Tijdens Koningsnacht vonden de onderhandelaars van bonden en werkgevers in het primair onderwijs elkaar dan toch in een akkoord voor een nieuwe cao. Dit akkoord bevat naast 3,8 procent loonstijging ook een eenmalige bonus van 500 euro bij een voltijdbaan. De aanpak van flexcontracten - het heetste hangijzer bij de afgelopen onderhandelingen - is ondervangen met twee nieuwe contractvormen.

Vanaf het begin zochten de sociale partners naar optimale mogelijkheden om - ook in noodgevallen - vervanging te regelen. Binnen de kaders die de Wet werk en zekerheid (Wwz) biedt. `We werken met jonge kinderen. Dat betekent dat een school er alles aan moet doen een invalkracht voor de klas te zetten als de leerkracht een keer uitvalt', zegt AOb-bestuurder Jose Muijres. 'Meestal lukt dat via een invalpool, maar soms gaat dat niet en moet er iemand met een tijdelijk contract voor de klas. Volg je de nieuwe wet naar de letter, dan kan het betekenen dat een school geen beroep meer kan doen op iemand die in twee jaar tijd drie keer een ochtend heeft ingevallen. Daar zijn scholen niet mee geholpen, maar invallers kunnen ook niet met zo'n regel uit de voeten.'

Uit de brand

De werkgevers - verenigd in de PO-raad - kwamen daarom met de vakbonden overeen dat de tijdelijke krachten van buiten de invalpools niet drie maar zes keer kunnen worden ingezet en dat ze niet na twee maar drie jaar in aanmerking moeten komen voor een vast contract. Muijres: `Daarmee zijn de opties al een eind verruimd en zullen de meeste scholen uit de brand zijn.'

Om te voorkomen dat er niet alsnog ellende ontstaat bij bijvoorbeeld een griepepidemie, hebben de bonden en de PO-raad daarnaast afspraken gemaakt over het bindingscontract en het min-maxcontract. Bij de eerste is de leerkracht formeel voor 1 uur in dienst en kan dat dienstverband in noodgevallen worden uitgebreid voor zolang het nodig is. In min-maxcontracten kan het aantal diensturen worden opgerekt bij diezelfde noodgevallen. `De werkgevers hebben daarbij meer mogelijkheden om tijdelijk hulp in te roepen en de bonden hebben voor elkaar dat ook voor deze groep sprake is van enig personeelsbeleid. Ook iemand die voor een ochtendje bijspringt is immers een collega', aldus Muijres.

Evalueren

Zowel de bonden als de werkgevers willen weten hoe goed de gemaakte afspraken werken. Besloten is dan ook om het vervangingsbeleid in het basisonderwijs gedurende de looptijd van deze cao - als de leden van de sociale partners instemmen loopt de overeenkomst tot 1 oktober 2017 - grondig te evalueren.

Buiten de loonsverhoging is nog een aantal andere afspraken gemaakt. Zo is overeengekomen dat mensen die in het primair onderwijs hun baan verliezen drie jaar recht hebben op WW in plaats van de twee jaar die wettelijk is vastgelegd.

De AOb licht het onderhandelingsresultaat de komende weken toe op verschillende informatiebijeenkomsten. Data en informatie over de instemmingsprocedure volgen nog.