Aandacht voor bunkers
26 mei 2016
Den Haag
Op 5 juni is het Bunkerdag en zijn bunkers van Oostvoorne tot Den Helder voor een dag open voor publiek. Op 3 juni wordt op het symposium Archeologie en Tweede Wereldoorlog in Groningen onder meer verteld over bunkers.
Atlantikwall
Tijdens de Tweede Wereldoorlog bouwen de Duitsers ca. 2000 bunkers in Nederland, varierend van schuttersputjes tot commandobunkers. De bunkers aan de Nederlandse kust maken deel uit van de Atlantikwall, de 6.200 km lange verdedigingslinie van de Duitsers, bedoeld om een geallieerde invasie
vanuit zee te voorkomen. De aanleg van de Atlantikwall heeft grote gevolgen gehad voor bewoners van de kuststreek. Zo'n 135.000 kustbewoners moeten hun huis verlaten en in Den Haag zijn voor de kilometerslange tankgracht honderden woningen met de grond gelijk gemaakt.
Verborgen bunkers
Vlak na de Tweede Wereldoorlog zijn veel bunkers gesloopt maar toch zijn er heel wat bewaard gebleven, veel daarvan zijn zichtbaar, andere zijn verstopt onder begroeide heuvels, duinen of onder straten. Steeds meer bunkers worden uitgegraven, gerestaureerd en opengesteld voor publiek. In Den
Haag worden twee verborgen bunkers speciaal voor de bunkerdag op zondag 5 juni toegankelijk gemaakt.
Duitse verdedigingswerken in het noorden
Op vrijdag 3 juni vindt de noordelijke netwerkdag Oorlogsbronnen plaats met als onderwerp archeologie en Tweede Wereldoorlog. Het symposium gaat onder meer over opgravingen bij kamp Westerbork en over de archeologie van de Atlantikwall. Deelname is gratis, aanmelden voor 30 mei.
Bunkerarchief
Wie meer wil weten over bunkers kan overigens het hele jaar door bij het Nationaal Archief terecht. Het Nationaal Archief heeft het archief van deze bunkers in huis: bijna 10.000 militaire kaarten en tekeningen zijn bewaard gebleven in het zogeheten Bunkerarchief. In het archief is veel te
vinden over de bouw van de Atlantikwall en de naoorlogse omgang met dit militair-historische erfgoed. Het Bunkerarchief is gevormd door het Bureau Registratie Verdedigingswerken, een Genieonderdeel van het oude ministerie van Oorlog. De meest kwetsbare kaarten zijn gedigitaliseerd en de bijna
10.000 scans zijn altijd en overal online te bekijken.
Nationaal Archief
2.13.167 Bureau Registratie Verdedigingswerken (Bunkerarchief) van het ministerie van Defensie (Bunkerarchief).
De scans zijn in de gedigitaliseerde toegang te bekijken.
Inhoud van de gedigitaliseerde series:
Inv.nrs. Beschrijving
114-124 Bijlagen bij de minuten van uitgaande stukken: calques. 1948-1958
272-284 Blokkaarten van werken. 1951
285-296 Overzichtskaarten.
297-364 Stellingen / Complexen afzonderlijk: Calques. 1939-1959
393-419 Stellingen / Complexen Zuid-Nederland: calques. 1939-1959
433-874 Registratietekeningen van afzonderlijke werken: calques. 1946-1951
1007-1015 Duitse Stafkaarten van Nederland. 1923-1942
1019 Duitse Kaarten van Nederland met hierop ingetekende verbindingen waaronder een Uebersichtskarte ueber das Nachtrichtennetz der Niederlande no. 507 4B Deutsches Fernmeldeambt Abteilung Leitungswesen (Berichtigung van 1-10-42 tot 1-4-44, F.N.ST 3 Ubersicht). Aufteilung der Stromkreisen der
PTT Kabel Alkmaar-Haarlem und Alkmaar-Amsterdam Geheim en diverse verbindingen waaronder verzetstekeningen. 1944
1022-1039 Regelbauten en andere tekeningen. 1942-1944
1040-1062 Tekeningen (Stellungen) van objecten, hindernissen, tankmuren- en grachten. 1941-1945
1099 Verzetskaarten 2e verdedigingslinie, gedeelte Alphen - Moordrecht 10 mei 1944 en gedeelte Alphen - Aalsmeer 7 juni 1944. 1944
1111 Tekeningen van versterkingskunst: calques. z.d.
1112-1119 Nederlandse stafkaarten met aantekeningen van stellingen en complexen, schaal 1:25.000. z.d.
1120-1121 Stellingkaarten van heel Nederland (dienstgeheim) met vermeldingen van alle Nederlandse en Duitse werken waarop de aard van de groepen van werken door symbolen zijn aangegeven. z.d.