KNAW-president pleit voor diversiteit en verbinding in de wetenschap..
30 mei 2016
Tijdens de jaarlijkse Akademiemiddag van de KNAW sprak president Jose van Dijck haar eerste Jaarrede uit met als titel De `we' van wetenschap. Daarin bepleitte zij het belang en de waarde van diversiteit en verbindingen in de academische gemeenschap.
KNAW-vicepresident Ben Feringa presenteerde het onderzoek van zijn groep naar moleculaire motoren, en onder de noemer Generaties in de wetenschapsprak Ineke Sluiter (1959) met Janneke Gerards (1976) en Joan van der Waals (1920). Michiel Borstlap, pianist/componist en lid van de Akademie van
Kunsten, verzorgde een optreden.
In haar Jaarrede illustreerde Jose van Dijck hoezeer wetenschap, ook in de alfa- en gammadomeinen, in toenemende mate teamwerk is, en dat daarbij diversiteit en verbinding de kernwoorden zijn.
Diversiteit
Van Dijck: `We zijn op de goede weg wat betreft het aandeel van vrouwen, maar het kan echt nog veel beter. Diversiteitsbeleid is ook hard nodig voor de vertegenwoordiging van niet-westerse onderzoekers aan de universiteiten. Met name voor bestuurders en onderzoeksleiders geldt dat ze toch
vooral wit zijn. Het derde facet van diversiteit is leeftijd. Teamwork in de wetenschap gedijt pas echt als er naast diversiteit in gender en etniciteit ook een goede mix is van bewezen en opkomend talent; de wijsheid van ouderen gepaard aan het ongeduld van jongeren.'
Verbinden
Het tweede kernwoord, `verbinden', gaat in de eerste plaats over het samenbrengen van wetenschappelijke disciplines. Jose van Dijck: `Nieuwe kennis ontstaat immers uit onverwachte verbindingen; verrassende ontmoetingen leiden tot ontdekkingen. De omvang en complexiteit van de thema's die de
wetenschap uitdagen, dwingen tot samenwerking tussen disciplines.' Van Dijck concludeerde dat het wetenschapsprijzen- en subsidiestelsel nog niet is ingesteld op het belonen van interdisciplinariteit en teamwerk: `Ik denk dat we ons bij het selectieproces moeten realiseren dat deskundigheid
over de grenzen van de disciplines heen en het werken in groter teamverband juist in toenemende mate pluspunten worden.'
Droom
Jose van Dijck eindigde haar toespraak met een wensdroom: `Ik droom dat de "we" in wetenschap een krachtige impuls geeft aan wetenschappelijke kwaliteit, economische draagkracht en maatschappelijk engagement. Dat de "we" in wetenschap herkend en erkend wordt door volksvertegenwoordigers en
bestuurders, die daar de nodige financiele consequenties aan verbinden. Ik droom dat "we" in de wetenschap een voorbeeld vormen voor een diverse samenleving waarin plek is voor vele talenten, en waarin niet afkomst maar toekomst de grootste gemene deler is.'
De kunst om klein te bouwen
Ben Feringa presenteerde het onderzoek van zijn groep naar moleculaire motoren. Het onderzoek werd onlangs bekroond met de Chemistry for the Future Solvay Prize. In 1999 publiceerde Feringa de eerste, door licht aangedreven moleculaire motor die een volledige rotatie kon volbrengen, waarna nog
een vijftigtal motoren volgde. Feringa's groep werkt ook aan toepassingen, zoals een moleculaire schakelaar om een antibioticum te (de)activeren. Daarnaast maakten Feringa c.s. `moleculaire molens': een nanomolenpark dat roteert als er licht op valt.
Contact
Hugo van Bergen
020 551 0769 / 06 2159 9939
Jaarrede 2016
Jaarrede Jose van Dijck (pdf)
Op de hoogte blijven?
Blijf op de hoogte van nieuws en activiteiten van de KNAW en meld u aan voor onze agendaladder of volg ons via Twitter of Facebook.
Deel dit artikel Facebook Twitter LinkedIn