26-06-2015

Dwars door het plangebied 3e kolk Beatrixsluis loopt de Nieuwe Hollandse Waterlinie (NHW). Om de aantasting van deze voormalige verdedigingslinie zo klein mogelijk te houden, verplaatst Rijkswaterstaat 3 kazematten en het sluisje naar een nieuwe locatie. Daar bovenop zijn op het terrein van bedrijvenpark `Het Klooster' verdergaande inpassingsmaatregelen nodig. Een belangrijke maatregel, want daarmee komt de nominatie voor de Werelderfgoedlijst van UNESCO niet in gevaar.

Schets inpassingssessie Beatrixsluis

Eind mei werd bekend dat het ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap de nominatie voor UNESCO-werelderfgoed mag doorzetten. Dat is goed nieuws, vertelt Eric Luiten, rijksadviseur voor Landschap en Water. `Daarmee kunnen we ons gaan voorbereiden op de definitieve aanvraag. Om straks een goede kans te maken zijn de inpassingsmaatregelen van deze verdedigingswerken wel cruciaal. Want behalve de mate van uniekheid, telt bij het uiteindelijke besluit ook mee dat het erfgoed in de toekomst in tact blijft.'

Ondiep water

Als voorzitter van het kwaliteitsteam NHW was Luiten nauw betrokken bij een onderzoek in welke mate de verdedigingslinie wordt aangetast en hoe dit te compenseren. `Dat leverde 2 belangrijke maatregelen op. Naast het behoud van de 4 verdedigingswerken dient er een strook van ongeveer 100 meter breed en 2 kilometer lang tussen de nieuwe Voorhavendijk en bedrijventerrein Het Klooster vrij te blijven. Dat gebied wordt een klein stukje uitgegraven en komt dan onder water te staan. Een dergelijke overstromingsvlakte was precies de essentie van de Nieuwe Hollandse Waterlinie.'

Historisch meubilair

De 4 verdedigingswerken, nu nog half ingraven in de Voorhavendijk, krijgen straks een nieuwe plek in dit ondiepe water. `We wilden deze bijzondere objecten bewust niet in de nieuwe dijk integreren, dat zou een verkeerd beeld geven. Daarom is gekozen voor een museale opstelling, waarbij de architectuur veel beter zichtbaar wordt. Persoonlijk vind ik dat een grote winst. Zo geven we dit historische meubilair, dat nu nog een slapend bestaan leidt, een prachtig nieuw leven.'

Waterberging

Om tot de best mogelijke oplossing te komen zocht Rijkswaterstaat de samenwerking met de gemeente Nieuwegein en de provincie Utrecht. `In gezamenlijk overleg hebben we de benodigde stappen kunnen nemen, wat ook tot betere resultaten heeft geleid. Zo dient de ondiepe strook water straks tegelijk als berging voor overtollig regenwater van bedrijventerrein Het Klooster.' Deze afspraken worden in een op 30 juni te tekenen bestuursovereenkomst vastgelegd. Het nominatiedossier voor de Nieuwe Hollandse Waterlinie wordt begin 2018 aangeboden aan het Werelderfgoedcentrum in Parijs. In de zomer van het jaar daarop neemt het UNESCO Werelderfgoedcomite een besluit over de voordracht.

Wilt u meer weten over de werkzaamheden aan de Beatrixsluis? Kijk dan op de projectpagina Aanleg 3e kolk Beatrixsluis en verbreding Lekkanaal.