CEG organiseert 3e Els Borst Lezing | Gezondheidsraad
25 november 2015
3de EBL2015
In een tjokvolle bioscoopzaal van het Filmhuis Den Haag werd op 24 november de 3e Els Borst Lezing uitgesproken door Bert Keizer, verpleeghuisarts, schrijver en filosoof.goed gevulde bioscoopzaal in het Filmhuis Den Haag met op de eerste rij Andra Neefjes-Borst, dochter van Els Borst.
In zijn lezing bekritiseerde Keizer de hedendaagse geneeskunde die overmatig gebruik zou maken van biochemie en medische technologie. Dit heeft geleid tot `diagnoseverslaafde, op interventies gerichte dokters'. Voor de patient resulteert het in een gebrek aan aandacht en troost voor de
lijdende geest. Keizer ondersteunde zijn betoog met een verhaal over meneer de Vries, een oude, weerloze man aan het einde van zijn levensweg. Hoewel ernstig dement en in de war wordt de man naar het ziekenhuis gebracht, krijgt daar een pacemaker, wordt intensief behandeld en overlijdt na twee
weken `zinloos gemartel'. Keizer had liever gezien dat de oude man tijdig in het verpleeghuis was opgenomen, zodat hij in een rustige omgeving en met palliatieve aandacht zijn laatste dagen had kunnen slijten.
Bert Keizer spreekt de 3e Els Borst Lezing uit.In Wil, een van de twee korte films die als intermezzo werden vertoond, belt de familie van een oude vrouw aan het einde van haar leven 112. Zij wordt tegen haar zin gereanimeerd, de brandweer takelt haar uit haar huis en ze wordt met veel lawaai
naar het ziekenhuis afgevoerd. Keizer zei over de film: `het is geen karikatuur, het gebeurt iedere dag'.
Andrea Maier, hoogleraar ouderengeneeskunde aan het VUmc, stelde in haar coreferaat een ander beeld van de geneeskunde voorop. Dokters en wetenschappers voeren experimenten uit, gaan soms uit van verkeerde aannames en maken fouten, maar uiteindelijk dragen ze bij aan vermeerdering van kennis
met als uiteindelijk doel: nieuwe therapieen. Maier erkende dat niet al het medisch handelen zinvol is, of later zal blijken. Maar het is onderdeel van een zoektocht. In tegenstelling tot Keizer signaleert Maier onder jonge artsen een wil om de geest in een oud lichaam te begrijpen.
Twee tegengestelde verhalen dus die na afloop veel discussie bleken op te roepen. Een van de vele vragen uit het publiek luidde: zijn het niet de patienten zelf en hun familieleden die vragen om zoveel (al dan niet zinvolle) behandelingen? Andra Neefjes-Borst, de dochter van Els Borst,
benadrukte het belang van goede uitleg aan patienten; vaak begrijpen zij hun eigen medische toestand en de (on)mogelijkheden van behandelingen onvoldoende. Keizer en Maier konden zich gezamenlijk vinden in het belang van ruime spreektijd en een gemeenschappelijke taal voor een echt gesprek
tussen patient en dokter.