten. We willen de bedrijven tonen dat wanneer zij buitenlandse markten willen verkennen, Buitenlandse Handel hun partner is om dat voor te
bereiden en hen op het niveau brengt waar ze moeten zijn.
Voorbeeld: economische missie naar India:
Korte maar krachtige missie, met hoogtepunt deelname aan de Economic Times Global Business Summit. Deze top verzamelde Indiase en buitenlandse bedrijfsleiders, politici en academici vanuit de hele wereld, met als doel een `mini-Davos' te creeren op maat van India.
In de dagen voorafgaand aan de top had ik een reeks bilaterale contacten met meerdere ministers van de Regering Modi en met de Indiase en Belgische bedrijfswereld. Deze contacten lieten me toe om een aantal dossiers, prioritair voor Belgische bedrijven, aan te kaarten en tevens verder te
bouwen op de contacten gelegd tijdens de Prinselijke Handelsmissie naar India, georganiseerd door het Agentschap van Buitenlandse Handel in 2013. Buitenlandse handel is ook geen eenrichtingsverkeer. Belgische bedrijven willen investeren in het buitenland. Maar ten tweede is er ook een
doorgeefluik voor buitenlandse bedrijven die in Belgie kunnen investeren. Dus ook aandacht aan het in de kijker plaatsen van de troeven van Belgie als investeringsland.
In tegenstelling tot deze gebruikelijke Prinselijke missies is er in een dergelijk type missie dit keer geen delegatie van bedrijfsleiders of zakenlui. De bevoegde instanties van de drie deelstaten werden op voorhand afgetoetst in Brussel, zodat ik totaaloverzicht kreeg van de aandachtspunten
die ik aankaartte tijdens mijn gesprekken met de Indiase autoriteiten. Ik nam ook steeds de Gewestelijke attaches mee tijdens mijn contacten.
Conclusie: zeer operationele missies (vergeef me het militair jargon). Hoewel er geen bedrijfsleiders ons vergezelden, heb ik wel via verschillende kanalen bedrijfsdossiers ontvangen. Via bedrijven die zelf contact opnamen, en ook via de Gewesten, via de bedrijfsfederaties en via de Ambassade.
Op deze manier konden we heel wat dossiers meenemen en positief behandelen, zelfs afronden, tijdens de missie.
Zo brengen we de bedrijven dichter bij concrete dossiers en als die moeilijk gaan brengen we de dossiers dichter bij de ministers. Zeer succesvol en wordt zeker vervolgd. Reeds eind april met de door de Gewesten georganiseerde missie naar Istanbul en Bakoe, zal ik dit werk verderzetten.
[Diverse]
Roadshow in alle provinciehoofdsteden met getuigenissen en voorstellen over wat Buitenlandse Handel kan betekenen voor het groeipotentieel van de bedrijven.
[Defensie]
Mr de Voorzitter,
Excellenties, Dames en Heren,
Het is niet de eerste keer dat ik hier voor u sta. Maar wel de eerste keer dat ik hier het woord neem in een andere hoedanigheid als die van Minister van Landsverdediging. En toch wil ik even de vrijheid nemen om enkele punten omtrent defensie aan te kaarten.
Dossier F-16
Zeer belangrijk handelsdossier. Het is logisch dat de bedragen die ermee gepaard gaan stof tot discussie zijn, zeker in tijden waarin elke euro wordt omgedraaid. Sta me echter toe dit wat te relativeren. Dergelijke toestellen hebben een lange levenscyclus. De huidige F-16's dateren van eind
jaren '70, begin jaren '80 en behoren vandaag, uiteraard met de nodige moderniseringen, nog steeds tot de absolute wereldtop. De investering moeten we dus bekijken op een termijn van 30 `a 40 `a 50 jaar. Bovendien zijn de investeringen van ons land in de F-16 meer dan in drievoud terugverdiend
door de Belgische economie en hebben ze onze bedrijven toegang gegeven tot een enorme schat aan hoogtechnologische kennis en fair share via dual use op de civiele markt aan te boren.
Of zoals verwoord in een rapport van de FOD Economie in 2008 en ik citeer: "Moest het F-16 programma geen coproductieverbintenis ingehouden hebben voor de Belgische industrie, dan zou hoogstwaarschijnlijk geen aeronautische industrie meer aanwezig zijn in Belgie. Verder heeft de knowhow,
opgedaan in dat programma, de betrokken firma's toegelaten succesvol deel te nemen aan de productie van burgervliegtuigen en aan ruimtevaartprogramma's (einde citaat).
