Van een stage naar een baan en beschut werk verplicht

We gaan 't regelen: na de leerlingen van het voortgezet speciaal onderwijs komen nu ook alle leerlingen van praktijkscholen automatisch in het zogenaamde 'doelgroepenregister'. Zo wordt de kans flink vergroot dat ze na het lopen van een stage als ze vervolgens hun diploma halen rechtstreeks een baan krijgen. Door plaatsing in het doelgroepenregister telt die baan namelijk mee als een van de 125.000 garantiebanen waarover het kabinet met werkgevers en vakbonden afspraken heeft gemaakt. En dat is goed nieuws: voor de leerling in kwestie, voor z'n werkgever en voor ons allemaal. Want zo voorkomen we dat leerlingen tussen wal en schip vallen.

Met de vorig jaar in werking getreden Participatiewet moet iedereen die in, met of door werk vooruit wil komen in 't leven, maar daar wat (of een heleboel) meer hulp bij nodig heeft die hulp ook krijgen. En dat is belangrijk. Want werk is veel meer dan een loonstrookje een keer per maand. Werk betekent ook structuur in je leven, sociale contacten, jezelf verder ontwikkelen, meedoen, er toe doen. Daarom ook zijn er bij de inwerkingtreding van de wet bijvoorbeeld afspraken gemaakt om bovenop die (minstens) 125.000 garantiebanen 30.000 beschutte werkplekken te creeren. Werkplekken voor mensen tot wie de arbeidsmarkt zo'n grote afstand heeft dat ze niet zomaar aan de slag kunnen bij een 'gewone' werkgever. Werkplekken die door gemeenten moeten worden vormgegeven.

Gemeenten hebben destijds met die afspraak ingestemd. Ze hebben er toen ook geld voor gekregen. Op Prinsjesdag vorig jaar heeft de PvdA nog 100 miljoen euro extra ervoor vrijgemaakt. En hoewel sommige gemeenten zich keurig aan de afspraak houden, doen een heleboel andere dat niet. Die schepen de mensen in kwestie, degenen die 't het hardst nodig hebben, af met een uitkering en ontzeggen hen een werkplek met een echt loon. Ik vind (net als de FNV bijvoorbeeld) dat dat niet kan. En daarom ben ik al sinds eind 2014 bezig om te zorgen dat die plekken er wel komen. Door extra geld te regelen dus, maar ook door er op aan te dringen dat gemeenten wettelijk worden verplicht om te doen wat ze moeten doen. Ik ben dan ook blij dat staatssecretaris Jetta Klijnsma dat inmiddels ook vindt en is begonnen met de voorbereiding van een en ander.

Wat wat mij betreft ook dichterbij komt tenslotte, is de wettelijke verplichting (het befaamde quotum) voor de overheid als geheel om in haar rol als werkgever haar deel van de (minstens) 125.000 garantiebanen in te vullen. Het lijkt er namelijk op dat het bedrijfsleven daarbij wel, maar de overheid zelf niet 'op schema ligt'. En dat kan natuurlijk niet. De overheid moet juist (ook hier) het goede voorbeeld geven: 'practice what you preach'.