Jaarbeeld 2015: Veranderingen in de zorg, vernieuwing van het toezicht


Nieuwsbericht | 18-05-2016

De minister van VWS heeft het Jaarbeeld 2015 van de Inspectie voor de Gezondheidszorg (IGZ) aangeboden aan de Tweede Kamer. 2015 stond in het teken van belangrijke veranderingen in de zorg. De inspectie sluit daarbij aan en vernieuwde haar toezicht.

Veranderingen in het toezicht

Het jaar 2015 stond in het teken van veranderingen in de zorg. Gemeenten kregen meer taken in de maatschappelijke ondersteuning en jeugdhulp. Steeds vaker werken verschillende zorgverleners in een netwerk samen rond een client of patient. Veranderingen in de zorg hebben ook invloed op het
toezicht door de IGZ.

In 2015 testte de inspectie een nieuwe manier van toezicht houden op netwerken in de langdurige zorg thuis. Inspecteurs vroegen daarbij aan clienten of de zorg die ze kregen paste bij wat ze nodig hadden. Ook bekeken de inspecteurs of alle zorgverleners en mantelzorgers van een client goed met
elkaar samenwerken. De inspectie gebruikt de resultaten van deze test om het toezicht verder te ontwikkelen. Waarschijnlijk is dat in de tweede helft van 2016 klaar.

Samenwerken bij jeugdhulp

Bij het toezicht op de jeugdhulp is de IGZ nog nauwer gaan samenwerken met de Inspectie Jeugdzorg. De inspecties behandelen bijvoorbeeld meldingen samen. Het Samenwerkend Toezicht Jeugd/Toezicht Sociaal Domein heeft in 2015 onderzoek gedaan naar ernstige calamiteiten in gezinnen. Aan dat
onderzoek heeft ook de IGZ meegewerkt. Ook heeft de IGZ bijgedragen aan het toezicht op wijkteams. Voor meldingen over jeugd heeft de inspectie een samenwerkingsverband met de Inspectie Jeugdzorg en Inspectie Veiligheid en Justitie. Zo kunnen meldingen volgens de Jeugdwet beter behandeld
worden.

Snel onderzoek, snelle verbeteringen

Vanaf de zomer van 2015 kwamen er steeds meer asielzoekers naar Nederland. Daardoor kwam de medische zorg aan asielNOTzoekers sterk onder druk te staan. Het Centraal Orgaan opvang Asielzoekers (COA) breidde het aantal (nood)opvanglocaties uit van 40 naar ongeveer 100. De inspectie deed meteen
onderzoek naar de medische zorg bij nieuwe opvangcentra. Hierdoor lukte het om de risico's snel te signaleren.

Snel na de bezoeken aan de opvanglocaties besprak de inspectie de resultaten met de landelijke organisaties. Daardoor konden die meteen beginnen met verbeteren. Zo zijn risico's voorkomen op het gebied van infectieziekten of in de zorg aan moeders en kinderen.

Patienten en clienten centraal

Meer nog dan in eerdere jaren stelde de inspectie in 2015 de clienten en patienten centraal. Wat vinden zij van de zorg die ze krijgen? Dat is voor de inspectie belangrijk voor het bepalen van de kwaliteit van zorg. Goede zorg is meer dan alleen veilige zorg. Daarom betrok de inspectie bewust
de clienten en mantelzorgers bij het toezicht. Bijvoorbeeld bij de ontwikkeling op nieuw toezicht in de zorg thuis.

De IGZ wil dat zorgaanbieders de patient en familie goed informeren na een calamiteit en hen betrekken bij onderzoek. Eind 2013 maakte de inspectie bekend dat zij onderzoeksrapporten hierop gaat toetsen. In 2015 werden patienten/familie al in meer dan 70% van de onderzoeken betrokken. Ook als
de inspectie zelf een melding van een burger onderzoekt, betrekt zij die actief bij het onderzoek.

Goed bestuur

Goed bestuur is een van de onderwerpen waarvoor de IGZ extra aandacht had in 2015. De bestuurder is verantwoordelijk voor de kwaliteit en veiligheid van zorg in de hele instelling. Na een inspectiebezoek informeert de inspectie de bestuurder over het beeld dat zij tijdens het bezoek kreeg van
de zorg. Zo weet de bestuurder snel waar de zorg beter kan en moet.
In 2015 voerde de inspectie meer dan 350 gesprekken met bestuurders. Dat zijn er ruim 150 meer dan twee jaar geleden. Toen was toezicht op goed bestuur nog niet een van de speerpunten van de inspectie.

Dilemma's

Hoe snel reageert een zorgbestuurder op mogelijke risico's? Hoe goed leren een instelling en haar medewerkers van fouten? Dat zijn belangrijke vragen bij het bepalen van de juiste acties van de inspectie.
Altijd weegt de IGZ verschillende zaken: het maatschappelijk belang, vertrouwen in de zorg, effect op de zorgaanbieder en vertrouwen in de inspectie. De IGZ wil daarover graag zo open mogelijk zijn. Tegelijkertijd is het belangrijk zorgvuldig om te gaan met persoonlijke informatie van
patienten en zorgverleners.

Meer informatie

* Jaarbeeld 2015 18-05-2016 | PDF-document, 788 kB