‘Op de vlucht!’: Huis Doorn vertelt het verhaal van 100 jaar vluchtelingen.

Nederland kan één miljoen vluchtelingen opvangen. Dat is althans honderd jaar geleden gelukt toen één miljoen Belgen in 1914 het geweld van de Eerste Wereldoorlog ontvluchtten richting het neutrale Nederland. In de expositie ‘Op de Vlucht!’ vertelt Museum Huis Doorn op levendige wijze het verhaal van de vluchtelingen toen en nu. De tentoonstelling is vanaf 13 december te zien in het tentoonstellingspaviljoen ‘Nederland en de Eerste Wereldoorlog’ in het park van Huis Doorn.

Voor de tentoonstelling zijn tien tenten opgezet in de glazen aanbouw van de voormalige garage van keizer Wilhelm II. In nauwe samenwerking met het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) en de VN vluchtelingenorganisatie, UNHCR wordt uitleg gegeven over de opvang van vluchtelingen in de getroffen regio en hier in Nederland. Bij de tentoonstelling wordt een educatief project ontwikkeld voor groep 7/8 van de basisschool en de eerste klassen van het voortgezet onderwijs.

Hondekar

In de eerste maanden na het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog komen er circa 1 miljoen Belgische vluchtelingen naar Nederland, dat in 1914 een inwoneraantal kent van 6,3 miljoen. Zij komen met de trein, paard en wagen, de hondenkar, te fiets of te voet. De huidige vluchtelingen komen uit verre streken. In overvolle, vaak gammele boten wagen ze de oversteek naar Spanje, Italië of Griekenland. Vervolgens reizen zij te voet, per trein of verstopt in vrachtwagens van grens naar grens.

In 1914 vinden de Belgische vluchtelingen onderdak bij particulieren en worden ze ondergebracht in bedrijfspanden en openbare gebouwen. Een centrale overheidscommissie houdt zich bezig met de registratie, de huisvesting en de verspreiding van vluchtelingen over Nederland. De armlastigen worden ondergebracht in bewaakte opvangkampen (vluchtoorden).

Tegenwoordig worden asielzoekers in opdracht van het Ministerie van Binnenlandse Zaken, opgevangen door het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA). Tijdens hun asielprocedure verblijven ze in een asielzoekerscentrum.

In augustus 1914 worden de Belgische vluchtelingen aanvankelijk met open armen ontvangen. Mede door de schaarste wordt snel duidelijk dat de Nederlandse gastvrijheid ook grenzen heeft. Honderd jaar later zorgt de huidige stroom vluchtelingen opnieuw voor maatschappelijke onrust en debat.

Tentoonstelling: ‘Op de Vlucht!’: vluchtelingen toen en nu. Te zien vanaf 13 december tot en met 28 augustus in het Paviljoen Nederland en de Eerste Wereldoorlog van Museum Huis Doorn.

www.huisdoorn.nl.