Focus op techniek belemmert brede acceptatie pulskor


Gepubliceerd op
4 februari 2016

Met een reconstructie van de introductie van de pulskor voor visserij op de Noordzee laten onderzoekers van Wageningen UR zien hoe de acceptatie van nieuwe visserijtechnieken vraagt om gedetailleerd ecologisch en technisch onderzoek. Tegelijkertijd echter is een goed begrip nodig van de
sociale context waarbinnen de visserij opereert. Hun onderzoek is 1 februari gepubliceerd in de ICES Journal of Marine Science.

Foto: Ton Tanis (OD6) werkt aan het pulsnet ((c) Hugo Schuitemaker)

Innovatieve vistechniek Pulskor

De Nederlandse vissersvloot op de Noordzee heeft de afgelopen tien jaar een enorme verandering doorgemaakt. Het merendeel van de tong wordt tegenwoordig gevangen met de pulskor in plaats van met de boomkor. De puls is een innovatieve vistechniek die gebruikmaakt van elektriciteit in plaats
van ijzeren kettingen om platvis van de bodem in het net te krijgen. Deze visserij wordt toegestaan onder een tijdelijke ontheffing op het algemene verbod om met elektriciteit te vissen in EU-wateren. Dit verbod werd in 1988 ingesteld, vanwege de angst voor een snelle, ongecontroleerde
verhoging van de efficientie en daardoor overbevissing. De pulskor is sinds een aantal jaren zo populair onder Nederlandse vissers vanwege de enorme brandstofbesparing (+/- 50%) en omdat de pulskor in vergelijking met de boomkor minder ongewenste bijvangst en bodemberoering heeft. De
boomkorvisserij kreeg om die redenen sterke maatschappelijke kritiek. Zorg om de bestanden zijn er momenteel niet meer, die worden goed beheerd.

Nederlandse overheid pleit voor toelating

Deze verbeterde resultaten waren voor de Nederlandse overheid reden om zich in te zetten voor een permanente toelating van de pulskor binnen de EU (waar het Nederlandse visserijbeleid geregeld wordt). Dit stuitte echter op weerstand bij beleidsmakers en belanghebbenden in Europa. De vraag is
waar de Europese weerstand tegen de pulskor vandaan komt en waarom de acceptatie van dit innovatieve vistuig zo moeizaam is binnen de EU.

Proces omschakeling onderzocht

Om antwoord te kunnen geven op deze vraag hebben onderzoekers van Wageningen UR het omschakelingsproces naar de pulskor, dat al in de jaren '70 begon, vanaf 1988 onder de loep genomen. Hierbij maakten zij gebruik van de multi-level perspective theorie over transities. Bovendien interviewden
zij alle personen die een rol hebben gespeeld in de ontwikkeling en toepassing van de pulskor.

Brede acceptatie pulskor nodig

Een van de belangrijkste conclusies uit dit onderzoek is dat het bij de acceptatie van nieuwe vistuigen niet alleen om technische en ecologische aspecten zoals vangbaarheid, impact of efficientie gaat. Van groot belang voor acceptatie van nieuwe technologie is de sociale en politieke context
waarbinnen een nieuwe vistechniek moet functioneren. De puls, ontwikkeld in Nederland, moet voor de opheffing van het verbod op elektrisch vissen, ook geaccepteerd worden door de andere EU-lidstaten. Deze landen moeten meegenomen worden in de verandering en dat is onvoldoende gebeurd.

Uit de reconstructie blijkt dat de Nederlandse overheid, op aandringen van politiek en sector, sterk heeft gepusht hetgeen tot extra weerstand leidde bij andere lidstaten. Weerstand die deels ook voortkwam uit bijvoorbeeld concurrentiemotieven. Sinds 2015 is hiervoor goede aandacht gekomen en
worden de andere landen en belanghebbenden goed geinformeerd over het onderzoek en betrokken bij het opstellen van nieuw onderzoek.

Publicatie:

* Fishing gear transitions: lessons from the Dutch flatfish pulse trawl. Tim Haasnoot, Marloes Kraan & Simon R. Bush. ICES Journal of Marine Science, 2016.

mailen
Tweet

* dr. ML (Marloes) Kraan
Contactpersoon dr. ML (Marloes) Kraan
Contactformulier

IMARES Wageningen UR

IMARES is een onderzoeksinstituut gespecialiseerd in strategisch en toegepast marien ecologisch onderzoek

* Nog steeds tienduizenden bruinvissen in de Noordzee Nog steeds tienduizenden bruinvissen in de Noordzee
* Larven van krill bekeken die onder winters zee-ijs leven Larven van krill bekeken die onder winters zee-ijs leven
* Stranding potvissen: Wat zit er in hun maag? Stranding potvissen: Wat zit er in hun maag?

Meer nieuws



Tijdlijn ontwikkeling Pulskor

De belangrijkste gebeurtenissen in de ontwikkeling van de pulskor zijn in een tijdlijn geplaatst, van 1970 tot nu. Klik op de afbeelding.

Klik op de afbeelding om de tijdlijn te bekijken Klik op de afbeelding om de tijdlijn te bekijken