16-02-2016 Het weten of een oppervlakte met radioactiviteit is besmet, is een belangrijk onderdeel van het werken met straling. Het controleren op eventuele contaminatie is dan ook een onderdeel van alle trainingen in stralingshygiene. De normenserie die zowel meetmethodes als evaluaties beschrijft is nu herzien en nieuw verschenen.

Een besmetting kan het gevolg zijn van routinematig werk op een laboratorium, nucleair medische handelingen, industriele toepassingen, transport incidenten, nucleaire ongelukken en incidenten. Oppervlaktebesmetting is gedefinieerd als besmetting per oppervlakte-eenheid. De limieten worden door de overheid vastgesteld en in vergunningen vastgelegd. Voor transport zijn er in Europees verband in het ADR (Accord europeen relatif au transport international des marchandises Dangereuses par Route) in hoofdstuk zeven afspraken opgesteld. Meetmethodes en evaluaties zijn beschreven in de NEN-ISO 7503 normenserie. In deze normen gaat het om zowel directe als indirecte metingen.

Drie delen

De serie NEN-ISO 7503 `Meetmethode en evaluatie van oppervlaktecontaminatie' bestaat uit drie delen. NEN-ISO 7503-1 gaat over de algemene principes van oppervlaktebesmettingen en evaluaties daarvan. In NEN-ISO 7503-2 zijn de veelgebruikte veegtesten het onderwerp terwijl NEN-ISO 7503-3 zich concentreert op de kalibratie van apparatuur.

De Nederlandse normcommissie 'Toepassing en meten' heeft bijgedragen aan de herziening van deze internationale normen. De herziening heeft geleid tot een herschikking van de techniek en kennis in de normen. In plaats van een focus per stralingstype, energie en isotoop is gekozen voor een brede inclusieve benadering. Alle drie de delen hebben betrekking op alfa-, beta- en gammastraling. De normen zijn niet van toepassing op besmettingen van de huid, kleding en korrelige materialen, zoals bijvoorbeeld gravel.