Tekort aan antigif tegen slangenbeten dreigt
donderdag 10 september 2015
Het is een vergeten gezondheidscrisis: elk jaar sterven 100.000 mensen aan slangenbeten en raken 400.000 mensen gehandicapt. De laatste voorraad antigif verloopt in juni 2016. Als de internationale gemeenschap geen actie onderneemt zullen jaarlijks tienduizenden mensen overlijden, aldus Artsen
zonder Grenzen die mensen met slangenbeten in haar projecten behandelt.
Banywich Bone (18) werd 3 jaar geleden door een slang gebeten in zijn slaap. Zijn wond was ontstoken en weefsel in zijn linkerbeen was afgestorven. De Artsen zonder Grenzen chirurg moest zijn been amputeren. Agok, Zuid-Sudan. (c) Pierre-Yves Bernard/MSF
5 miljoen slangenbeten
Elk jaar worden naar schatting 5 miljoen mensen door een slang gebeten: 100.000 overlijden en 400.000 raken gehandicapt of verminkt. In Afrikaanse landen ten zuiden van de Sahara overlijden 30.000 mensen als gevolg van een slangenbeet en moeten er bij zo'n 8.000 een arm of been worden
geamputeerd. Er komen steeds meer mensen voor hulp na een slangenbeet naar Artsen zonder Grenzen. Om een paar voorbeelden te noemen: ruim 300 in Paou, Centraal-Afrikaanse Republiek en ruim 300 in Agok, Zuid-Sudan vorig jaar. Vaak betreft het kinderen.
2 jaar zonder antigif dreigt
Het enige antigif dat veilig en effectief is tegen beten van verschillende soorten slangen die in Sub-Saharaans Afrika voorkomen, is Fav-Afrique, dat werd geproduceerd door de Franse farmaceutisch fabrikant Sanofi. Maar dit bedrijf heeft de productie ervan in 2014 stopgezet. De laatste
voorraad die van de band is gerold verloopt in juni 2016. Er bestaan een aantal soortgelijke antigiffen in Afrika, maar daarvan is de werkzaamheid en het veilig gebruik niet naar behoren bewezen. Dit alles houdt in dat er zeker nog 2 jaar lang geen plaatsvervanger is voor het huidige werkzame
antigif. En dat betekent onnodige doden en invaliditeit.
Uit bijgeloof hangen mensen een gedode slang in de boom. 'Stel je voor dat je het gif en de pijn door je lichaam voelt lopen in de wetenschap dat je er dood aan kan gaan,' aldus dokter Gabriel Alcoba van Artsen zonder Grenzen. (c) Pierre-Yves Bernard/MSF
Productie en de rol van de WHO
'Wij hopen dat Sanofi de productie weer kan opstarten om die 2 jaar te overbruggen tot er een opvolger voor hun antigif Fav-Afrique komt,' aldus Julien Potet, adviseur vergeten ziekten van de Artsen zonder Grenzen campagneorganisatie MSF Access. 'De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) zou
hierin een leidende rol moeten spelen, maar deze beschouwt het als een vergeten ziekte waar geen actie voor ondernomen hoeft worden, ondanks de hoge sterfte.' Ook de betaalbaarheid van het antigif is belangrijk. Nu lopen de behandelingskosten op tot 250 tot 500 dollar (222 - 445 euro). Veelal
zijn het armen in landelijke gebieden die door slangen worden gebeten. Het vermoeden is dus dat velen geen medische hulp zoeken of zich wenden tot traditionele genezers en overlijden.