Open toegankelijkheidsbeleid voor overheidsinformatie vergeleken

Hergebruik van informatie en met name van overheidsinformatie is een veelbesproken onderwerp. De discussie gaat vrijwel altijd over de prijs van de informatie en tegen welke voorwaarden de overheid haar informatie ter beschikking stelt of moet stellen.

Sinds halverwege de jaren negentig hebben een aantal onderzoeken aangegeven dat het open model het hergebruik van informatie bevordert en daardoor, een soms ongekende, groei van de informatie-economie zou stimuleren.

Deze onderzoeken hebben mede geleid tot de totstandkoming van de Europese richtlijn inzake het hergebruik van overheidsinformatie (PSI 2003). Behalve een vooral principiële discussie tussen voor- en tegenstanders van vrije toegang, zien we in Nederland een ongekend scala aan toegankelijkheidsregimes en arrangementen.

Het doel van dit onderzoek is een internationale verkenning van de mogelijkheden op een efficiënte manier uniformering van gebruiksvoorwaarden en tariefstelling bij wet te regelen. Hiertoe zijn vijf landen onderzocht.

De volgende onderzoeksvragen staan centraal:

  • Welk nationaal en lokaal beleid ligt ten grondslag aan de beschikbaarstelling van geo-informatie? Welke wet- en regelgeving is hiervoor ontwikkeld en op welke wijze is de overheid georganiseerd?
  • Wat zijn de effecten van dit beleid voor de overheid en het bedrijfsleven?
  • Welke elementen uit het beleid van andere lidstaten zou Nederland kunnen gebruiken om vrij hergebruik van geo-informatie te bevorderen?

Bij deze vragen is gekeken naar geo-informatie die bij de overheid berust. Er zijn slechts in een aantal gevallen landen of regio’s die gegevens voor specifieke groepen vrij geven of onder speciale voorwaarden. Deze experimenten zijn recentelijk geïntroduceerd
of nog in ontwikkeling en eventuele effecten van zo’n beleidsverandering zullen zeer beperkt meetbaar zijn.

Het onderzoek heeft zich met name gericht op onderzoeksvraag 1 en 3. Onderzoeksvraag 2 wordt op hoofdlijnen beantwoord.