Is onze 'Benenpers' een zeldzame spindelpers uit Engeland ?

Via een schenking van de Topografische Dienst kwam het Nederlands Steendrukmuseum naast een grote partij drukstenen van topografische kaarten in 2008 ook in het bezit van een raadselachtige pers. Op de pers staan het jaartal 1843 en de plaatsnaam Delft vermeld. Het is vrijwel zeker dat de pers een rol speelde bij het drukken van topografische kaarten. Opvallend zijn echter de fraai afgewerkte, bepantserde drie benen om de pers te activeren. Waarom drie benen? Tot nu toe kwamen we niet verder dan dat de drie benen voorkomen in de vlag van het eiland Man. Niet bepaald een locatie die bekend staat in relatie tot de grafische industrie.

Hopkinson & Cope

Vandaag verraste Herwig Kempenaers van de Historische Drukkerij in Turnhout ons echter met het bericht dat hij in het tijdschrift "Journal fuer Buchdruckerkunst, Schriftgiesserei und die verwandten Faecher", nr. 8 van het jaar 1836 een afbeelding van een pers had aangetroffen waarop dezelfde benen zijn gemonteerd! Onze pers is dus zeer vermoedelijk van Engels fabricaat en wel van de firma Hopkinson & Cope. Mogelijk overigens dat het frame vervolgens in Nederland is gebouwd. De pers zou vooral gebruikt zijn voor het vlakken van papier. Zeker is dat het een zeldzaam brok grafisch nationaal erfgoed betreft. Vanzelfsprekend is dit bij ons in goede handen.

Gravure uit 1836

Bij genoemde gravure in het tijdschrift is volgende tekst vermeld: "In der Nro. 5 des Journals abgebildeten vom Mechanikus Deisler in Coblenz verfertigten Spindelpresse muss nachtraeglich bemerkt werden, dass Sie eigentlich eine Erfindung des Herrn Hopkinson, New North Street, Finsburry, London, ist. Derselbe fertigt Sie unter dem Namen : "Athol standing Press" in zwei verschiedenen Formaten, uns zwar eine grosse zum Pressen und Glaetten der Papiere, eine andere zum Gebrauch der Buchbinder. Von der letzteren geben wir in Fig. 3 eine Perspectivansicht. Ubrigens ist hier die Bemerkung am rechten Orte, dass die von Herrn Deisler gefertigte Spindelpresse, nach dem Urtheil Derer, welche Sie zu sehen Gelegenheit hatten, vorzueglich solid gearbeitet sein soll."

Een kleinere variant van onze pers blijkt te vinden in het Printing Museum te Rome.

We houden ons aanbevolen voor aanvullende informatie!