Prijsuitreiking MBO-Uitblinkers 2007

Toespraak door staatssecretaris Van Bijsterveldt, bij de Prijsuitreiking mbo-uitblinkers, op 31 augustus 2007 in Amersfoort


Dames en heren, zeer geachte uitblinkers,

Fantastisch om het MBO-jaar hier te openen.
Temidden van het toptalent dat het middelbaar beroepsonderwijs in Nederland voortbrengt.
Een betere manier om te laten zien waar het om gáát in deze sector bestaat er niet.

Het MBO is een kweekvijver van ondernemende, gedreven en talentvolle jonge mensen. De toekomstige vakkrachten waar Nederland op kan bouwen. Daar moeten we de komende jaren verder in investeren. Investeren in kwaliteit. Ik kom daar straks op terug.

Eerst sta uitgebreid bij jullie stil. Want, beste uitblinkers, om jullie verhaal gaat het op dit moment.

Kennen jullie het boekje ‘Het geheim van de uitblinker’?
Daarin worden toppers in hun vak geïnterviewd. Zoals Marlies Dekkers. Eddy Terstall. Hans Teeuwen. Topkok Sergio Herman.
En ondernemer Marc Schröder.

De interviewers van dat boek wilden erachter komen wat deze vakmensen tot uitblinkers maakt.
Ze stelden een lijst van eigenschappen samen. En die meetlat heb ik ook langs jullie verhalen gelegd.
En inderdaad: het klopt. Ik vond die eigenschappen stuk voor stuk bij jullie terug. Luister maar:

-talent: Natuurlijk. Talent geeft je een voorsprong. In het boek las ik pianist Michiel Borstlap als kind al opviel vanwege z’n grote talent voor pianospelen. De stagebegeleiders en docenten van uitblinkers Franciska, Karen, Nick, Ayesha en Suzan prezen ook hún opvallende talent voor het vak. Niké is (ik citeer) ‘voor de klas volledig in haar element’. En ook Roy Selten vond men ‘een enorme vakkanjer’.

Talent is onmisbaar. Maar uitblinkers hebben meer eigenschappen in hun portefeuille.

Ik noem ook:

-ambitie: uitblinkers leggen de lat vaak hoog. Vinden ze normaal. Zo vertelt de beroemde lingerieontwerpster Marlies Dekkers over haar eindexamen: ‘De norm op de academie was om op zeven outfits af te studeren. En ik dacht: wat stelt dat nou voor? Ik maakte er 25 van.’

Ook Henrike, Giel, Ilknur, Jurgen, Wytze, Beri en Jasper leggen de lat vaak hoger dan anderen. Soms namen jullie extra taken over of deden er naast de stage nog van alles bij.
Azra die als vertrouwenspersoon werkt op het ROC. Of Janet, die in haar vrije tijd zwemles geeft aan verstandelijk gehandicapte kinderen. Echt mooi mensenwerk!

Kom ik bij:

-passie: uitblinkers vinden een (ik citeer) ‘beantwoorde liefde in hun eigen vak.’ Die maakt dat ze goed presteren. Youp van ’t Hek vertelt dat hij, na zijn eerste geslaagde optreden ‘stapelverliefd’ van het podium afkwam. Die passie zie ik bij ‘onze’ mbo-uitblinkers terug. Bennie is dol op het theater, en weet zijn enthousiasme ook nog op anderen over te brengen.
Robbert werd (ja, ik citeer hemzélf) ‘verliefd op de Duitse wijn’. En dat dreef hem tot grote hoogte: hij sleepte de ‘Junior Sommelier Award voor Duitse wijn’ in de wacht. Ik noem ook Tineke die (nog maar net uit het ziekenhuis) alles gaf achter de schermen tijdens het EK Turnen.
Of neem Carolien, die zo gedreven is dat haar stagebegeleider moeite heeft haar bij te houden.

Talent, ambitie, passie. Nog eentje:

-tikje bezeten zijn van je vak. Topkok Sergio Herman denkt in de auto na over het combineren van nieuwe smaken. Dat zullen Casimier, Pauline en Nienke (die uitblinken in het horecavak) herkennen.

En Bram Jorissen zegt letterlijk in het filmpje (dat we zo gaan zien): ‘ik ben gewoon altijd met muziek bezig.’

Een andere ‘uitblinkers’-eigenschap:

-bikkelen, ijzeren discipline
Je kunt nog zoveel talent hebben, je moet wel keihard willen werken om het optimaal te ontwikkelen. Dat geldt niet alleen voor schaakgrootmeester Loek van Wely.
Mahriani is al aan het studeren als wij met z’n allen nog op één oor liggen. Ook Richard maakt lange dagen.
Yassine maakt elke dag vijf uur reistijd om een goede lasser te worden. En Sabien reisde voor haar bijzondere stage naar België.

