GroenLinks Utrecht vraagt om verdringingstoets

GroenLinks wil dat Utrecht een verdringingstoets instelt. Dit moet voorkomen dat onbetaalde uitkeringsgerechtigden worden ingezet voor betaalde arbeid.

Werk met behoud van uitkering, zo heten de projecten waarin mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zogenaamde additioneel werk doen om bijvoorbeeld werkervaring op te doen. Additioneel werk betekent dat dit werk niet door een betaalde kracht wordt gedaan. Met een verdringingstoets wordt gecontroleerd of er geen betaald werk verloren gaat door het inzetten van onbetaalde bijstandsgerechtigden.

Aanleiding voor GroenLinks om te pleiten voor een verdringingstoets zijn de signalen dat er projecten zijn waarbij uitzendkrachten worden ingehuurd om het werk te doen als er onvoldoende instroom is vanuit Werk en Inkomen. Als voorbeeld noemt GroenLinks het project Schone Parken. 'Volgens onze informatie worden uitzendkrachten ingezet als er te weinig uitkeringsgerechtigden zijn die het werk kunnen doen. Dan is het geen additioneel werk en is er dus sprake van verdringing."

In een serie schriftelijke vragen heeft De Boer aan het college gevraagd of de informatie over het project Schone Parken klopt. GroenLinks is zeer kritisch op het feit dat er afspraken zijn gemaakt tussen UW (die het project Schone Parken uitvoert) en de dienst Stadswerken van de gemeente Utrecht voor een minimaal aantal plaatsingen op het project Schone Parken. 'Ik krijg de indruk dat het vullen van het aantal plaatsen een belangrijker criterium was om mensen te plaatsen op het project Schone Parken dan de bijdrage die het project kon hebben aan het werkfit maken van de deelnemer.'

Sinds de invoering van de participatiewet mogen gemeenten een tegenprestatie vragen aan bijstandsgerechtigden. De gemeente Utrecht heeft op aandringen van onder andere GroenLinks deze tegenprestatie niet ingevuld. 'Een uitkering krijgen is geen gunst, maar een recht. GroenLinks heeft vertrouwen in mensen en dat zij hun eigen leven een zinvolle invulling willen geven. Wij denken dat dwang en repressie een averechts effect hebben.'

SCHRIFTELIJKE VRAGEN

Vragen van mw. H. de Boer (GroenLinks)

Schone parken zonder verdringing

De fractie van GroenLinks heeft in het verleden meermalen zorgen geuit over eventuele verdringing van betaald werk door deelnemers aan re-integratietrajecten die werken met behoud van uitkering. In dit kader heeft GroenLinks enkele vragen over het project Schone Parken. Aangezien het project volgens onze informatie eind van het jaar afloopt maar er nu nog vol voor geworven wordt, verzoekt GroenLinks om zo spoedig mogelijke beantwoording.

Is het college het met de fractie van GroenLinks eens dat als mensen werken met behoud van uitkering, bijvoorbeeld in het kader van een re-integratietraject, het moet gaan om additioneel werk (mede gezien de tekst en kamerbehandeling van de Participatiewet)?

Volgens de informatie van GroenLinks is er een afspraak gemaakt tussen UW (die het project Schone Parken uitvoert) en de dienst Stadswerken van de gemeente Utrecht, voor een minimaal aantal plaatsingen op het project Schone Parken en is die afspraak vervolgens vertaald in een target voor de werkmatchers van afdeling Werk en Inkomen. Klopt dat? Zo ja, hoe verhoudt zo’n afspraak voor een minimum aantal deelnemers zich tot het feit dat het werk additioneel dient te zijn?

Eerder heeft het college aangegeven dat doorverwijzing naar het project Schone Parken en andere projecten maatwerk is. Voor niet iedereen is een dergelijk traject passen en/of van meerwaarde voor zijn of haar re-integratie. Deelt het college die mening nog steeds? En hou verhoudt zich het opleggen van targets aan werkmatchers dan met dit gewenste ‘maatwerk’?

Volgens de informatie van GroenLinks zijn op kosten van de afdeling Werk en Inkomen uitzendkrachten ingehuurd om via het project Schone Parken de parken schoon te houden, omdat er te weinig kandidaten waren vanuit het WWB-bestand. Gebeurt dat ook op dit moment? Hoe vaak en voor hoe lang zijn inhuurkrachten ingezet? Wat heeft dit de gemeente in het totaal gekost? En uit welk budget is dit betaald?

Deelt het college de mening van GroenLinks dat zodra er betaalde uitzendkrachten worden ingezet door een gebrek aan kandidaten vanuit de bijstand, er feitelijk sprake is van reguliere (immers betaalde) arbeid en niet van additioneel werk? En dat daaruit volgt dat op het moment dat dit werk door mensen met behoud van uitkering wordt gedaan, er in feite sprake is van verdringing? Zo nee, waarom niet?

Hoe veel mensen hebben er de afgelopen twee jaar deelgenomen aan het project Schone Parken? Wat was de achtergrond van de mensen die geplaatst werden (hoeveel mensen uit welke doelgroep, hoe recent was hun werkervaring, etc). Hoeveel mensen zijn vaker dan één keer op dit project geplaatst? Hoeveel zijn er dankzij dit project doorgestroomd naar betaald werk, bijvoorbeeld bij de afdeling Stadswerken of elders in de groenvoorzieninig?

Deelt het college de indruk van GroenLinks dat zeker het laatste half jaar het vullen van het aantal plaatsen een belangrijker criterium was om mensen te plaatsen op het project Schone Parken dan de bijdrage die het project kon hebben aan het werkfit maken van de deelnemer? Zo ja, hoe verhoudt zich dit tot de afspraak dat in Utrecht geen verplichte tegenprestatie hoeft te worden geleverd? Zo nee, waarom niet?

GroenLinks heeft begrepen dat ook bij detacheringen bij Jumbo en PostNL bijstandsgerechtigden met behoud van uitkering worden ingezet. Zijn hier ook afspraken gemaakt over een minimum aantal deelnemers vanuit UW en W&I? Is het college bereid de detacheringsafspraken met deze partijen ter informatie aan de gemeenteraad te sturen? Zo nee, waarom niet?

Zijn voor andere trajecten van UW of W&I wel eens uitzendkrachten ingehuurd door gebrek aan kandidaten vanuit Werk & Inkomen? Zo ja, hoe vaak en hoe lang, wat waren hiervan de kosten en door wie werden deze betaald? En was hier dan naar het oordeel van het college sprake van verdringing van reguliere arbeid?

In de Tweede Kamer wordt aangedrongen om in de wet een verdringingstoets op te nemen. GroenLinks heeft in deze raad al eens om zo’n toets gevraagd. Is het college bereid om, vooruitlopend op de wetgeving, in Utrecht zo’n verdringingstoets in te stellen en hiervoor een onafhankelijke commissie in het leven te roepen? Zo nee, waarom niet?