Opening nieuwbouw van Symbion
Dames en heren,
Een van mijn eerste felicitatiebrieven, die ik ontving als nieuwe stas van OCW was die van Rob van der Beeten. EK van het CDA en goede bekende. Naast de nodige hartelijke woorden vormde de brief vooral een dringende en overtuigende oproep voor de opening van Symbion, want daar gebeurde zoveel moois! Wat doe je dan als beginneling? Eerst maar eens even overleggen binnen OCW… ‘Schoolvoorbeeld van Nederlands praktijkonderwijs’, luidde de aanbeveling van mijn ambtenaren.Tja, dan is het duidelijk…!De weken vliegen om en zo is het eind mei.Met mijn hoofd nog vol van de besprekingen over de examenlicenties, voortijdig schooluitval en de andere onderwerpen die me dagelijks aan het werk houden, pak ik de map over Symbion met het voorbereidend materiaal.Mijn eerste kennismaking is een foto uit De Gelderlander. Een club jongeren die lachend met een boomstam in de muur ramden. Ik denk even: Is dat nou waar het Nederlandse praktijkonderwijs jongeren toe opleid? Hoezo, een schoolvoorbeeld? Tot ik de krant beter bekijk, en begrijp dat dit de ingebruikname van jullie nieuwbouw, afgelopen maart behelsde. Met stormram en jongeren voorop. Een mooie manier om de leerlingen zelf, op die krachtige manier hun nieuwe gebouw te laten ontsluiten. In het artikel staat ook hoe blij de leerlingen ermee zijn (en ik heb dat tijdens de rondleiding ook van ze gehoord). ‘Een groot gebouw, met een echte entree. En een aula. En een schoolbel.’ , zeggen de jongeren in het artikel.Pas als je hier bent realiseer je je hoe belangrijk het is, voor leerlingen van praktijkonderwijs. Dat hun school er goed uitziet met alle voorzieningen, een echte mooie VO school. Praktijk onderwijs is mooi onderwijs, onderwijs dat meetelt, en daarom ook een gebouw dat meetelt. Het heeft ook te maken met het idee van dit kabinet: Samen werken - samen leven. Voor iedereen een plek onder de zon, iedereen telt mee. Daar gaat het om.Ik heb net met de jongeren rondgelopen door het gebouw, en ze hebben me laten zien waar ze mee bezig zijn. Ik zag de verwarmingsketels en buizen prominent in zicht boven de ingang van de school. Ik zag de luchtverversingskanalen lopen, over het plafond in de gangen. Maar ook de cateringkeuken in open verbinding met het kooklokaal. Met eigen ogen heb ik gezien: dit is een plek waar jongeren echt geprikkeld, uitgedaagd kunnen worden. Een plek die ze het basisvertrouwen teruggeeft dat sommigen in de afgelopen jaren zijn kwijtgeraakt. Uw school heet (om verschillende redenen) Symbion. Vanwege de twee schooltypen die erin gehuisvest zijn: praktijkonderwijs en individueel voortgezet onderwijs. Vanwege de twee-eenheid die u vormt met het regionale bedrijfsleven. En vanaf vandaag ook vanwege de symbiose tussen fysiek omhulsel en inhoud: het huis dat u vandaag officieel inwijdt, past als een perfect zittende handschoen bij het onderwijs dat hier gegeven wordt.Ik heb de afgelopen honderd dagen geleerd wat een fantastische sector het voortgezet onderwijs is. Er werken bevlogen mensen, die zich voor de honderd procent inzetten. Voor wie materieel gewin of de carrièreladder niet op de eerste plaats staat. Idealisme en het engagement om jongeren voor te bereiden op een volwaardige deelname aan deze maatschappij, dat staat voorop. Dat zie ik hier in Didam weer terug. Echt-mooi-mensenwerk. Er zijn ook problemen in onze sector. Schooluitval, een dreigend lerarentekort. Een ander belangrijk probleem is de grootschaligheid binnen het VO en MBO. Er zijn scholen waar jongeren zich anoniem voelen, niet gekend. Het is één van de ambities van dit kabinet om samen met de scholen meer menselijke maat te brengen in het onderwijs. Een school moet ervoor zorgen dat leerlingen zich geborgen voelen. En kunnen inspelen op verschillen tussen leerlingen. Bij die ambitie past het praktijkonderwijs wel heel goed.Symbion heeft al met allerlei