Sociale cognitie van invloed op schoolprestaties middelbare scholieren


27 mei 2015

NIHC-onderzoeker Jeffrey Derks onderzocht bij middelbare scholieren hoe sociaal-cognitieve factoren zich tijdens de adolescentie ontwikkelen en hoe ze samenhangen met andere factoren die belangrijk zijn tijdens de adolescentie. De adolescentie is een periode van ingrijpende lichamelijke,
emotionele sociale veranderingen. Derks vond onder andere dat sociaal cognitieve factoren, zoals het herkennen van emoties in de ogen van anderen en het gebruik van empathie in het dagelijks leven, positief samenhangen met schoolprestaties voor de vakken Nederlands en Engels. Jeffrey Derks
promoveert op 29 mei aan de Vrije Universiteit van Amsterdam.

Sociale cognitie is een verzamelwoord voor denkprocessen die te maken hebben met alledaags sociaal functioneren. Sociaal-cognitieve ontwikkeling is een belangrijk onderdeel van de rijpingsprocessen die tijdens de adolescentie plaatsvinden. Individuele verschillen in deze sociaal-cognitieve
factoren blijken voorspellend voor de schoolcijfers op de vakken Nederlands en Engels in het daaropvolgende jaar. "Hieruit blijkt dat sociaal-cognitieve ontwikkeling niet alleen belangrijk is voor het vormen van vriendschappen en het voorkomen slachtoffer te worden van pestgedrag, maar ook
positief bijdraagt aan de bredere ontwikkeling van een adolescent, zoals bijvoorbeeld de schoolprestaties", aldus Derks.

Vertrouwen in de adolescentie

Derks keek ook naar de rol die vertrouwen speelt in sociale relaties tijdens de adolescentie. Hiervoor gebruikte hij een sociaal dilemma in de vorm van het spel de `Trust Game'. Hierin krijgt een speler een geldbedrag dat hij kan investeren in de andere speler. Investeren kan leiden tot een
verhoogde winst voor de eerste speler, maar hij loopt ook het risico om door de tweede speler afgezet te worden. Hoe meer geld spelers investeren, des te meer vertrouwen ze in anderen hebben. Hij ontdekte dat, hoewel meisjes hoger scoren op vrijwel alle maten van sociale cognitie, jongens meer
vertrouwen laten zien in de Trust Game. Dit gaat in tegen het stereotype beeld dat meisjes willen samenwerken en jongens alleen gemotiveerd worden door competitie. Vertrouwen kan mogelijk gebruikt worden om jongens te motiveren samen te werken, bijvoorbeeld in het onderwijs.

Meer informatie over het proefschrift in VU-DARE.

Bron: Vrije Universiteit Amsterdam