Aangescherpte geweldsinstuctie voor tbs-verloven
Beveiligers van begeleide tbs-verloven moeten gepast geweld gebruiken om te verhinderen dat een tbs-gestelde zich tijdens dit begeleid verlof onttrekt. Dat staat in de aangescherpte geweldsinstructie voor verpleging van tbs’ers, die staatssecretaris Albayrak van Justitie vandaag naar de Tweede Kamer heeft gestuurd. De Forensisch Psychiatrische Centra (FPC’s) moeten de nieuwe regels binnen drie maanden verwerken in een dienstinstructie.
De aangescherpte instructie sluit aan bij de extra beveiliging van het tbs-verlofstelsel, zoals die in december is aangekondigd. De nieuwe verlofstructuur bestaat uit drie fases: begeleid verlof, onbegeleid verlof en transmuraal verlof. Het begeleid verlof start nu nog met dubbele begeleiding, gevolgd door enkele begeleiding. Voortaan bestaat de mogelijkheid hieraan een beveiligde fase vooraf te laten gaan. In deze beveiligde fase gaan beveiligers mee, die specifiek voor dit doel zijn opgeleid en de verplichting hebben om gepast geweld te gebruiken om een onttrekking te voorkomen.
Veiligheid
De kliniek moet in de verlofaanvraag gemotiveerd aangeven hoe de beveiliging van het verlof plaatsvindt en welke risicofactoren daarbij een rol spelen. Dit gebeurt op basis van een risicotaxatie. De kliniek kan bij dit verlof gebruik maken van specifiek voor dit doel opgeleide beveiligers; medewerkers van de tbs-kliniek die ook zijn opgeleid om te beveiligen en van reguliere begeleiders. Het doel van de nieuwe aanpak is dat de kliniek gedurende de hele periode van begeleid verlof voldoende maatregelen treft om de maatschappelijke veiligheid te waarborgen.
De invoering van de beveiligde fase tijdens het begeleid verlof maakt aanpassing van de huidige geweldsinstructie noodzakelijk. De belangrijkste wijzigingen betreffen de mogelijkheden om te voorkomen dat een tbs-gestelde zich aan het verlof onttrekt. Bij het gebruik van geweld en/of geweldsmiddelen moeten de beginselen van proportionaliteit en subsidiariteit in acht worden genomen. Van het gebruik van het geweld moet worden afgezien, indien het personeelslid of derden hierdoor gevaar lopen.
In de brief aan de Tweede Kamer gaat de staatssecretaris in op de kritiek van de Raad voor de Strafrechttoepassing en Jeugdbescherming (RSJ) en de directeuren van de FPC’s met betrekking tot de invoering van de beveiligde fase en de aanpassing van de geweldsinstructie. Volgens de staatssecretaris kan het huidige stelsel van tbs alleen het maatschappelijk vertrouwen behouden, als duidelijk is dat de maatschappelijke veiligheid voorop wordt gesteld en dat in het geval van een dreigende onttrekking al het nodige wordt gedaan om te voorkomen dat deze daadwerkelijk plaatsvindt.
De staatssecretaris schrijft in de brief dat de beveiligde fase van het verlof zich niet per se beperkt tot de beginperiode van het verlof, maar kan worden hervat zodra daar in een later stadium van het verlof aanleiding voor is. De nieuwe regeling zal naar verwachting op 1 juli 2007 in werking treden.