Doorbreek de patstelling rondom vluchtelingenvraagstuk

door Attje Kuiken op 3 maart 2016

Aan de grens tussen Macedonie en Griekenland is sprake van een humanitaire noodsituatie. Dat heb ik vorige week met eigen ogen kunnen zien. En in de Egeische zee verdrinken nog iedere dag vluchtelingen. De afgelopen tijd keken de verschillende Europese landen en Turkije vooral naar elkaar, niemand wilde de eerste stap zetten. Het wantrouwen regeert en een gezamenlijke oplossing laat op zich wachten. Laten we deze impasse doorbreken en nu een maand lang beginnen met het opnemen van vluchtelingen vanuit Turkije.

Vorige week bezocht ik, samen met Marit Maij en een delegatie van de Tweede Kamer, Griekenland en Macedonie. Alleen al op Lesbos en Chios komen dagelijks vele honderden vluchtelingen aan, voor een groot deel kinderen onder de 14 jaar. Wij zagen de oplichting en blijdschap van degene die op de Griekse kade stapten nadat ze de gevaarlijke reis in een gammel bootje hadden overleefd.

Het contrast met de Grieks-Macedonische grens was groot. Iedere dag komen daar nieuwe vluchtelingen aan, terwijl de Macedoniers de grens gesloten houden. Maar ieder hek bij een grens zorgt voor een humanitaire noodsituatie aan de andere kant. De vluchtelingen hebben geen fatsoenlijke plek om te slapen en er is een gebrek aan douches en toiletten. Op hun gezichten zag ik frustratie, wanhoop en zorgen om de veiligheid en gezondheid van hun kinderen.

Aan dergelijke taferelen op het Europese vasteland mogen we niet wennen. Maar door het uitblijven van een gezamenlijke oplossing kiezen de laatste weken steeds meer Europese landen voor een ieder-voor-zich aanpak. Dat is een weg die er niet alleen toe leidt dat vluchtelingen in de Egeische zee verdrinken, maar ook dat vluchtelingen op het Europese vasteland overlijden. Een weg die leidt tot steeds meer hekken en een Europa dat langzaam uit elkaar valt.

We moeten de ongecontroleerde vluchtelingenstroom onder controle krijgen. Dat kan door vluchtelingen vanuit Turkije op een veilige manier naar Europa te laten komen en tegelijkertijd de overtocht in gammele bootjes nutteloos te maken door vluchtelingen terug te sturen naar Turkije. Dat was het plan dat Diederik Samsom onlangs lanceerde. Gisteren zette Turkije een eerste stap, door 308 migranten uit Griekenland terug te nemen. Laten wij nu ook onze goede wil tonen door een maand lang per dag een aantal vluchtelingen vanuit Turkije over te nemen. Zo maken we een begin met een gezamenlijke oplossing.