Kiezen voor landschap, LandschappenNL
De Bilt, 20150309 -- Natuur en landschap dichtbij; Nu de decentralisatie van het natuur- en landschapsbeleid zijn beslag heeft gekregen, zijn het primair de provincies die bepalen of de omgeving groen is en groen zal blijven. Meer dan ooit gaan de statenverkiezingen daarom ook over natuur en landschap. En is het de burger die direct meebeslist over de kwaliteit van zijn of haar eigen leefomgeving.
De bescherming van het landschap staat al geruime tijd onder druk. In de nieuwe wetten voor natuurbescherming en ruimtelijke ordening wordt het landschap alleen dan beschermd als provincies -naast gemeenten- daar doelbewust voor kiezen. Zo niet, dan is het risico groot dat de bescherming van het landschap het af zal leggen tegenover economische ambities. Hetgeen overigens een schijntegenstelling is: investeren in landschap verdient zich zonder meer terug, o.a. in de vorm van vestigingsklimaat, gezondheid, en horeca en recreatie. LandschappenNL roept burgers dan ook op bewust en letterlijk te kiezen voor de kwaliteit van de eigen omgeving, voor een waardevol en mooi landschap.
De waarde van landschap en betrokkenheid van burgers
Landschap is niet alleen cultuurhistorie en ecologie; landschap is vooral ‘beleven’. Van, voor en door mensen. Mensen die er wonen, werken, recreëren en ontspannen, die zich verbonden voelen met dat landschap. En daar trots op zijn.
Maatschappelijke en politieke steun voor landschap, voor investeren in het onderhoud van landschap, is geen automatisme: betrokkenheid van burgers is daarvoor een essentiële voorwaarde. Dat betekent ook dat mensen die een bijdrage willen leveren aan het landschap, daarin gefaciliteerd moeten worden. Dat kan alleen als er een provinciaal landschapsbeleid is dat mede gericht is op het betrekken van mensen en bedrijfsleven. Organisaties als Landschapsbeheer geven een waardevolle invulling aan het deelgenoot maken van mensen, het mede-afzender worden van burgers, door het faciliteren van vrijwilligerswerk in allerlei facetten. De ondersteuning van de provincie is daarbij onontbeerlijk.
De kwaliteit van het landschap
De provinciale organisaties Landschapsbeheer prijzen zich gelukkig met de hulp van meer dan 70.000 vrijwilligers als het gaat om het onderhoud van het landschap. Al die inzet kon echter niet voorkomen dat ook in 2014 de kwaliteit van het Nederlandse landschap verder achteruit ging. Uit het Meetnet Agrarisch Cultuurlandschap bleek datde helft van alle kleine landschapselementen zoals (vlecht)heggen, sloten en houtwallen, binnen 5 jaar onderhoud nodig heeft. Daarnaast wordt 14% van de kleine landschapselementen bedreigd in hun voortbestaan. Naast de zorgen over de individuele kleine landschapselementen, zien we dat in 1/3 van de gebieden nog maar 2% van het gebied uit groene elementen bestaat. Dat is zeer weinig, zelfs voor open landschappen.Kleine landschapselementen vormen immers de basis van de landschapskwaliteit van het agrarisch cultuurlandschap in Nederland. Zowel biodiversiteit als de cultuurhistorische en belevingswaarde van het landschap worden sterk bepaald door de aanwezigheid en structuur van de kleine landschapselementen.
LandschappenNL roept niet alleen de burgers op te kiezen voor landschap: we dagen de provincies uit werk te maken van het landschap door adequate bescherming en door visieontwikkeling. Maar bovenal door te investeren in burgerbetrokkenheid.