Maagdenhuisdebat 5: Onderzoeksfinanciering, wie betaalt bepaalt?

14apr2016

17.30 - 19.00

Maagdenhuisdebat 5: Onderzoeksfinanciering, wie betaalt bepaalt?

14apr2016 17.30 - 19.00

Debat

`Ich benoetige 10.000 (zehntausend) Mark,' zo valt te lezen in een facsimile van een onderzoeksvoorstel dat Otto Warburg, vermoedelijk in 1921, indiende bij de Notgemeinschaft der Deutschen Wissenschaft. Minder dan honderd jaar later leest zo'n aanvraag van niet meer dan een regel als een grap. Waarom eigenlijk?

Ten eerste is 10.000 mark een peulenschilletje vergeleken met de bedragen die tegenwoordig in wetenschappelijk onderzoek omgaan. Wetenschap is na de Tweede Wereldoorlog een miljardenbusiness geworden. Ten tweede overtreft het aanbod aan wetenschappelijk onderzoek tegenwoordig ruimschoots het beschikbare budget. Wil een onderzoeker haar aanvraag gefinancierd krijgen, dan zal ze door een lange selectieprocedure heen moeten. Begin 2016 ligt de kans dat een aanvraag gefinancierd wordt beneden de 20 %. De kosten van overhead, facilitering en tijd die nu geinvesteerd worden in afgewezen voorstellen liggen op zichzelf waarschijnlijk al stukken hoger dan er in 1921 aan onderzoek toegewezen werd. Sterker nog, ze overstijgen zelfs het huidige onderzoeksbudget!

In 1921 was de overheid veruit de belangrijkste financier van wetenschappelijk onderzoek. Dat is ze nog steeds. Maar er is een nieuwe belangrijke speler bijgekomen. Zeker een kwart van het aan universiteiten beschikbare onderzoeksbudget wordt tegenwoordig privaat gefinancierd. Met het gevolg dat er nu drie partijen zijn die onderling uitmaken welke kant het met het onderzoek uitgaat: de universiteit, het bedrijfsleven en de overheid. In deze `gouden driehoek' wordt de toekomst van de kenniseconomie bepaald.

Is het nu zo dat wie betaalt bepaalt? In het komende Maagdenhuisdebat discussieren we over de volgende vragen: gegeven het grote aantal aanvragen dat afgewezen wordt, is het onderzoeksbudget te klein of is het aanbod te groot? Hoe komen onderzoeksgelden op dit moment de wetenschap binnen en worden ze over diverse disciplines verdeeld? Volgens welke ratio geschiedt dat? Hoeveel ruimte bestaat er voor fundamenteel wetenschappelijk onderzoek? Hoe sterk is de stem van het bedrijfsleven bij de besteding van de onderzoeksbudgetten en wat is de visie van de overheid op het publieke belang van wetenschap? Wat, tot slot, is de betekenis van de nationale wetenschapsagenda als het om het ontwikkelen van een inhoudelijke visie op de betekenis van wetenschap gaat?

Gasten

* Louise Gunning (UvA/Nationale Wetenschapsagenda) * Reijer Hendrikse (UvA)

Moderator

* Floor Rusman (NRC Handelsblad)

Locatie - Hal Maagdenhuis

* Maagdenhuis

Spui 21 | 1012 WX Amsterdam +31 (0)20 525 2704

Gepubliceerd door Universiteit van Amsterdam