Speech bij de opening van het eiland Tiengemeten

Speech door de Minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit, mevrouw Gerda Verburg, bij de opening van eiland Tiengemeten, 10 mei 2007, Tiengemeten

Een eiland vol beloften.
Waterige weelderige wildernis.
Op Tiengemeten lopen alle wegen dood.

Dat las en hoorde ik in boekjes en documentaires over Tiengemeten. Tiengemeten maakt kennelijk de dichter in de mens wakker. Dat zit ook in de namen: weemoed, weelde en wildernis.

Ik weet niet hoe het met u is, maar ik ben trots op dit eiland, Nederland kan trots zijn op dit eiland. Op veel verschillende manieren.

Ik ben eerst en vooral trots op wat dit eiland voor mensen betekent. Tiengemeten ligt niet meer dan twintig kilometer onder de rook van Rotterdam. Een krap half uurtje verderop bepalen geronk, uitlaatgassen, files en drukte het gejaagde leven. Kunt u zich dat voorstellen, terwijl u hier staat?

Voor miljoenen mensen in de zuidelijke Randstad is Tiengemeten nu het mooiste hoekje van hun achtertuin. Nu al komen steeds meer mensen naar dit eiland. Voor de mooie natuur, met paden, uitkijkpunten, een vogelkijkhut, een informatiecentrum. Bovendien is Tiengemeten elk seizoen anders.

Natuur is belangrijk voor iedereen, maar nog belangrijker voor de bewoners van de overvolle Randstad. Niet voor niets is het realiseren van meer groen een belangrijk doel in het urgentieprogramma voor de Randstad van het nieuwe kabinet. Groen is belangrijk voor de leefomgeving van mensen, we worden er gelukkiger van. Maar Nederland wordt er ook aantrekkelijker door, om te wonen en om te werken. Dat is goed voor de concurrentiepositie van ons land. We worden dus niet alleen blijer, maar ook rijker van natuur. Onderzoek wijst het ook uit: groen levert geluk én euro’s op.

En soms, dames en heren, soms moet daar iets voor wijken. Ik ben daarom ook trots op de agrarisch ondernemers die hier lange tijd woonden en werkten. Zij hebben afstand gedaan van hun wortels, van hun persoonlijke historie, om de natuur mogelijk te maken.

Dat is niet niets. Ik ben daarom blij dat we deze mensen een goed alternatief hebben kunnen bieden. Zij hebben nu allemaal op een andere plek een nieuw bedrijf. Ik ben blij dat zij ermee in hebben gestemd om zo meer natuur in Nederland mogelijk te maken. Want dat is hard nodig, de natuur staat nog altijd onder druk. Nederland bestaat voor nog geen 10% uit natuur, terwijl 70% landbouwgrond is.

Tiengemeten is het waard. We kunnen trots zijn op de schoonheid van dit eiland in de Delta, de monding van de Rijn en de Maas. Een uniek, prachtig gebied ontstaat, met zeldzame zoetwatergetijdennatuur. Het wordt het leefgebied van veel zeldzame dieren, vooral vogels. Tiengemeten staat niet op zich, het is een belangrijke schakel in een keten van natuurgebieden, van Voordelta tot Biesbosch en verder stroomopwaarts. Het draagt bij aan de realisatie van Europese en Nederlandse plannen voor een rijkere natuur en voor schoner water: de Ecologische Hoofdstructuur, Natura 2000, de Kaderrichtlijn Water.

Ook in Europa is Tiengemeten daarom van onschatbare waarde.

Trots ben ik daarom ook op wat we bereikt hebben. Op het bestuurlijke lef, dat nodig was om dit eiland in deze staat te krijgen. En dan heb ik het over een hele reeks moedige bestuurders en politici, vooral van de provincie Zuid-Holland. Daarbij wil ik met name oud-gedeputeerde Leen van der Sar voor zijn bijzondere inzet danken. Ook hij kan trots zijn.

Tiengemeten is het grootste natuurontwikkelingsproject in Nederland dat in één klap is gerealiseerd. En dat in goede samenwerking tussen vele partijen: de provincie met de diverse partners, Natuurmomenten, de gemeente Korendijk, Verkeer en Waterstaat en mijn ministerie.

Mijn complimenten ook aan de uitvoerders van de Dienst Landelijk Gebied en Rijkswaterstaat.

Tot slot ben ik trots op wat nog komen gaat, op de toekomst. Op Tiengemeten zal snel een geweldige rijkdom aan planten en dieren ontstaan. Tiengemeten is mooi en wordt nog veel mooier.

Maar weet u wat mij nog veel trotser zou maken? Als we erin slagen om Tiengemeten ook voor kinderen en jongeren aantrekkelijk en toegankelijk te maken. Vooral voor kinderen uit de stad. Laat ze van de rust genieten, laat ze kamperen in de wildernis, zonder auto’s. Alleen de wind, het water en de natuur. Tegen Tiengemeten kan geen pretpark op.

En dan heb ik het niet alleen over schoolreisjes of een bezoek aan het informatiecentrum. Ik zou graag zien dat kinderen werkelijk medeverantwoordelijk zijn voor het onderhoud van deze natuur. Alleen als kinderen – de burgers, consumenten en bestuurders van de toekomst – voelen dat het hún natuur is, hún stukje groen, dan zullen zij zich er sterk voor maken. Nu en later.

Ik daag u daarom allen uit om Tiengemeten niet alleen van 16 miljoen Nederlanders te maken, maar ook en vooral van de 3,5 miljoen kinderen en jongeren in ons land.

Ik dank u voor uw aandacht.