kinderen te maken gehad in de afgelopen jaren. Zo was er die leerling uit een woonwagenkamp. Ze mocht van haar ouders geen stage lopen, ze mocht het dorp niet uit. En ze veroorzaakte veel problemen. Eén van de stagebegeleiders liet het er niet bij zitten, stak er energie in, gaf het niet op en … kreeg haar toch zover stage te gaan lopen. Dat gaat nu hartstikke goed met die leerling. En nog mooier: haar stageplek wordt een betaalde baan. En daarbij gaat ze ook nog een opleiding doen aan het ROC. Een ander voorbeeld is die jongen die altijd te laat kwam, niet in staat was regelmatig een school te bezoeken. Of het nu aan de taxi lag die hem op kwam halen, of het feit dat ie op zijn broertjes moest passen: hij had zijn smoesjes klaar en geen enkele discipline. Zelfs voor een baan bij het USW werd hij afgewezen. De leraren van Symbion gaven echter niet op en bleven er voor gaan. Hij loopt nu stage via de jobcoaching, in een metaalbedrijf. En het gaat zo goed, dat zijn baas hem niet meer kwijt wil. Mensenwerk, mooi mensenwerk. Dat is de kracht van het praktijkonderwijs. Aansluiten op de mogelijkheden van jongeren, die wel degelijk iets in hun mars hebben, het niet opgeven. Dat gebeurt hier. Een tweewekelijks overleg van stagebegeleider met bedrijf is heel gewoon. Hier wordt ook gekeken: welk bedrijf past het beste bij welke leerling. Op het VMBO of MBO is die aandacht soms niet te realiseren. Hier wel. Hier komen ze via de praktijkstages en begeleiding erachter dat ook zij succes kunnen hebben. Ongelooflijk belangrijk, die succeservaringen. Jongeren durven weer risico’s te nemen. En krijgen zolang dat nodig is, begeleiding zodat ze niet direct vrij het diepe in hoeven. Daarmee maakt u in de levens van deze jongeren het verschil.Dames en heren,Het praktijkonderwijs valt sinds 2000 onder de vleugels van OCW. En heeft - naar ik heb begrepen - een enorme ontwikkeling doorgemaakt. Er zijn nieuwe lesprogramma’s ontwikkeld. Er is nieuw lesmateriaal. Dat zie ik in dit nieuwe gebouw ook terug. De praktijklokalen maken goede simulaties mogelijk. En de digiborden zijn een prachtig hulpmiddel in het aanschouwelijk onderwijs. Daarmee klopt het gevoel van deze leerlingen, dat dit een echte school is, dat ze serieus genomen worden, ook echt. Het praktijkonderwijs heeft zichzelf met die veranderingen uitstekend op de kaart gezet van het voortgezet onderwijs. Leerlingen worden goed op hun toekomst voorbereid. Er gaan meer leerlingen naar een niveau 1 opleiding om (deel)certificaten te behalen, die hun positie op de arbeidsmarkt versterken. Maar we moeten ook voorzichtig zijn. Ook later zijn er nog genoeg knelpunten, want veel leerlingen krijgen een tijdelijk contract. In deze tijd is dat het maximaal haalbare. Met het risico dat zij na een tijdje weer op straat staan. Samenwerking met arbeidsmarktinstanties en een warme overdracht van leerlingen die gaan werken, zijn de aangewezen middelen om de ex-leerlingen voor de arbeidsmarkt te behouden. Het UWV en de gemeente bieden mogelijkheden om dat te bereiken. We zijn volop bezig met de invoering van de wettelijke startkwalificatie voor jongeren tot 18 jaar. Maar de Kamer heeft bij de bespreking daarvan aangegeven dat het voor leerlingen van het praktijkonderwijs evengoed van belang dat ze nu en straks een baan hebben en daar goed op voorbereid worden. Met een school als deze zetten we daar met kwaliteit op in! Dames en heren, Ik ga afsluiten. De leerlingen openden hier de nieuwbouw met een stormram. Ik mag het met een druk op de rode knop doen. Dat zal een video in beweging zetten, waarmee we allemaal nog eens kunnen zien wat er in Symbion gebeurt. Ik wens deze school en het bedrijfsleven waarmee u samenwerkt (en de gemeente die dit voor een groot deel heeft mogelijk gemaakt) een mooie nieuwe start toe. En wens u succes met uw prachtige opdracht en de plannen die op stapel staan! Gefeliciteerd!