Ik noem ook:

-perfectionisme en oog voor detail:
Hans Teeuwen zegt dat hij een soort ‘jeuk’ voelt als zijn programma’s nog niet helemaal af zijn. Hij schaaft er net zo lang aan tot álle details kloppen. Jan Taminiau himself noemde Marloes een perfectionist, die zich graag laat uitdagen. Ook Esther en Mieke onderscheidde zich door acuratesse en oog voor detail.

We zijn er nog niet: ik noem nog twee doorslaggevende eigenschappen, die samen ‘het geheim van de uitblinker’ ontrafelen.

-vernieuwend denken, grenzen verleggen, ondernemend zijn:
In deze tijd, in jullie beroepen, een heel belangrijke eigenschap.
Ik noem Omar, die stage liep bij zijn eigen bedrijf. Dat hij al tijdens zijn opleiding Mode en vormgeving had opgezet.
Of Roy Klaren, die een oogstmachine ontwikkelde, die inmiddels in productie is genomen (het leverde hem de Innovatie-award op).
Bram Hulshoff zette een nieuw bedrijfsonderdeel tuinaccessoires op, waarvan hij straks mede eigenaar wordt. En Frank zette zijn eigen Van Boxtel Interieurbouw op.
Ook Hatice, Miriam en Siemen - die op de Skills Masters 2007 de leiding had over zijn medeleerlingen - werden geprezen om hun pro-actieve houding tijdens de stage.
En sommigen hebben letterlijk de grenzen verlegd. Marieke, Robert en Hans deden uitstekend werk in Turkije, Zuid-Afrika en Malawi.

Dan tot slot - last but not least:

Doorzettingsvermogen: ook als het tegenzit vanwege omstandigheden. Khadija zet net zo lang door tot ze haar enorme talent voor de architectuur volledig kan ontplooien.
Roelina koos bewust voor een reguliere opleiding als activiteitenbegeleider. Als enige met flinke gehoorproblemen tussen de horenden. Petje af.
Manso, uit Sierra Leone, doet er werkelijk álles aan om zijn droom (internationaal rechter worden) waar te maken.
Maartje overwon haar podiumvrees met groot succes.
Mindi bewees zich overtuigend als monteur mobiele werktuigen in een mannenbolwerk.
Yuri doet het meer dan uitstekend, ondanks dat zijn verblijfstatus nog altijd onzeker is.
En Demet overwon haar taalachterstand met grote inzet.

De Franse schrijver André Gide, zei: Misschien heb ik eigenlijk wel, (meer nog dan voor het grootste talent) bewondering voor geduld en doorzettingsvermogen. En dat ben ik zeer met hem eens.


Uitblinkers. Ik ben ongelooflijk trots:
Op jullie.
Op al die 500.000 andere mbo-ers.
Maar ook: op al die mensen in de ROC’s die zich dag en nacht, met groot engagement inzetten om hun forse opdracht waar te maken.
Samen met heel veel betrokkenen in de (leer)bedrijven.

Maar we moeten met elkaar trots kunnen blijven. Met elkaar staan we voor een enorme uitdaging om de voorgenomen kwaliteitsslag ook echt te maken. Om al die jonge mensen die nu op het mbo zitten weerbaar en wendbaar te maken op de arbeidsmarkt van vandaag én die van morgen.

Essentieel is dat we de zaken straks op orde hebben. Met werkbare roosters, voldoende docenten voor de klas, examens van onomstreden kwaliteit, goede begeleiding van leerlingen in hun stage. Nauwe aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt.

De ROC’s zijn daarvoor verantwoordelijk en dus aanspreekbaar op de kwaliteit van hun beroepsonderwijs. Ik wil daarom toewerken naar individuele afspraken met de ROC’s.
Daarnaast komt er op korte termijn een breed gedragen wetsvoorstel Medezeggenschap BVE waarin de positie van docenten, leerlingen en hun ouders aanzienlijk versterkt worden.
Zo houden we elkaar scherp.

Dames en heren,

Vanmiddag laten we aan heel Nederland een heel positief beeld zien van het MBO. Van onze toekomstige, onmisbare vakkrachten waar Nederland op kan bouwen.
En daar gaan we gewoon de rest van het jaar mee door.
Trots op het MBO én investeren in kwaliteit: dat is mijn, uw, onze gezamenlijke ambitie!

Deelnemers, onderwijsgevers, mensen van de leerbedrijven, uitblinkers: daarmee verklaar ik dit mbo-jaar voor geopend!