25-06-2015

Een stukje ten noorden van de Beatrixsluis ligt in het Amsterdam-Rijnkanaal de Plofsluis, een markant betonnen object met de nodige historie. Vanaf juli 2015 maakt deze voormalige keersluis deel uit van een nieuwe oeververbinding voor fietsers en voetgangers. De laatste maanden voerde Rijkswaterstaat, eigenaar en beheerder van de Plofsluis, verschillende werkzaamheden uit om deze plek veiliger en mooier te maken.

De Plofsluis, ook wel Heemsteedsebrug, bevindt zich op de splitsing van het Lekkanaal en het Amsterdam-Rijnkanaal en is onderdeel van de Nieuwe Hollandse Waterlinie. `Het complex stamt uit eind jaren 30 van de vorige eeuw en had als functie om de vijand buiten de deur te houden', vertelt Frank Waarsenburg, relatiemanager bij Rijkswaterstaat en kenner van dit gebied. `De sluis bestaat uit 5 bakken direct boven de sluisdeuren, die tijdens de 2e wereldoorlog gevuld waren met zand en grind.'

Laten ploffen

Wanneer er gevaar dreigde kon men de sluisdeuren sluiten zodat het gebied ten oosten van de sluis onder water gezet werd. Het water was precies zo diep, dat zowel lopen, rijden als varen niet meer mogelijk was. `Kwam de vijand toch zo dichtbij dat zij de sluisdeuren kapot kon schieten, dan was er de mogelijkheid om de relatief zwakke bodems op te blazen, te laten ploffen. Vandaar de bijnaam Plofsluis. Het zand en grind viel dan uit de bakken over de deuren en daarmee zou het Amsterdam-Rijnkanaal alsnog afgesloten blijven.'

Herstelde oeververbinding

Zover kwam het nooit en de plofsluis is niet eens afgebouwd. Inmiddels gebruikt schietvereniging Ultrajectum al een aantal decennia 2 lege bakken van de voormalige keersluis. Het complex en het gebied eromheen raakte de laatste jaren wel steeds meer in verval, maar daar komt nu verandering in. Begin mei werd in opdracht van de gemeente Nieuwegein een fiets- en voetgangersbrug van ruim 200 meter, de Nieuwe Heemsteedsebrug, over het Amsterdam-Rijnkanaal geplaatst. `Daarmee herstelt de gemeente de oeververbinding die met de verbreding van het Amsterdam-Rijnkanaal in 1981 was verdwenen. De opening van de fietsbrug wordt op 30 juni feestelijk geopend met onder andere de directeur van de Tour de France, de heer Prudhomme. In april verving Rijkswaterstaat zelf al de Overeindsebrug over het Lekkanaal.'

In het zicht

Om de nieuwe fiets- en wandelroute aantrekkelijker te maken, voerde Rijkswaterstaat de laatste maanden verschillende werkzaamheden uit. `We hebben de zijkant van de sluis hersteld, zodat er geen stukjes beton meer vanaf vallen op het nieuwe fietspad. Daarnaast zijn de leuningen van de aanbrug en het fietspad opgeknapt, en hebben we de beplanting rondom de sluis weggehaald. Daarmee maken we de route mooier en veiliger. Bovendien brengen we dit bijzondere complex, waarvan er maar een op de wereld bestaat, weer prachtig in het zicht. Zo creeren we een heerlijke omgeving waar je in alle rust kan verpozen, terwijl de schepen voorbij varen.'

Vanaf woensdag 8 juli kunnen forensen, scholieren en recreanten gebruikmaken van de nieuwe oeververbinding langs de Plofsluis.