Tweede Kamer kritisch op nadelige effecten mijnbouw

03 maart 2016

De Tweede Kamer ziet steeds meer nadelige effecten van mijnbouwactiviteiten en wil dat het Kabinet zwaarder inzet op duurzame energie. Zo bleek tijdens een plenair debat over mijnbouw dat de Kamer woensdag tot in de avond voerde met minister Henk Kamp (EZ, VVD). Stientje van Veldhoven (D66) gaf aan dat wat haar partij betreft definitief moet worden afgezien van de winning van schaliegas in de toekomst. Dit nieuwe standpunt van D66 leidde tot ergernis bij Jan Vos (PvdA) die zich afvroeg waarom D66 nu deze draai maakt terwijl het kabinet toch al heeft aangegeven dat er deze kabinetsperiode geen initiatieven rondom schaliegas zullen worden genomen en alle bestaande vergunningen zijn ingetrokken. Daarnaast heeft het kabinet eerder aangegeven commerciele winning van schaliegas in de komende vijf jaar uit te sluiten. Volgens Van Veldhoven is er op basis van alle nieuwe inzichten over de problemen met schaliegas echter voldoende reden om nu volstrekte helderheid te bieden richting de toekomst en daarmee de onzekerheid van bewoners in potentiele wingebieden, zoals de Noordoostpolder en Brabant, weg te nemen.

Gaswinning en afvalwaterinjectie

Naast schaliegas ging het debat met name over de effecten van conventionele gaswinning en de injectie van afvalwater in de bodem. Er bestaat de angst dat door het verminderen van de gaswinning in Groningen er weer meer gas zal worden gewonnen uit andere kleine velden, zoals in Woerden en bij Terschelling. Ook de injectie van afvalwater dat vrijkomt bij de winning van gas en olie houdt de Tweede Kamer bezig. Met name in Twente is dit actueel na het ontdekken van een lekkage in een buisleiding als gevolg waarvan de injectie is stilgelegd. Liesbeth van Tongeren (Groen Links) sprak van "giftig afvalwater" wat bij de minister een expose ontlokte over de precieze samenstelling van het "productiewater" dat volgens hem voor 99,97% bestaat uit zout water.

Structuurvisie ondergrond en Mijnbouwwet

Ook de Structuurvisie Ondergrond (STRONG) kwam aan de orde. Van Tongeren maakte zich hard voor het geven van voorrang aan drinkwaterwinning en duurzame energieopwekking boven alle andere claims in de ondergrond. Anderen vroegen om uitsluiting van mijnbouwactiviteiten in en nabij Natura 2000 gebieden. Van Veldhoven gaf aan dat zij een amendement voorbereid voor de komende behandeling van de Mijnbouwwet. In dit amendement wordt geregeld dat winning van schaliegas wordt uitgesloten. Jan Vos vroeg zich af waarom binnen de nieuwe Mijnbouwwet alleen nationale belangen kunnen worden meegewogen bij de besluitvorming over vergunningsaanvragen. Er zou ook ruimte moeten zijn voor het betrekken van lokale en regionale belangen van bijvoorbeeld natuur, milieu en ruimtelijke kwaliteit.

Minister ontraadt (bijna) alle moties

De Tweede Kamer diende 18 moties die allemaal door de minister werden ontraden. Argumenten varieerden van "overbodig" en "doen we al" tot "verhoudt zich niet tot het belang van betaalbaarheid en leveringszekerheid van de energievoorziening". Ook de motie die oproept tot het stopzetten van het wetenschappelijk onderzoek naar schaliegas van Agnes Mulder (CDA) wordt niet gesteund door de minister. "Wij doen nu het voorwerk om straks verantwoorde besluitvorming mogelijk te maken", aldus de minister. Alleen het oordeel over de motie van partijgenoot Andre Bosman (VVD) liet de minister aan de Tweede Kamer. Bosman pleit ervoor om in de voorjaarsnota extra geld te reserveren voor de zogenaamde waardevermeerderingsregeling. Deze regeling, waaruit huiseigenaars schade aan hun woning vergoed kunnen krijgen, is overtekend waardoor sommige aanvragers achter het net dreigen te vissen. Op dinsdag 8 maart 2016 zal over de moties worden gestemd.