Gereformeerde plattelandsjongeren gewelddadiger dan hun stadse geloo..


24 juni 2015

Gereformeerde Nederlandse plattelandsjongeren zijn vaker bij geweldsdelicten betrokken dan gereformeerde jongeren in verstedelijkte gebieden. Die gebruiken tevens minder geweld dan gemiddeld. Ook is de relatie tussen alcoholgebruik en geweld sterker onder plattelandsjongeren, onder
gereformeerde plattelandsjongeren in het bijzonder. Dat concludeert socioloog Don Weenink in zijn artikel `Taking the Conservative Protestant thesis across the Atlantic' in de British Journal of Criminology. Weenink verrichtte zijn onderzoek met Veni-financiering.

Drinkende plattelandsjongeren. Foto: HH/Laurens AaijFoto: HH/Laurens Aaij

Het onderzoek van Weenink is de eerste grootschalige studie naar geweld, alcohol en religieuze achtergrond in Europa, waarin platteland en verstedelijkte gebieden zijn vergeleken. Weenink gebruikte gegevens van 8.000 Nederlandse jongeren in de leeftijd van 15 tot 30 jaar oud.

Eerder onderzoek liet zien dat in de zuidelijke, overwegend rurale regio's van de Verenigde Staten een nauwe relatie bestaat tussen conservatief protestantisme en geweld. In Nederland blijkt echter dat gereformeerde jongeren die in dorpen wonen vaker tot geweld overgaan dan hun geloofsgenoten
in verstedelijkte gebieden - de laatsten gaven aan beduidend minder geweld te gebruiken dan gemiddeld. De relatie tussen geweld en deze religie is dus afhankelijk van de sociale context. Over het algemeen verschillen plattelandsjongeren en jongeren in verstedelijkte gebieden slechts weinig van
elkaar wat betreft geweldsgebruik. Weenink: `In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht, is het Nederlandse platteland niet altijd zo idyllisch'.

Ook de relatie tussen alcoholgebruik en geweld is afhankelijk van de sociale omgeving. Deze relatie is sterker onder jonge dorpsbewoners, met name onder die van gereformeerde komaf. Weenink voegt hier aan toe dat alcoholconsumptie door zowel ouders als jongeren op het platteland vaak als
onschuldig vertier wordt gezien, terwijl zij alcoholgebruik in de grote steden juist associeren met antisociaal gedrag.

Sneller 'eigen rechter'

Weenink sluit niet uit dat in de relatief gesloten gereformeerde dorpen in de Nederlandse Bible Belt jongeren sneller geneigd zijn `eigen rechter' te spelen in plaats van de politie om hulp te vragen in conflictsituaties. Aan de andere kant hangt het lagere geweldsgebruik van gereformeerde
jongeren in stedelijke gebieden mogelijk samen met hun kleinere deelname aan het uitgaansleven aldaar.

Eerder deed Don Weenink onderzoek naar buitensporig geweld door jongeren en de vormen en betekenis van jeugdgeweld. Daarbij concludeerde hij onder andere dat aanvallers terecht kunnen komen in een `emotionele tunnel', waarbij het geweld vooral ontspoort wanneer het slachtoffer op de grond
terechtkomt en wanneer de ondersteunende groep van de aanvallers groter is dan die van de slachtoffers.

Meer informatie

Don Weenink startte in 2009 zijn Veni-project aan Wageningen Universiteit & Researchcentrum. Hij doceert nu aan de Universiteit van Amsterdam. Veni biedt persoonsgebonden financiering aan talentvolle, creatieve onderzoekers. Het financieringsinstrument maakt het mogelijk onderzoek naar eigen
keuze te doen.

Het artikel `Taking the Conservative Protestant thesis across the Atlantic - A comparative analysis of the relationships between violence, religion and stimulants use in rural Netherlands' verscheen in het high-impact tijdschrift British Journal of Criminology.

* Project van Don Weenink in de projectendatabase

------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

Bron: NWO