Jongens vertonen machogedrag door groepsdruk

Onder groepsdruk vertonen jongens vaak machogedrag. Jongens blijken erg gemotiveerd om over mannelijkheid en machogedrag te praten, zij het onder bepaalde voorwaarden. Dit blijkt uit het onderzoek van Rutgers (kenniscentrum seksualiteit) in het kader van de campagne Beat the Macho, gefinancierd door het ministerie van OCW, waaraan bijna 7.000 jongens participeerden.

Het doel van de campagne was jongens tussen de 12 en 18 jaar te laten nadenken hoe je man kunt zijn zonder machogedrag te vertonen. Voor jongens in de puberteit is de druk om je als `echte man' te gedragen groot, waardoor (seksueel) grensoverschrijdend gedrag op de loer ligt. Onderzoeker Marianne Cense van Rutgers die de jongens in workshops observeerde: "Hierin kwamen situaties naar voren waarin jongens door groepsdruk verder gaan dan ze zelf willen, bijvoorbeeld in alcohol- en middelengebruik, criminaliteit en seksueel grensoverschrijdend gedrag. Maar ook bij sport- of kledingkeuze of het uiten van emoties zijn jongens bang om buiten de groep te vallen als ze gender non-conform gedrag vertonen. Het werd mij duidelijk hoe moeilijk het voor jongens is om van de norm af te wijken en zichzelf te kunnen zijn."

Uit het onderzoek blijkt dat het loont meer energie te steken in open bijeenkomsten over mannelijkheid en groepsdruk. Jongens blijken erg gemotiveerd om over mannelijkheid en machogedrag te praten, maar niet zonder meer. Volgens Cense zijn een kleine groepsgrootte en een mannelijke begeleider die de juiste toon weet te treffen en veiligheid creeert, belangrijke factoren.

De meeste herkenbare ervaringen uit de workshops zijn verwerkt tot korte online stripverhalen met een open eind, die de jongens konden afmaken op sense.info. Ook konden de jongens een filmpje uitkiezen en uploaden dat volgens hen past bij het refrein van een liedje van rappers MC Fit en Adje.

Het evaluatierapport van de campagne Beat the Macho, die Rutgers samen met Soa Aids Nederland en Movisie uitvoerde, biedt handvatten voor docenten en jongeren- en jeugdzorgwerkers om voorlichting te geven aan jongensgroepen.

Bussemaker ziet er voorlopig niets in voorlichting aan jongens te verplichten op scholen, laat haar woordvoerder aan de Volkskrant weten. "Scholen zijn sinds eind 2012 verplicht aandacht te besteden aan seksuele diversiteit, maar ze mogen daaraan zelf invulling geven."