De provincie Fryslan scherpt haar krimpbeleid aan. De doelen en provinciale rol bij dit thema staan beschreven in de beleidsbrief `Krimp en Leefbaarheid'. Gedeputeerde Johannes Kramer: "De tiid fan allinnich mar prate oer dit tema is foarby. We moatte no yn aksje komme. Derby witte we dat krimp net te kearen is. Mar tegearre mei gemeenten en oare belutsenen wolle we alle war dwaan om de gefolgen sa goed as mooglik op te fangen. Om op dy wize Fryslan leefber te halden, wer't it hiel moai wenjen en wurkjen is.''

Aanscherping

Het nieuwe coalitieakkoord en het Noordelijk Rekenkamerrapport, dat in het najaar van 2015 verscheen, geven aanleiding voor een aanscherping van het krimpbeleid. Een aanscherping met als voornaamste doel: demografische ontwikkelingen in goede banen leiden. Het betreft ontwikkelingen waarbij er onder andere meer ouderen en minder jongeren komen. Ook is er sprake van bevolkingsdaling.

Provinciale rol

De regio's en partijen beslissen zelf hoe ze willen omgaan met het verminderende aantal inwoners en voorzieningen in hun gemeente. Denk hierbij aan zwembaden, bibliotheken en dorpshuizen. De provincie motiveert en helpt de partners. Dit doet zij door in de gaten te houden of de plannen in de regio worden uitgevoerd. Waar nodig treedt de provincie op als regisseur. Dit kan het geval zijn wanneer partners er bijvoorbeeld onderling niet uitkomen.

Verder wil de provincie kennis inbrengen en goede ideeen uit de Mienskip stimuleren. Een voorbeeld van zo'n goed idee is de Dorpsontwikkelingsmaatschappij (DOM) uit Dongeradeel. Dorpsbewoners knappen hierbij huizen in beschermde dorpsgezichten op. Ze passen de bebouwing in deze beschermde dorpskernen aan de wensen van deze tijd aan. Wat de inbreng van kennis betreft brengt de provincie eens in de twee `a drie jaar nieuwe Friese bevolkingsprognoses uit. De eerstvolgende prognose is gepland in 2016.

Onderzoek transitiefonds woningen

Daarnaast wil de provincie samen met de partners verkennen of er draagvlak is voor het oprichten van een transitiefonds rondom de woningaanpak. Dit fonds moet voor zowel particuliere woningen als de sociale woningbouw en maatschappelijk vastgoed (zoals leegkomende scholen) inzetbaar zijn. Het uiteindelijke doel hiervan is om een Fries woningbestand (type en aantal woningen) te krijgen dat beter past bij de veranderende bevolkingsopbouw. Bij dit onderzoek worden de ervaringen betrokken van buurprovincie Groningen die al een transitiefonds heeft.

Uitvoeringsprogramma

Provinciale Staten besluiten 24 maart 2016 of zij zich kunnen vinden in het aangescherpte beleid. Daarna verschijnt een uitvoeringsprogramma. Hierin worden de provinciale rol en acties bij de leefbaarheids-aanpak concreet beschreven. De uitdaging is om de ambities niet alleen, maar samen met de partners te realiseren. Daarom worden in het uitvoeringsprogramma taken verdeeld en duidelijke afspraken gemaakt. Voor de periode 2016-2020 is twee miljoen euro gereserveerd voor de inzet rondom krimp. Naast dit bedrag zijn er meerdere subsidieregelingen beschikbaar die bijdragen aan de leefbaarheid. Bijvoorbeeld het Iepen Mienskipsfuns dat vanaf 1 maart weer open gaat.