`Na de verruiming is ook de ecologische hoofdstructuur bij het Kristalbad verbeterd' | Rijkswaterstaat

Naar verwachting starten we nog voor de zomer met de aanbestedingsprocedure voor de tweede fase van de verruiming van de Twentekanalen. De eisen en richtlijnen in het aanbestedingsdossier zijn voor een belangrijk deel tot stand gekomen tijdens gesprekken met betrokkenen en belanghebbenden uit de omgeving. In dit artikel vertelt Harry Koster, terreinbeheerder bij Landschap Overijssel, over de resultaten van deze samenwerking ten behoeve van het Kristalbad.

Divers gebied

`Het Kristalbad is een uniek natuurgebied tussen Hengelo en Enschede', vertelt Koster. `Met veel bijzondere flora en fauna. Zo hebben vogelaars de afgelopen jaren bijvoorbeeld 160 soorten vogels gespot. Het gebied heeft verschillende belangrijke functies. Een natuurlijk proces zorgt voor een betere kwaliteit van het water dat veelal gezuiverd, maar zuurstofarm rioolwater betreft. Voor de flora en fauna is het belangrijk dat het water, dat via beken verder de omgeving instroomt, voldoende zuurstof en voedingsstoffen bevat. Ook heeft het Kristalbad een bergingsfunctie. We vangen maximaal 187.000m3 overtollig hemelwater op uit het hoger gelegen Enschede om wateroverlast in de lager gelegen gebieden te voorkomen.'

Verschillende belangen

Koster: `In de gesprekken met Rijkswaterstaat hebben we het vooral gehad over onze wensen met betrekking tot de andere twee functies van het natuurgebied. Wij hadden veel ideeen hoe we de ecologische verbinding kunnen verbeteren. Het Kristalbad is namelijk onderdeel van de ecologische hoofdstructuur. Betrokkenen uit de recreatiesector, zoals watersporters en vissers, hadden wensen met betrekking tot aanvullende recreatiemogelijkheden in het gebied. Dat bijt elkaar natuurlijk best wel eens, dus dat waren interessante maar constructieve gesprekken. We hebben vooral heel praktisch gekeken hoe we elkaars belangen konden respecteren. Daar zijn we goed uitgekomen.'

Verbinding natuurgebieden

`Ik ben vooral heel blij met de geplande aanpassing van de kanaaloevers ter hoogte van het Kristalbad', geeft Koster aan. `Zoogdieren als de steenmarter, reeen, maar ook de recent gespotte das, zijn goede zwemmers. Maar ze kunnen door de huidige steile oevers niet altijd het water uit komen. Door de oevers natuurvriendelijk in te richten, minder hellend te maken en een faunapassage aan te leggen zijn de natuurgebieden tussen noordoost en zuidwest Twente straks pas echt goed verbonden.'

Ideaalbeeld

`Rijkswaterstaat kon niet al mijn wensen inwilligen', vertelt Koster. `Zo had ik een ideaalbeeld bij de inrichting van de natuurvriendelijke oevers. Ik wilde bijvoorbeeld graag kleine moerassen en rietkragen langs het kanaal. Ten behoeve van de zuivering van het water. Dit blijkt echter niet mogelijk, onder andere vanwege de beperkte ruimte. De natuurvriendelijke inrichting bij het Kristalbad heeft in dit geval als hoofddoel dat de dieren goed van het ene naar het andere natuurgebied kunnen trekken. Dat de waterkwaliteit hier minder bepalend is, is ook niet erg. De zuiveringsfunctie van het Kristalbad zelf werkt prima, dus met de kwaliteit van het water zit het al goed.'

Goede afspraken met Sportvisserij

Koster vervolgt: `We hebben dus ook veel gesproken over de recreatiemogelijkheden in het natuurgebied. Het wandelpad moet bijvoorbeeld dezelfde breedte en functionaliteit behouden. Dat was verder ook geen discussiepunt. Langer hebben we gesproken over de wedstrijdlocatie op de zuidoever tegenover het Kristalbad. Rijkswaterstaat heeft gezocht naar mogelijkheden om deze te handhaven en dat is gelukt. Ik was hier in eerste instantie minder blij mee, omdat we natuurlijk willen voorkomen dat de natuur wordt verstoord. Maar de samenwerking met Sportvisserij Oost-Nederland is erg goed, dus daar gaan we goede afspraken over maken. We zijn bijvoorbeeld nadere afspraken aan het maken over onze wens dat er niet wordt gevist tussen zonsondergang- en opgang. Dat is voor mij echt een belangrijk bespreekpunt. Ook het wandelpad, de twee uitkijktorens en het stukje speelnatuur zijn dan niet toegankelijk.'

Benieuwd naar definitief ontwerp

`De samenwerking met Rijkswaterstaat en andere betrokkenen is dus prima verlopen', vindt Koster. `Ik ben nu vooral heel benieuwd naar het daadwerkelijke resultaat. Voor mij is het nieuw dat de aannemer bij de uitvoering nog best wat vrijheden heeft. Ik werk altijd met strakke bestekken, waarin alles tot in detail staat voorgeschreven. In het contract van Rijkswaterstaat met de aannemer worden alleen functionele eisen opgenomen begreep ik. Bijvoorbeeld over de uittreedfunctie van de oevers. Maar hoe de aannemer dat precies gaat aanpakken is nu dus nog niet bekend. Ik kijk dan ook uit naar zijn ontwerp dat voor de verwachte start van de uitvoering in 2017 tijdens een bijeenkomst wordt gepresenteerd.'

Meer informatie

Meer informatie over het project is te vinden op de projectpagina Twentekanalen: verruimen vaarweg.