Besparingen Defensie
Onder mijn beleid opnieuw uitgegroeid tot een betrouwbare en belangrijke internationale partner. U zult kunnen bevestigen dat dit meermaals deuren opende in uw internationale contacten. Bedoeling is om dit zo te houden. We moeten dus opletten dat de ondergrens niet wordt bereikt, voor zover
dit al niet het geval is. We moeten erover waken om onze geloofwaardigheid binnen de NAVO te behouden. Hier speelt ook het dossier opvolging F-16 een belangrijke rol in. De opvolging wordt in deze legislatuur beslist. Het zou aangewezen zijn dat de regering het besluitvormingsproces
oorspronkelijk voorzien voor 2018 bespoedigt.
Ikzelf nam het initiatief voor het uitsturen van een marktverkennend dossier, nadat ik het aantal te verwerven toestellen - om een geloofwaardige capaciteit te behouden - op een 40-tal schatte. Dit toestel zal inzetbaar zijn in de NAVO-strategie die Belgie onderschrijft, en waarin de nucleaire
ontrading de essentie van het bondgenootschap vormt. In dit verwervingsproces van een noodzakelijke luchtgevechtscapaciteit moeten vanzelfsprekend alle toepasselijke concurrentieregels worden gerespecteerd. Het is evenwel nu al duidelijk dat er 1 aanbieder is van een gevechtsvliegtuig van een
recentere meer hoogtechnologische generatie dan de concurrentie, nl. de JSF/F-35.
Als Belgie als eerste land afstand zou nemen en terugkomen op het engagement op de NAVO-top van Cardiff zou dit contraproductief zijn, en onwillekeurig gevolgen hebben voor onze geloofwaardigheid binnen de NAVO maar ook binnen de EU. Ons land heeft terecht grote ambities om een speler te zijn
in de geopolitiek van onze tijd. Ik waarschuw dat een onvoldoende betrouwbare defensiecomponent, onze ambities om bvb. in 2018 Lid van de Veiligheidsraad te worden, zwaar kan en zal hypothekeren.
[Conclusie]
Na 7 jaar in een andere hoedanigheid sta ik vandaag voor u als voorvechter en beschermer van de Belgische buitenlandse handel. Waar ik het toen nog had over `klein maar betrouwbaar' mag ik met recht en reden stellen dat ik het op het vlak van onze buitenlandse handel kan hebben over `groot en
ambitieus'. Of waar een klein land groot kan zijn. Om dat te staven spreken de cijfers voor zich. In 2014 was de Belgische export goed voor ruim 297 miljard euro met als belangrijkste afzetmarkten de Europese Unie, Azie en Noord-Amerika.
Maar onze bedrijven profileren zich overal ter wereld en in een wijde waaier van activiteiten, producten en diensten, met chemische producten, minerale producten en transportuitrusting in de top drie. De opportuniteiten zijn echter legio en zitten soms in een klein hoekje.
Zoals gezegd bevond ik me onlangs op economische zending in India. Een groeiland waar ook Belgie zich reeds manifesteert, maar waar nog een groot potentieel op ons te wachten ligt. Belgie werd daar als handelspartner met open armen ontvangen.
Maar wat de Indische politici, bedrijven en bedrijfsleiders, naast onze commerciele troeven op dat moment in ons land aantrok was Brugge. Brugge was met `PK' immers recent het decor van de meest succesvolle Bollywoodfilm aller tijden. Wat niet alleen Indische toeristen lijkt aan te trekken,
maar ook een verhoogde aandacht van de Indische bedrijfswereld in onze bedrijven, producten en diensten.
Om maar aan te geven dat ook het positieve imago van ons land, op welke manier dit ook wordt gerealiseerd, in grote mate bijdraagt aan onze handelsbalans. En daar wil ik mij onder andere op focussen en op inzetten. Samen met u, want u bent in belangrijke mate het uithangbord van ons land in de
wereld. Ook en misschien vooral wat onze handel betreft. U kan er van op aan dat u daarin in mij een belangrijke, misschien kleine maar vooral betrouwbare partner zal terugvinden.
Pieter De Crem
Staatssecretaris voor Buitenlandse Handel
- - - Enkel het gesproken woord telt - Seul le prononce fait foi - - -