woensdag 18 mei 2016 16:00 Binnenland

Dit is een origineel bericht van Centrum voor Ethiek en Gezondheid

Samen zorgen in de wijk

Veel gemeenten zetten sociale wijkteams in voor de organisatie van pas-sende zorg en maatschappelijke ondersteuning. In deze wijkteams werken hulpverleners met verschillende beroepsachtergronden samen en doen zij een beroep op de hulp van vrijwilligers en mantelzorgers. Deze nieuwe manier van samen zorgen in de wijk roept een aantal ethische kwesties op die aandacht verdienen, concludeert het Centrum voor Ethiek en Gezondheid (CEG).

Sinds 1 januari 2015 zijn gemeenten verantwoordelijk voor zorg en ondersteuning dichtbij huis in de eigen wijk. De wijkteams, die daaraan uitvoering geven, kunnen bestaan uit een breed gezelschap van maatschappelijk werkers, jeugd-zorgwerkers, wijkverpleegkundigen, pedagogen, wijkagenten, schuldhulpverleners, huisartsen en andere professionals. Daarnaast zoeken de professionals in de wijk meer en meer samenwerking met vrijwilligers en mantelzorgers.

Ethische kwesties bij samenwerking in de wijk Het CEG onderzocht de ethische aspecten van deze nieuwe samenwerkingsrela-ties, onder meer door leden van wijkteams in drie gemeenten te interviewen. Daaruit kwam naar voren dat de ethische dimensie van die samenwerking vaak onderbelicht blijft en dat de nadruk op professionele samenwerking ten koste kan gaan van andere waarden zoals het zorgvuldig omgaan met het beroepsgeheim en de bescherming van privacy van clienten. Samenwerking met hulpverleners of met vrijwilligers en mantelzorgers die niet aan een beroepsgeheim gebonden zijn, levert soms problemen op. Want mogen persoonlijke gegevens van clienten gedeeld worden tussen hulpverleners als het beroepsgeheim van hulpverleners verschillend is of ontbreekt? Vaak kwam naar voren dat er te weinig tijd is om deze en andere ethische kwesties goed te doordenken en te bespreken.

Aanbevelingen

Volgens het CEG is een aantal waarden en normen leidend om goede maat-schappelijke ondersteuning en passende zorg voor kwetsbare wijkbewoners door samenwerking te realiseren. Onderling vertrouwen is de belangrijkste waarde naast vrijheid, gelijkwaardigheid en solidariteit. Meer algemeen is het raadzaam dat hulpverleners in de wijkteams vanaf de start ook ethische aspecten bij hun afwegingen betrekken en bespreken. Meer maatwerk en minder protocolleren vraagt om praktische wijsheid en moreel oordeelsvermogen.

Het signalement roept op tot de volgende actiepunten:

- Ga zorgvuldig om met persoonlijke clientgegevens, deel deze niet zonder toestemming van de client;

- Neem moreel beraad op in het wijkteam;

- Geef professionals in wijkteams voldoende ruimte om naar eigen (moreel) oordeelsvermogen te kunnen handelen;

- Onderzoek hoe in wijkteams met privacy van clientgegevens wordt omgegaan en welke verbeteringen daarbij mogelijk zijn;

- Onderzoek de ethische aspecten ook vanuit het perspectief van clienten en mantelzorgers.

*

*

*

*