De deal tussen de Europese Unie en Turkije over het terugsturen van vluchtelingen botst met mensenrechten en internationaal recht. Dat zegt de Parlementaire Assemblee van de Raad van Europa. SP-senator Tiny Kox, voorzitter van de linkse fractie in de assemblee, hoopt dat de EU de kritiek serieus neemt: 'Deze week zei de voorzitter van de Europese Commissie tegen ons in Straatsburg dat hij de Raad van Europa beschouwt als de belangrijkste toetssteen van de mensenrechten in Europa. Welnu, er is getoetst en de uitkomst is: deze deal deugt niet!'

De assemblee kwam tot haar oordeel na een week van debatten over het omstreden akkoord dat vluchtelingen uit Europa moet weghouden, in ruil voor miljarden euro's steun voor Turkije. Zowel voorzitter Juncker van de Europese Commissie als de Turkse premier Davutoglu probeerden in Straatsburg de parlementariers uit heel Europa te overtuigen dat de deal in orde was. Heel anders luidde echter het oordeel van de Europese Mensenrechtencommissaris Nils Muiznieks. Volgens hem is het de vraag of de overeenkomst niet illegaal en immoreel is. Kox: 'Ik heb opgemerkt dat het niet allemaal waar kan zijn en dat de Raad van Europa strikt moet zijn, als ze gerespecteerd wil blijven. Strikt tegen de EU, waarvan alle landen ook lid van de Raad van Europa zijn. En strikt tegen Turkije, dat ook tot de Raad van Europa hoort. Als wij de toetssteen zijn als het gaat om mensenrechten, dan moet er naar ons oordeel geluisterd worden!'

Kox: 'De meerderheid van de assemblee steunt gelukkig de goed gefundeerde oproepen van de door haar aangestelde rapporteurs, Tineke Strik (NL, GroenLinks) en Annette Groth (Duitsland, Die Linke), om vooral de Syrische vluchtelingen beter te beschermen en geen vluchtelingen terug te sturen naar Turkije zolang er geen wettelijke garanties worden gegeven over hun rechtsbescherming. Natuurlijk is het goed dat we proberen de vluchtelingenstroom in goede banen te leiden en wantoestanden voorkomen. Maar mensen zomaar terugsturen naar een land dat het zelf niet nauw neemt met mensenrechten, deugt niet. En als we echt iets structueels willen doen, moeten we zorgen dat de oorlog in Syrie stopt. Dus: geen bommen maar internationaal beraad, geen duistere deals maar respect voor internationaal recht!'

Betrokken SP'ers

Tiny Kox

Tiny Kox

Fractievoorzitter Eerste Kamer