09-02-2015 - Op expeditie naar de Steentijd


De tentoonstelling `Expeditie Steentijd' is van 9 februari t/m 12 maart 2015 te zien in de bibliotheek aan de Waalstraat. De tentoonstelling begon in Vlaardingen, ging in 2009 op reis in Nederland, kwam op Texel, in Zeeland en Zuid-Limburg, en is nu weer terug in Vlaardingen. De
tentoonstelling is door ruim 130.000 bezoekers bekeken. Er zijn vondsten te zien uit de Vlaardingen-cultuur, die in Vlaardingen en op andere plaatsen in Nederland gedaan zijn.

In 1958 en de jaren erna stond Vlaardingen in het middelpunt van de belangstelling van archeologen. Voor het eerst kwamen in West-Nederland zeer goed geconserveerde resten uit de Steentijd aan het licht, zoals resten van een woonplaats. Deze spectaculaire ontdekkingen leidden destijds tot
krantenberichten met als kop `Eerste huis van Nederland stond in Vlaardingen'. De vondsten waren zo uniek dat ze een nieuwe naam kregen: de Vlaardingen-cultuur. Daarna zijn er ook op vele andere plaatsen in Nederland resten van deze cultuur ontdekt. Vandaag de dag staat de Vlaardingen-cultuur
voor de periode van 3500 tot 2500 voor Chr.

Mensen in miniatuur

Aan de hand van de vondsten uit Vlaardingen, maar ook uit andere gebieden, is in de tentoonstelling te zien hoe de Vlaardingen-mensen in de Steentijd leefden. In het moerassige landschap bouwden ze kleine nederzettingen op de hoger gelegen oevers van kreken en op oude rivierduinen. Daar
hielden ze zich naast de traditionele jacht ook bezig met veeteelt en akkerbouw. De tentoonstelling toont ook wat vooraf ging aan deze cultuur en wat er na deze cultuur kwam.

Vlaardingen-cultuur

In 1958 deed de 16-jarige Cees Wind een opmerkelijke vondst bij de aanleg van de Westwijk in Vlaardingen: een prachtig bewerkte vuurstenen bijl. In de jaren 1959-1964 voerde de Universiteit van Amsterdam opgravingen uit die in het hele land grote aandacht kregen. Vijfduizend jaar geleden
woonden hier mensen in een moerassige omgeving vol kreken en bossen. Ze maakten aardewerk, hielden vee en verbouwden graan, maar graten van vissen en botten van wilde dieren tonen aan dat ze er vooral leefden van jacht en visvangst. In het drogere noorden en zuiden van het land waren de mensen
al `fulltime' boeren. De voorwerpen van vergankelijk materiaal bleken heel goed geconserveerd, doordat ze door de natte bodem luchtdicht waren afgedekt. De archeologen vonden gereedschappen van been en gewei, voedselresten, een berentand-amulet, stukjes touw, maar ook de houten palen van
huizen en zelfs een fuik die van twijgen was gevlochten. Stuk voor stuk vondsten die zelden voorkwamen bij andere opgravingen. Ook het aardewerk, vaak voorzien van gaatjes onder de rand, was opmerkelijk: het leek niet op het aardewerk van de hunebedbouwers die in dezelfde periode in het
noordoosten van het land leefden.

In ruim 55 jaar is het aantal vindplaatsen met sporen van de Vlaardingen-cultuur gegroeid. We weten nu dat de Vlaardingen-mensen leefden in het Nederlandse en Belgische kustgebied, langs de Waal en de Maas tot aan Nijmegen, en op verschillende plaatsen in Noord-Brabant. De vindplaatsen tonen
wel verschillen. Sommige lijken tijdelijke kampen, waar werd gevist en gejaagd. Andere lijken meer op permanent bewoonde boerennederzettingen.

tentoonstelling Expiditie naar de Steentijd

Laatste kans

De tentoonstelling is van 9 februari t/m 12 maart te zien in de bibliotheek aan de Waalstraat. Hierna gaan de vondsten terug naar de diverse depots in Nederland waar ze vandaan zijn gekomen. Een deel van de vondsten gaat naar het vernieuwde Museum Vlaardingen. De tentoonstelling heeft sinds
2009 de volgende plaatsen aangedaan: Vlaardingen, Leiden, Nijmegen, Borger, Castricum, Voorburg-Leidschendam, Den Haag, Haelen (L), Nieuw Namen (Z), Ecomare op Texel, Haarlem en Eindhoven. Ruim 130.000 mensen bezochten de tentoonstelling. Hiermee behoort deze expositie tot een van de best
bezochte in Nederland. De tentoonstelling maakt deel uit van het project Vlaardingen-cultuur van de gemeente Vlaardingen, dat mede mogelijk is gemaakt door subsidie van het Fonds Schiedam Vlaardingen e.o.



Uitgelicht