Hoe haal je het beste uit kinderen?

door Loes Ypma op 28 april 2016

Ludciella is 15 jaar en gaat een aantal vakken op een hoger niveau afronden. Dat komt op haar cijferlijst te staan, maar niet op haar diploma. `Een half cadeautje' noemde Ludciella het zelf treffend. Dat gaan we veranderen. Alle kinderen moeten dezelfde kans krijgen om zich te ontwikkelen en hun talenten te ontdekken. We moeten voorkomen dat we kinderen te snel in een hokje stoppen en hen niet meer uitdagen. Dan zet de ongelijkheid in de samenleving zich namelijk door in het onderwijs. Dat kunnen we nooit accepteren. Daarom ben ik blij dat de staatssecretaris aan de slag gaat met ons plan om het ook op je diploma zichtbaar te maken als je vakken op een hoger niveau afsluit.

De manier waarop kinderen zich ontwikkelen en het tempo waarin zij leren verschilt van kind tot kind. Daarom is maatwerk nodig. Leerlingen, ouders en leraren moeten samen bepalen wat in hun geval het beste is. Kinderen moeten uitgedaagd worden. Ze moeten vakken op het niveau kunnen volgen, en les krijgen in de leerstijl die bij hun past. Maatwerk is meer dan het recht op excellentie. Dit `maatwerkdiploma' helpt om te voorkomen dat kinderen meteen bij aanvang van de middelbare school in een fuik komen. Ze hebben een stempel, vmbo-kind, en komen daar niet meer vanaf. Laatbloeiers krijgen dan geen kansen meer hun talenten te ontwikkelen.

Maar alleen een dergelijk diploma is niet genoeg. Daarom zet ik mij samen met Mohammed Mohandis, Tanja Jadnanansing en Loes Ypma in voor brede brugklassen en brede schoolgemeenschappen. Kinderen van verschillende achtergronden komen elkaar daar tegen en stimuleren elkaar. Het kleine aantal scholen dat nu vooroploopt moet uitgroeien tot een impuls voor alle scholen om maatwerk voor hun scholieren te realiseren. Ook wil ik dat scholen niet meer worden afgerekend op basis van de schoolprestaties na twee jaar. Dit zogenaamde `onderbouwrendement', het verschil tussen het schooladvies van de basisschool en de onderwijssoort waarin scholieren in het derde jaar van de middelbare school starten, is een perverse prikkel. Onderwijs is geen wedstrijd om zo hoog mogelijk op een ranglijst te komen. Als we onze leerlingen de beste kansen willen bieden dan moet er naar resultaat over de gehele schoolperiode gekeken worden.

Leren doe je van en met elkaar. Naast rekenen, Nederlands en Engels ontwikkel je op school zelfvertrouwen en leer je omgaan met verschillen. Het onderwijs moet iedereen een gelijke kans geven en verschillen wegnemen. Niemand kan meer ontkennen dat strijden voor gelijke onderwijskansen nog steeds hard nodig is. De ongelijkheid in de samenleving mag zich niet via het onderwijs doorzetten. Daarom moeten we ruimte maken voor maatwerk, zodat ieder kind het beste uit zichzelf kan halen.