Tweede Kamer gewezen op fouten Wmo-onderzoek
Geplaatst op 30-06-2015
ANBO heeft de vaste Kamercommissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport (VWS) een brief gestuurd over de aanvraagprocedure van de Wet maatschappelijke ondersteuning (Wmo). Veel zorgtaken zijn begin dit jaar van de overheid naar gemeenten gegaan, zoals huishoudelijke hulp en dagbesteding.
Burgers die behoefte hebben aan niet-medische hulp om langer thuis te kunnen blijven wonen, kunnen bij de gemeente aankloppen. Liane den Haan, directeur-bestuurder van ANBO, zegt dat er nog te veel mis gaat in de uitvoering: "De wet geeft helder aan dat de aanvragende burger recht heeft op
zorgvuldig onderzoek en zo nodig een oplossing op maat, maar in veel gemeenten wordt het onderzoek of keukentafelgesprek niet naar behoren uitgevoerd."
Gelijke procedures
"Bij de uitvoering van de Wmo hebben gemeenten zeer veel beleidsvrijheid gekregen," vervolgt Den Haan. "Dat is ook goed waar het de inhoudelijke oplossingen betreft, want zo kunnen gemeenten maatwerk leveren dat past bij zowel de situatie bij mensen thuis als de gemeente. Maar we vinden dat er
wel duidelijke spelregels zijn over hoe je omgaat met de Wmo-aanvraag zelf. Vooral als je naar de manier kijkt waarop gemeenten de onderzoeksplicht uitvoeren, zien we dat het mis gaat. Daarom heeft ANBO kort en krachtig voor de Commissie op een rij gezet waar gemeenten wat ons betreft echt aan
moeten voldoen."
Gedegen onderzoek
Den Haan noemt de belangrijkste punten op: "Gemeenten, of partijen aan wie ze het Wmo-onderzoek uitbesteden, moeten hun beslissingen altijd helder onderbouwen op basis van feiten. Ze mogen nooit enkel zeggen `we moeten nu eenmaal bezuinigen', dat is niet voldoende. Een schriftelijk verslag is
dan ook verplicht. Daarnaast vinden wij telefonisch onderzoek eigenlijk niet kunnen. Echt een gesprek waarbij je elkaar in de ogen kijkt en de situatie thuis kunt inschatten dus. Vooral als iemand daar om vraagt." Van al de punten heeft ANBO voldoende voorbeelden uit de praktijk. Dat geldt ook
voor een tekort aan deskundigheid: "Soms moeten gemeenten besluiten over iemands situatie, zonder dat ze de medische aandoening die iemand heeft begrijpen. Dat kan echt niet. Iemand die slecht ter been is met longproblemen heeft bijvoorbeeld meer behoefte aan een stofvrij huis dan iemand die
slecht ter been is zonder verdere problemen. Dat moet meegewogen worden en daarvoor moet je weten wat de impact is van een aandoening."
Rol gemeenten
Den Haan: "Nu de gemeente veel taken heeft overgenomen en het Rijk er dus minder over heeft te zeggen, vindt ANBO dat de gemeenten zelf echt hun verantwoordelijkheid moeten pakken. Ze moeten daarbij integer handelen: alleen vragen naar financiele en medische gegevens als dat er toe doet.
Tenslotte zijn er soms noodsituaties, waarbij iemand snel hulp nodig heeft en de normale procedure te lang duurt." Den Haan betreurt de terughoudendheid van de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) om heldere richtlijnen op te stellen: "Nu het Rijk zich heeft teruggetrokken zijn zij in
feite de enige overkoepelende partij die er echt voor zou kunnen zorgen dat alle gemeenten de onderzoeken zorgvuldig uitvoeren. Ik begrijp niet dat ze die verantwoordelijkheid niet pakken. Beleidsvrijheid is een verkwikkend bad maar met te veel ga je kopje onder."
Lees meer over de punten van ANBO in de brief aan de Kamer.