WRR: "Alleen een culturele sector die zich zelf ontwikkelt en vernie..


05-03-2015

WRR: "Alleen een culturele sector die zich zelf ontwikkelt en vernieuwt is blijvend van waarde voor de Nederlandse samenleving"

Steeds vaker wordt de culturele sector bevraagd over wat hij kan betekenen voor maatschappij en economie. De aandacht moet echter in de eerste plaats gericht zijn op het versterken van de culturele sector zelf. Alleen dan kan de sector nieuwe uitdagingen het hoofd bieden. Het cultuurbeleid kan
hier een belangrijke bijdrage aan leveren. Op dit moment missen kunstenaars, culturele ondernemers en instellingen nog teveel kansen, onder andere doordat er te weinig kennis over het publiek is, de aansluiting tussen creatieve opleidingen en arbeidsmarkt te wensen overlaat en private
investeringen een te beperkte rol spelen in de financiering van de culturele sector. Dit stelt de nieuwe WRR-verkenning Cultuur herwaarderen. De verkenning sluit aan bij de oproep van minister Bussemaker van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, tot een landelijke discussie over de waarde van
cultuur.

Kennis over het publiek

Door gebrek aan kennis over het publiek lopen instellingen nu nog vaak inkomsten mis en is hun draagvlak smaller dan nodig is. Wanneer de sector aanspraak maakt op publieke middelen, dan volgt daaruit ook de verantwoordelijkheid om aansluiting bij een publiek te zoeken. Meer en beter inzicht
in de culturele smaakpatronen vormen een voorwaarde om andere en vooral jongere doelgroepen aan te spreken. De overheid kan instellingen helpen bij het ontwikkelen van nieuwe manieren om hun publiek te verbreden, te vernieuwen en het contact daarmee te verdiepen.

Kansen afgestudeerden op de arbeidsmarkt

Bij talentontwikkeling hoort een realistisch beeld van de arbeidsmarkt voor creatieve beroepen. Een beperkt aandeel van de afgestudeerden vindt werk dat past bij de creatieve opleiding die zij hebben gevolgd. Daarbij verdienen zij gemiddeld minder dan andere hoger opgeleiden, een verschil dat
doorwerkt in de rest van hun loopbaan. Het is daarom goed dat bij sommige opleidingen wordt ingezet op minder studenten. Daarnaast zullen opleidingen studenten nog beter moeten voorbereiden op de arbeidsmarkt.

Financien

Er zijn meer creatieve financieringswijzen mogelijk voor de culturele sector. Naast overheidssubsidie, eigen inkomsten en giften is er ook de mogelijkheid om investeringen aan te trekken. Tegelijkertijd is het nodig de verschillen in het verdienvermogen van culturele instellingen te monitoren.
De overheid kan private geldstromen faciliteren maar niet sturen, zoals subsidies. De kans bestaat dat sommige instellingen hun successen reproduceren en vergroten, terwijl andere hun positie verder zien verslechteren. Dit kan gevolgen hebben voor de aard en de spreiding van het culturele
aanbod. Het bewaken van een kwalitatief hoogstaand en verscheiden aanbod van cultuur blijft daarom een belangrijke taak voor het cultuurbeleid.

Cultuur herwaarderen is tot stand gekomen onder redactie van Erik Schrijvers, Anne-Greet Keizer & Godfried Engbersen en bevat bijdragen van Hasan Bakhshi, Dave O'Brien, Roberta Comunian, Koen van Eijck, Robert C. Kloosterman en de redacteuren zelf.

Bijlage: Externe hoofstukken en overzicht auteurs WRR-verkenning 30 Cultuur herwaarderen