Column: Burger aan zet


Eric van Oosterhout

Het thema `burgerparticipatie' is op dit moment volop in de belangstelling. Daarom is het niet zo heel bijzonder dat ik word gevraagd om een studiemiddag over dit thema aan elkaar te praten.

De welzijnsinstelling CMO Stamm presenteert een nieuwe handreiking. We zijn met een man of 100 op de bovenste verdieping van het provinciehuis van Groningen. Voor aanvang kijk ik wat mijmerend uit over de binnenstad. Natuurlijk denk ik aan twee van de drie dochters, die hier ergens met veel
plezier rondlopen. Bezorgde vaders denken altijd aan het ergste, maar waarschijnlijk zijn ze aan de studie of zitten ze met een groepje leuke vriendinnen op een terrasje.

Even later geef ik de aftrap voor de bijeenkomst. Ik stel dat burgerparticipatie van alle tijden is. In de jaren zestig woonden wij 4 hoog in Den Haag. Achter de flat was een grote gemeenschappelijke tuin. Daar stonden een paar speeltoestellen, die in die tijd al keurig werden onderhouden door
een paar vaders (moeders kookten toen). Hoe het precies ging, weet ik niet, maar de gemeente zal toen ongetwijfeld voor een paar losse onderhoudscenten hebben gezorgd. Ik was trots op mijn vader, die als timmerman een goede bijdrage leverde. Wij jongens deden wel eens wat met die
speeltoestellen, maar eigenlijk waren we bijna altijd aan het voetballen. Tot in de schemering speelden wij grote partijen op de steeds kaler wordende grasmat. Op een dag had de gemeente echter bedacht dat grote delen van het gras moesten worden vervangen. In haar wijsheid besloot de gemeente
tot het aanleggen van rozenstruiken. Voor de zekerheid werd het perkje afgezet met prikkeldraad. We schrokken ons dood. In die tijd voetbalden we met plastic ballen. Die waren niet alleen duur (4 gulden!), maar ook absoluut niet bestand tegen rozendoornen en prikkeldraad. Binnen 24 uur waren
de rozenperkjes verdwenen. Ik kon niet jokken tegen mijn lieve vader en erkende dat wij de gemeentelijke plantsoenendienst een handje hadden geholpen. Dat mocht niet, maar hij begreep het wel. Binnen een week was de gemeente bezig met een tweede poging om te komen tot een soort rosarium. Toen
begreep zelfs mijn rechtschapen vader dat we de schemering niet hadden afgewacht.

Na mijn intro geef ik het woord aan een expert op dit terrein, die niet geheel toevallig uit Den Haag komt. Hij herkent het verhaal. Tot op de dag van vandaag heeft de overheid het heel moeilijk met `loslaten' en vertrouwen hebben in de bevolking. Burgerparticipatie zou vooral moeten bestaan
uit overheidsparticipatie. Die burger doet wel mee, maar doet die overheid dat ook? Bovendien helpen allerlei digitale platforms enorm om meer als burgers zelf te doen. Hij verwijst bijvoorbeeld naar www.nextdoor.nl. Sites als www.peerby.nl brengen ruilsystemen in de buurt tot stand. En met
een buurt Whatsapp kun je elkaar informeren over van alles en nog wat.

De overheid, ook Aa en Hunze, bekijkt het allemaal nog wat aarzelend. Maar uit onderzoek blijkt dat het initiatief van burgers zelden tot gevaarlijke of onwenselijke fratsen leidt. Een leerzame middag.